Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) ekim ayı dış ticaret sayıları, Ticaret Bakanı Mehmet Muş’un iştirakiyle düzenlenen toplantıda paylaşıldı.
Etkinlikteki konuşmasına geçmiş Cumhuriyet Bayramı’nı kutlayarak başlayan Muş, Cumhuriyetin 99. yıldönümünde birinci günkü azim ve kararlılıkla aziz Türk milletine layık olmak için var güçleri ile çalıştıklarına işaret etti.
Muş, Cumhuriyet Bayramı’nda ulusal gurur Togg’un birinci seri üretim modellerini banttan indirdiğini anımsatarak, bundan duydukları gurur ve memnunluğu paylaştı.
Türkiye Yüzyılı’nın, dünyanın siyasi ve ekonomik krizlerin sarmalında olduğu bu türlü bir periyotta barışın, kalkınmanın, üretim, ihracat, itimat ve istikrarın yüzyılı olmasını hedeflediklerini belirten Muş, global iktisada ait şu değerlendirmelerde bulundu:
“Zorlu global şartlar altında amaçlarımızı gerçekleştirmek için ağır uğraş sarf ediyoruz. Rusya-Ukrayna savaşının seyri, Avrupa’da büyüyen güç krizi ve ABD ve AB’de sıkılaşan mali şartlar nedeniyle tesirlerini net bir biçimde göstermeye başlayan sakinlik, global iktisat için olumsuz bir tablo çizmektedir. Bu doğrultuda, pek çok milletlerarası kuruluş 2023 yılında global yavaşlamanın geniş tabanlı olabileceğini öngörürken, geçtiğimiz ay yayınlanan IMF raporunda ise global büyüme oranının yüzde 2’nin altına düşme ihtimalinin güçlendiği belirtilmektedir.
Birçok öncü göstergenin yanı sıra, PMI dataları bilhassa Avrupa’da beklentilerin üzerinde bir yavaşlamaya işaret etmektedir. Avro Bölgesi’nde temmuz ayında 50 eşik pahasının altına inen PMI göstergesi, ekim ayında da 46,6 düzeyine gerileyerek son 29 ayın en düşük düzeyine düşmüştür.
Dünya Ticaret Örgütü, artan güç ve besin fiyatları, yükselen faiz oranları üzere riskleri göz önünde bulundurarak, daha evvel yüzde 3,4 olarak açıkladığı 2023 yılı mal ticareti büyüme beklentisini yüzde 1’e düşürmüştür. Yeni ihracat siparişleri endeksine baktığımızda ise Almanya, ABD, İngiltere ve Çin üzere ülkelerde ihracatın yavaşlaması beklenmekte olup, Avro Bölgesi ve AB’nin dış ticaret açığı ağustos ayında rekor seviyeye ulaşmıştır.”
“KÜRESEL GÜÇ VE EMTİA FİYATLARINDAKİ YÜKSEK DÜZEYLER DEVAM ETMEKTE”
Bakan Muş, global güç ve emtia fiyatlarındaki yüksek düzeylerin devam ettiğine işaret ederek, Avro Bölgesi ekim ayı enflasyonunun bugüne kadarki en yüksek düzeyine yükseldiğini hatırlattı.
Küresel resesyon beklentilerine karşın, bilhassa doğalgaz fiyatlarında yüksek düzeylerin devam ettiğini, fiyatların birinci 9 ayda ABD için yüzde 80 Avrupa için yüzde 109 artış gösterdiğini bildiren Muş, şunları söyledi:
“Uluslararası kuruluşlar tarafından yapılan çalışmalarda Rusya’dan gelen gaz kesintilerinin AB büyüme oranlarında 0,5 ila 3 yüzde puan ortasında negatif tesir yaratabileceği hesaplanmaktadır. Pandeminin başından beri dünyada güç fiyatlarından kaynaklı büyük bir enflasyon dalgası oluşmuştur. Bu yıl ocak-eylül periyodunu pandemi öncesi devirle kıyasladığımızda doğalgaz fiyatlarında yüzde 772 oranında artış olurken, birebir periyotta kömür fiyatlarında ise yüzde 291’lik bir artış gerçekleşmiştir. Global iktisat ve ticaretle üst seviye bir entegrasyon sağlamış olan ülkemiz, dünyadaki bu gelişmelerden olumsuz etkilenmesine karşın, sanayi üretimimizde artış devam etmektedir.
Dahası, 2021 yılında yüzde 11,4 ile son 50 yılın en yüksek büyüme suratına ulaşan Türkiye iktisadı, 2022 yılının ikinci çeyreğinde de yüzde 7,6 üzere başarılı bir büyüme oranı kaydetmiştir. Bu devirde ihracatımız büyümenin yarısından fazlasını oluşturarak ekonomimizin itici gücü haline gelmiştir. Bizler de bu başarılı rolümüzü sürdürmek ve güçlü global şartlarda ihracatçımıza daha fazla dayanak olmak ismine çalışmalarımızı sürat kesmeden sürdürüyoruz.”
“OCAK-EKİM PERİYODUNDAKİ İTHALAT ARTIŞIMIZIN YÜZDE 51’İ GÜÇ İTHALATINDAN KAYNAKLANMIŞTIR”
İhracat sayılarına ait bilgi veren Bakan Muş, ihracatın geçen yıl yakaladığı ivmeyi bu yılın birinci 10 ayında da devam ettirdiğini ve her ay olduğu üzere en yüksek aylık ihracat bedeline ulaştığını bildirdi.
Muş, şu bilgileri paylaştı:
“Ekim ayında ihracatımız geçtiğimiz yılın tıpkı ayına nazaran yüzde 3 artışla 21,3 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Ocak-ekim periyodu ihracatımız ise yüzde 15 artışla 209,5 milyar dolara yükselmiş bulunuyor. Güç ve emtia fiyatlarında yaşanan sert artışın tesiri ile ithalatımız ekim ayında 29,3 milyar dolar olurken, bu sayının yüzde 26’sı güç ithalatı kaynaklıdır. Benzeri formda ocak-ekim devrindeki ithalat artışımızın yüzde 51’i güç ithalatından oluşmuştur.
Bu periyotta, güç hariç ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 89 olarak kayıtlara geçmiştir. Öte yandan, son devirde altın ithalatındaki yükseliş de ithalatımızda yaşanan artışta tesirli olmuştur.
Söz konusu artış ocak-ekim devrinde de devam etmiş olup, toplam altın ithalatı bir evvelki yılın birebir devrine nazaran yüzde 198 artarak 15,2 milyar dolara yükselmiştir. Öte yandan, paritenin dış ticaret sayılarımız üzerindeki olumsuz tesirleri de devam etmektedir. Bu yılın birinci 10 ayında parite kaynaklı dış ticaret açığımız 2,8 milyar dolar daha fazla olmuştur.”
“BİRİLERİ LAF VE POLEMİK ÜRETİRKEN BİZ ÇALIŞIYORUZ, İŞ ÜRETİYORUZ”
Bakan Muş, sürdürülebilir ekonomik büyümenin sağlanmasında, hizmet ihracatını mal ihracatından farklı düşünmediklerini lisana getirerek, hizmetler kesiminin, mal ihracatının global gelişmelerden olumsuz etkilendiği devirlerde ekonomiyi dengeleyen kıymetli bir güç olduğuna dikkati çekti.
Bu doğrultuda hizmet ihracatının, bu yılın birinci 8 ayında yüzde 66’lık artışla 52,5 milyar doları yakalayarak mal ihracatına müspet katkı sağladığını belirtti.
“Nitekim, dünyanın dört bir köşesine artık yalnızca eserlerimiz değil; müteahhitlik hizmetlerimiz, yazılımlarımız, dizilerimiz, sinema sinemalarımız ve sıhhat hizmetlerimiz de ihraç edilmektedir.” diyen Muş kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Bu kapsamda, hizmet ihracatımızın artışı ve firmalarımızın rekabetçiliklerini güçlendirebilmek için 2012 yılından bu yana hizmet ihracatçılarımız desteklenmekte olup, takviye mevzuatımız şimdiki gelişmelere uygun olarak 2022 Nisan ayında güncellenmiştir. Öte yandan, hükümetimizin sunduğu dayanaklar elbet yalnızca mal ve hizmet ticareti ile hudutlu değildir. Çünkü, global iktisattaki olumsuz tablo devam ettiği sürece tüm vatandaşlarımızı bu tesirlerden korumak için toplumun tüm kesitlerinin yanında olmaya devam edeceğiz.
Bu doğrultuda, geçtiğimiz ay Sayın Cumhurbaşkanımız esnafımızın Halkbank vasıtasıyla 60 ay vade ve yüzde 7,5 faiz oranıyla istifade edebilecekleri 100 milyar liralık kredi paketi açıklamıştır. Ayrıyeten, başta genç girişimcilerimiz olmak üzere kredi üst limitleri ve yaş sonu da yükseltilmiştir. Halkbank’tan kredi kullanıp da takibe düşen esnafımıza 6 aya kadar geri ödemesiz, 36 aya kadar vadeli yüzde 4 faizli kredi ile borcunu tasfiye imkanı da yeniden bu paketle sağlanmıştır.
Tüm bu icraatlar da gösteriyor ki, birileri laf ve polemik üretirken biz çalışıyoruz, iş üretiyoruz. Vatandaşlarımızın ve ülkemizin refahını artırmak için gecemizi gündüzümüze katarak çabalıyoruz. Üretim, yatırım, istihdam ve ihracat temelli siyasetleri hayata geçiriyoruz. Bir yandan ülke içinde endüstriyi ve yatırımları artırmaya çalışırken, başka yandan ürettiğimiz eserleri yurt dışında yeni pazarlara satabilmenin yollarını arıyoruz.”
“ANADOLU’YU KARIŞ KARIŞ DOLAŞIYORUZ”
İhracatçılar için yaptıkları çalışmalar ve hayata geçirdikleri projeler hakkında bilgi veren Muş, ihracatçının, esnafın ve tüccarın nerede bir sorunu varsa bunu tespit ederek çözeceklerini söyledi.
Muş, “Bakın Anadolu’yu karış karış dolaşıyoruz. Sanayicimizin, esnafımızın yanına giderek problemleri yerinde tespit ediyoruz. İstişareye büyük ehemmiyet veriyoruz. Siz ihracatçılarımızın talep ve tekliflerini dinliyor, politikalarımızı buna nazaran belirliyoruz.
Türkiye’nin önü aydınlıktır. Geleceği parlaktır. Güçlü altyapısı, nitelikli insan kaynağı ve stratejik coğrafik pozisyonuyla Türkiye yatırımlar için bir cazibe merkezi olmaya devam edecek. Bu minvalde sizlerin uğraşları ile geçtiğimiz yıl olduğu üzere, 2022 yılında da ihracatın ekonomik büyümemizin ana ögesi olmaya devam edeceğine inanıyorum.” sözlerini kullandı.