Hekimler İstanbul Tabip Odası’nda bugün ortak basın toplantısı düzenledi. Açıklamada İstanbul Tabip Odası idare konseyi sekreteri Dr. Ertuğrul Oruç, İşyeri Tabipleri Derneği ismine Dr. Ahmet Tellioğlu ve TTB Personel Sıhhati ve İşyeri Hekimliği Kolu ismine açıklamayı Dr. Celal Mestçioğlu okudu. İTO Emekçi Sıhhati ve İşyeri Hekimliği Komitesi ismine Dr. Osman Öztürk ve yeniden Kurul ismine Dr. Çağrı Çuhadaroğlu da toplantıya katıldı.
Okunan ortak açıklama şöyle:
‘Çalışmaktan yıldık, yorulduk’
Biz işyeri doktorlarının fiyatları tarihimizin en düşük düzeyine geriledi. Çalışma kurallarımız fevkalâde ağırlaştı ve iş garantimiz ortadan kalktı. Maaşlarımız sistemli ödenmiyor. SGK primlerimiz OSGB (Ortak Sıhhat Güvenlik Birimleri) şirketleri tarafından eksik yatırılarak geleceğimiz gasp ediliyor. Kullandığımız araç ve akaryakıt harcamaları ile bilgisayar ve internet üzere masrafları kendimiz ödemek zorunda kalıyoruz. Müsaade hakkımızın kısıtlandığı, Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığı tarafından yerinde ve tesirli kontrollerin yapılmadığı, ancak en kıymetlisi de mesleksel bağımsızlığımızın her geçen gün erozyona uğratıldığı bir ortamda çalışmaktan yıldık, yorulduk.
‘Artık tahlil istiyoruz’
340 bin işyerinde misyon yapan 14 bine yakın işyeri tabibi olarak problemlerimizi anlatmaktan yorulduk, artık tahlil istiyoruz! İş hijyenistleri, ergonomistler, rehabilitasyon uzmanları, epidemiyologlar üzere çalışma arkadaşlarımızla birlikte bugün, emekçi sıhhati hizmetlerini nasıl daha inançlı ve sağlıklı hale getirebileceğimizi konuşmayı dilerdik. Emekçi sıhhati hizmetlerinin daha nitelikli biçimde yürütüldüğü ülkelerdeki standartlarda olabilecek “işyeri hekimliği uzmanlığı”nı nasıl hayata geçirebileceğimizi konuşmalıydık.
‘Umurlarında bile değil’
İşyeri hekimliği uzmanlığının kaidelerini ve gelecek perspektiflerini konuşmak yerine yoksulluk sonunu zorlayan fiyatlarımızı, emeklilikte bile çalışmak zorunda bırakılmamızı, bir işyerinden başkasına, hatta bir vilayetten başkasına işimize yetişmek için uğraşmamızı, yolda geçirdiğimiz mühletleri çalışmadan saymayan bir kâr anlayışını, kiralanan diplomalarla emeğimizin çalınmasını konuşmak zorunda kalıyoruz. Bunun nedeni emekçi sıhhatini kolay bir maliyet ögesi olarak gören ve alanı piyasalaştıran işverenler ve onların temsilcisi siyasi iktidardır. Bu yaklaşımın son örneğine 15 Eylül 2022 tarihinde -ki medyadan öğreniyoruz- Ankara Ticaret Odası’na bağlı OSGB işverenleri ile Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığı’nın OSGB’lerin geleceğini konuşacakları toplantının duyurusunda şahit olduk. Bu toplantıya Türk Tabipleri Birliği İşyeri Doktorları Derneği başta olmak üzere meslek örgütleri ve sendikalar davet bile edilmediler. Toplantıda personel sıhhati ve iş güvenliği alanının öteki sorunu yokmuş üzere en büyük sorun olarak işyeri doktorlarının fiyatlarını ve çalışan personel sayısına nazaran hesaplanan çalışma müddetlerinin uzunluğunu görmüşler. Her yıl iş cinayetlerine kurban verdiğimiz binlerce “can” ve onların aileleri; bir türlü tanınmayan, görülemeyen meslek hastalıkları umurlarında bile değil.
‘Ülkemiz, ölümlü iş kazalarında birinci sırada’
Oysa ülkemiz, ölümlü iş kazalarında Avrupa’da birinci sırada yer almaktadır. Meslek hastalıklarını teşhis edemiyoruz. Zira etmek istemiyoruz. Maalesef personel sıhhati hizmetleri temel bir insan hakkı, toplumsal devletin olmazsa olmaz kuralı ve patronların mutlak mukavele borcu olarak değil, kolay bir maliyet ögesi olarak görülüyor. Emekçi sıhhati hizmetlerinin kollayıcı özünden ve kamusal niteliğinden soyutlanarak var olması düşünülemez. Lakin mevcut ortamda, piyasanın, işverenlerin insafına bırakılmış ve kamusal özünden koparılmıştır. Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığı kontrol misyonunu dahi yerine getirmemektedir.
‘İşyeri hekimliği uzmanlık alanına gereksinim vardır’
On yıl evvel yürürlüğe konulan 6331 Sayılı İş Sıhhati ve Güvenliği Kanunu’yla ne yazık ki personel sıhhati ve iş güvenliği alanı, bu işi en düşük maliyetle ‘mış üzere yaparak’ yürütülmesi amaçlanarak patronların insafına terk edilmiştir. Patronlar, personel sıhhati ve iş güvenliği hizmetlerinin temel gücü olan işyeri tabiplerini ve iş güvenliği uzmanlarını OSGB’ler eliyle birer kolay maliyet ögesi olarak görüyor ve alandaki problemlerin derinleşmesine neden oluyorlar. Bugün bu sıkıntıların yanında personel sıhhati alanını gelecekte nelerin beklediğini de konuşmak ve buna uygun siyasetler geliştirmek zorundayız. Türkiye’de önümüzdeki on yıllarda çalışan nüfusun değişimine paralel olarak (çalışan nüfusun yaşlanması, kronik hastalıkların çalışan nüfus içinde yaygınlaşması, bayanların çalışma hayatına daha fazla iştiraki, göçmen personelliği, vb.) ortaya daha farklı emekçi sıhhati gereksinimleri ortaya çıkacaktır. Bu duruma süratle ve uzman formda karşılık verebilecek, yeni iş yapma teknikleri ve tertiplerinden kaynaklanan risklerle uğraş edebilecek, iş ve çalışma ortamlarını çalışanların fizikî ve zihinsel kapasitelerine uygun hale getirecek bir personel sıhhati siyasetine ve işyeri hekimliği uzmanlık alanına muhtaçlık vardır.
Hekimlerin istekleri neler?
Hekimlerin dört unsurluk istekleri ise şöyle;
“-Bir kere daha sesleniyoruz, Fiyatlarımızı düşürmeyi, çalışana ve iş ortamını düzeltmeye ayırdığımız ve zati yetersiz olan süreyi kısaltmayı aklınızdan dahi geçirmeyin. Tam tersine hizmet sürelerimizi arttırın,
– Mesleksel bağımsızlığımızın, iş teminatımızın, özlük haklarımızın, çalışma şartlarımızın önündeki en büyük pürüz olan, yazgımızı işverenlerin insafına terk eden siyasetlerin değişmesi için meslek örgütümüz ile görüşerek, emekçi sıhhati hizmetinin kamusallığını da göz önünde bulunduracak gerekli düzenlemeleri hayata geçirin,
– Meslek örgütümüz Türk Tabipleri Birliği’nin elinden aldığınız yetkileri iade edin,
– Böylelikle meselelerimizin tahlili noktasında bir başlangıç yapabilirsiniz. Bu türlü bir başlangıç biz işyeri tabiplerinin, iş güvenliği uzmanlarının, işyeri hemşirelerinin ve doğal olarak personellerin faydasına olacaktır.”