ANKARA (İGFA) – TBMM Kütüphane ve Arşiv Hizmetleri Başkanlığının, ender kitaplar koleksiyonunda mikrofilm olarak yer alan 260 ciltlik “DP Meclis Kümesi Müzakere Zabıtları” dijital ortama taşındı.
Daktilo ile kaydedilen tutanakların özetleri ve ruznameleri ayrıyeten çalışma yapılarak söz taraması ile araştırma yapılabilir hale getirildi.
DP’nin, iktidara geldiği 1950’den başlayarak 1960 askeri darbesine kadar yaptığı Meclis Kümesi toplantılarını içeren tutanaklar, Cumhuriyet tarihi boyunca bir partinin eldeki tek Meclis Kümesi toplantı tutanakları olması münasebetiyle özel değer taşıyor.
Tutanaklar, devrin siyasi yapısını ve demokrasi süreçlerini inceleyenler için özgün arşiv evrakı niteliğinde. DP milletvekillerinin şikayet mevzuları, parti içi farklı tavırları ve görüş ayrılıklarının incelenebildiği tutanaklarda, çok partili demokrasi tarihi açısından muhalefet-iktidar bağlantılarının seyri de gözlemlenebiliyor.
Tartışılan hususlarda daha çok siyasi ve ekonomik bahisler ön plana çıksa da periyodun siyasi yapısı, cumhurbaşkanı ve başbakanın parti üzerindeki tesirleri ile ikili alakaların nasıl olduğuna dair bahisler da tutanaklardan araştırılabiliyor.
Kuzey Kore’nin 25 Haziran 1950’de Güney Kore’yi işgal etmesi nedeniyle başlayan Kore Savaşı konusunda DP Genel Lideri ve Başbakan Adnan Menderes ile bakanlar ve DP milletvekillerinin birinci değerlendirmelerinin yer aldığı küme toplantı zabıtları da erişime açıldı.
TBMM’nin 30 Haziran 1950’de Kore’ye asker gönderilmesi kararını almasının akabinde yapılan birinci küme toplantısında, devrin Dışişleri Bakanı Fuat Köprülü’nün, Kore Savaşı hakkında parti kümesini bilgilendirmesini yansıtan tutanaklar da erişime sunulan dokümanlar ortasında.
Menderes’in, DP’nin iktidara gelmesinin akabinde 28 Mayıs 1950’de gerçekleştirilen birinci TBMM küme toplantısında hükümet programını okuduğu ve 27 Mayıs 1960 darbesi öncesinde parti kümesine son sefer hitap ettiği toplantının tutanakları da paylaşıldı.
Cumhuriyet periyodunun en kıymetli süreçlerinden birine ışık tutan bu zabıtların, araştırmacıların erişimine sunulmasının, bu periyoda ait araştırmaların yapılmasına kaynak teşkil edeceği belirtildi