Diyarbakır’ın Sur ilçesindeki yanık çarşıda antika saat tamirciliği yapan 63 yaşındaki Celal Güzel, 10 yaşında öğrendiği baba mesleğini hâlâ sürdürüyor. Sur’un ‘Celal ustası’ olarak 7’den 70’e herkesin tanıdığı Yakışıklı’ya ‘tamiri imkânsız’ denilen antika saatler Ankara, İstanbul ve İzmir’den bile kargo ile ulaştırılıyor.
Diyarbakır’ın Sur ilçesinde 50 yıldan beri tıpkı dükkânda saat tamirciliği yapan Celal Güzel, evli ve 8 çocuk var… Baba mesleğinin yok olmaya yüz tutmasından yakınıyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan, yok olmaya yüz tutmuş el sanatları mesleğine saat tamirciliğini de dahil edilmesini istiyor.
Yakışıklı, saate olan ilginin gelişen teknoloji, bilhassa de akıllı telefonlar karşısında azaldığı için işlerinde eski yoğunluğun olmadığını söylüyor. Buna karşın 40-50 saat sahibi olan koleksiyoner müşterilerinin de bulunduğunu belirten Güzel, bu şahısların bir saatinin lüks bir araba fiyatına eş paha olduğunu söylüyor.
“GENÇLER SAATİ AKSESUAR OLARAK KULLANIYOR”
Celal usta 50 yıllık öyküsünü SÖZCÜ’ye şöyle özetledi:
* 10 yaşımdayken babamın yanında çırak olarak başladım. O periyot pilli ve dijital saatler pek yoktu. Yüklü otomatik, mekanik dediğimiz kurmalı saatler ile köstekli cep saatleri vardı. Bir de saat başı çalan kurmalı ahşap büyük duvar saatleri vardı. Bunları tamir ediyorduk. Lakin 2000’li yılların başından itibaren jet süratiyle ilerleyen teknoloji karşısında baba mesleğimiz de yok olmaya yüz tuttu.
* Saat merakı olmayan kişi artık elindeki cep telefonundan vakti öğreniyor, yani koluna ayrıyeten saat takmıyor. Saati Z nesli dediğimiz gençler de vaktin bir göstergesi olarak değil daha çok aksesuar olarak kullanılmaya başlandı. Az da olsa hastalık derecesinde meraklı olan koleksiyonerler var. Bunlar zati on binlerce dolarlık saatlere sahip. Türkiye’nin birçok vilayetinde hatta Avrupa’da bile Diyarbakırlı müşterilerim var. Zira dijitalleşme ağır biçimde hayatımıza girdiği için mekanik saat tamirinden yeni jenerasyon ustalar pek anlamıyor. O nedenle bana kargolayıp gönderiyorlar.
“50 YILLIK EL EMEĞİMLE 8 ÇOCUK BÜYÜTTÜM”
* 50 yıllık meslek hayatımda işimi daima şevkle, aşkla yaptım, maddi gelirden çok bana keyif veriyor. Sabah erken gidip ‘ dükkânımı açmam, kahvaltı etmem, çabucak yanı başımızdaki tarihi Ulu Camii’de namaz kılmak bana huzur veriyor.
* Eski ustaların bir kısmı artık görme sorunu yaşadığı için işi bıraktı, bir kısmı yaşlanıp hayatını kaybetti, bizden sonraki kuşak bu işi ne kadar götürebilir bilmiyorum ancak bildiğim tek şey bu mesleğin giderek yok olmasıdır. El emeği, göz parıltısı olan bu meslek sayesinde ekmeğimi kazandım ve 8 çocuk büyüttüm.
“OYSA BUGÜN ONLAR ÇOK DEĞERLİ”
Farklı renklere sahip yüzlerce spor modelde saat çeşidi olduğunu lakin bunların ömrünün 1 yıl sürdüğünü ve bozulup çöpe atılan ucuz saatler olduğunu lisana getiren Celal Usta, kelamlarını şöyle tamamladı:
* Bu saatler o kadar kalitesiz ve ucuz ki tamir etmeye kalksan kendi fiyatını geçiyor. Bu nedenle yeni kuşak gençler de alıp kullanıyor, bozulunca da sıkılıp atıyor. Meskenlerin salonlarında asılı olan kurmalı tik taklı saatler eski insanlara terapi üzere geliyordu. Onun sesiyle ruhunu dinlendiren o denli müşterilerim vardı benim.
* Evvelce beşerler konutlarındaki el işlemeli dövme bakırları nasıl alüminyum yahut plastik eserlerle değiştirdiyse mekanik saatin bedelini bilmeyen çok sayıda kişi duvar saatlerini ya hurdacıya verdi ya da bozuk diye çöpe attı. Halbuki onlar bugün çok kıymetli, mezatlarda açık artırmalarda yüksek fiyatlara alıcı buluyor. Konutunda hâlâ dededen, babadan kalan bu biçim eşyaları olanlar kesinlikle korusun. Bir gün hiç ummadıkları bedele kavuşabilir.