EYT düzenlemesinde 8 Eylül 1999 öncesi ve sonrası ortasında erkeklerde 17 yıl, bayanlarda ise 20 yıla varan gecikmelerin olacağı öngörülürken adil, türel, istikrarlı bir geçiş talebi isteniyor.
Birgün’den Aziz Çelik’in haberine nazaran 1 gün sebebiyle 20 yıla varan emeklilik gecikmesi olacak. Bu nedenle EYT sorunu çözülürken 08.09.1999 sonrası için getirilen sert geçiş kararları yumuşatılmalı ve bu tarihten sonra işe girenler açısından yeni bir düzenleme yapılmalı. 08.09.1999’da işe girenin 2024 yılında emekli olabileceği ancak 09.09.1999’da işe girenin 2041 yılında emekli olabileceği bir emeklilik sistemi adil görünmüyor.
Çelik’in yazısının devamı şöyle;
Bilindiği üzere AKP hükümeti tarafından hazırlanan ve 2008’de yürürlüğe giren 5510 sayılı Toplumsal Sigortalar ve Genel Sıhhat Sigortası Kanunu ile Aylıkların alt sonu kaldırıldı ve aylıkların ulusal gelir artışından alacağı hisse yüzde 100’den yüzde 30’a düşürüldü. Böylelikle emekli aylıkları süratle taban fiyatın altına düştü.
Emekli olanların aylıkları üç başka kısım halinde hesaplanıyor. 2000 öncesi çalışmalar, 2000-2008 ortası çalışmalar ve 2008 sonrası çalışmalar. Bu hesaplama yüzünden çalışmasının çoğunluğu 2000’li yıllarda olanlar büyük mağduriyet yaşıyor. Emsallerine nazaran daha düşük emekli aylığı alıyorlar. EYT’lileri bekleyen en değerli tehlike düşük emekli aylığı bağlanmasıdır. Hala çalışan EYT’liler emekli olduklarında şu anki fiyatlarından çok daha düşük emekli aylıkları alacaklar. Emekli aylıkları ortalama 4 bin ile 4 bin 500 TL aralığında olacak. Kuşkusuz daha düşük emekli aylığı alanlar da olacak. Bu nedenle EYT sorunu çözülürken emekli aylığı bağlama sistemine ait adaletsizlik de giderilmelidir. 08.09.1999 öncesi sigortalı olanların (EYT) emekliliği hak edişi evvelki sisteme nazaran yapılacaksa emekli aylık hesapları da tıpkı halde evvelki sisteme nazaran yapılmalıdır.
Görüldüğü üzere EYT hazırlıkları kapalı kapılar gerisinde sürdürülse de EYT sıkıntısının tahlilinin hayli çetrefilli boyutları var. Yapılması gereken sorunu tüm taraflarıyla kamuoyunda ve taraflarla tartışmak; kapıda bekleyen tehlikeleri ve haksızlıkları giderecek adil ve hukuka uygun bir tahlil bulmaktır.