Türkiye’nin ulusal savunmasına değerli katkıları olan Şakir Zümre Atatürk’ün yakın arkadaşları ortasındaki isimlerden birisiydi. Türkiye’nin Batı bloğuna girmeden evvel ulusal savunma endüstrisine alanında çalışamalr yapan Şakir Zümre daha sonra fabrikasını soba üreten bir tesise dönüştürmüştü.
AKP de hazırladığı reklam sinemanın Şakir Zümre üzerinden ulusal savunmada yapılan atılımları anlatıyor.
Tayyip Erdoğan’ın paylaşımı:
Atatürk ile Şakir Zümre ortasındaki ikram olayını Soner Yalçın 2015 yılında kaleme almıştı.
İşte o yazı:
Yıl; 1927…
Ekim ayının son günleri…
Atatürk; Nuri Conker, Salih Bozok, Recep Zühtü, Ruşen Eşref Günaydın ve Yusuf Kemal Tengirşek ile sohbet ediyordu.
Atatürk, Sofya Ataşemiliterliği günlerini anlatıyordu. Husus, Şakir Zümre’ye geldi.
Atatürk, Fevzi Çakmak’ın akrabası Şakir Zümre ile Sofya‘da tanışmıştı.
Şakir Zümre, ilköğrenimini Varna’da tamamladıktan sonra, lise ve hukuk fakültesini Cenevre’de okumuştu. Varna Türk milletvekili olarak Bulgar Parlamentosu’ndaki 17 Türk’ten biriydi.
İstiklal Savaşı devrinde yurtdışından Anadolu’ya silah ve cephane gönderdiği üzere savaş endüstrisinde kıymetlendirilmek üzere Türkiye’ye usta ve teknisyen bulunmasında da yardımcı olmuştu. Bu üstün hizmetleri nedeniyle İstiklal Madalyası sahibiydi.
İstiklal Savaşı’ndan sonra Türkiye’ye dönen Şakir Zümre, Atatürk’ün onayıyla Türkiye’nin savunma endüstrisinin birinci özel bölüm fabrikasını kurmuştu…
PIRLANTA TABAKA
Atatürk’ün Sofya anılarını anlatmasının bir sebebi vardı; Şakir Zümre dün ziyaretine gelmişti. “Avrupa’dan dönüyormuş, bana da hoş bir ikram getirmiş. Altın, pırlantalı bir katman.”
Konuklarına göstererek, “Pırlantadan da inisiyalleri var! Bayağı değerli bir şey. İşleri güzel gidiyor anlaşılan” dedi.
Tengirşek, “Milli Savunma’nın taahhüt işlerini yapıyor” dedi. Ve bu kelam üzerine Nuri Conker yüzüne manalı bir teşebbüs yerleştirince, Atatürk kızdı: “Ne var, neye
gülüyorsun?”
Conker, “Siz, ‘işleri düzgün gidiyor’ dediniz de, ‘iyi gidiyor’ ne demek, karun oldu karun” karşılığını verdi.
Atatürk dedikodu sevmezdi. Sonlandı. “Ne vakitten beri oburunun parasında gözün var?”
Conker “haşa” dedi, “başkasının parasında pulunda gözüm yok; yalnız milletin parasında gözüm var.”
Atatürk açık konuşmasını istedi. Conker, “Yusuf Kemal Beyefendi söyledi, Ulusal Savunma Bakanlığı’na çürük çarık şeyler sokuşturuyor, sonra da milyonlar vuruyor.”
Atatürk masadakilere sorular yöneltti. Sonra…
“Ya demek, eski arkadaşlarımız bize sırtını dayayıp hazineyi soyuyorlar, bize de rüşvet veriyorlar,
öyle mi?”
Nuri Conker ortaya girdi: “Size sırtını dayayan yok. Bir yere sırtını dayamış ise, Ulusal Savunma Bakanı Recep Peker‘in sırtına yaslanmıştır herhalde. Zira içtikleri su bile farklı gitmiyor.”
ARMAĞAN’MIŞ
Atatürk’ün Şakir Zümre ile anıları nereden nereye gelmişti…
Başyaveri Rusuhi Savaşçı‘dan Recep Peker’in nerede olduğunu öğrenmesini istedi.
Haber kısa müddette geldi: Kılıç Ali’nin konutundaydı.
Atatürk, “Kalkınız Kılıç Ali’nin konutuna gidiyoruz” dedi.
Eve vardılar; Atatürk sağ elinin başparmağıyla zile uzun vadeli bastı.
Zil sesini duyan Kılıç Ali heyecanlandı; “Atatürk geldi; bu onun kapı çalışı…”
Atatürk, Recep Peker‘i görünce habersizmiş üzere göründü; “Kılıç konuğun varmış” deyip tokalaştı.
Atatürk sohbet ortasında, “Çocuklar size sansasyonel bir haberim var; dün rüşvet aldım!” dedi.
İlk sefer Recep Peker’in yüzüne bakarak, “Aldığım rüşveti görmek ister misin Recep Beyefendi?”
– “Estağfurullah Paşam, latife yapıyorsunuz herhalde.”
Atatürk sesini sertleştirdi:
– “Şaka falan değil. Rüşvet, bildiğin rüşvet.”
Pırlantalı tabakayı getirtti. Peker’e uzattı.
– “Güzel bir katman Paşam, güle güle kullanın.”
Atatürk karşılık verdi:
– “Sana ‘rüşvet’ diyorum, sen bana ‘güle güle kullan’ diyorsun; sana gelse sen kullanır mıydın?”
Peker, “Paşam sanırım latife yapıyorsunuz; rüşvet olsa siz bunu alır mısınız?” deyince Atatürk şu cevabı verdi:
“Hiç kimse beşere ‘rüşvet’ diye vermiyor ki, ‘armağan’ diye veriyor.”
Kılıç Ali, sorunun gerisinde neyin olduğunu merak etti ve dayanamayıp sordu: “Paşam bu rüşveti kimden aldığınızı bize söyleyebilir misiniz?”
“Tabii… Şakir getirdi.”
Peker, “Paşam, latife yapıyorsunuz. Şakir sizin çok yıllık yakın arkadaşınız, hiç rüşvet olur mu bu?”
Atatürk kızdı, “Senin de arkadaşın, sana ne getirdi?” Cevabını beklemeden devam etti: “Şakir senin bakanlığa öte-beri satıyormuş; sana kim bilir neler neler getirmiştir?”
Bu kelamlar üzerine konutun salonuna bomba düşmüş üzere oldu.
Kısa bir müddet sonra Atatürk ve konuklar çıkıp gitti.
Kılıç Ali ile Recep Peker konutta bir başlarına kaldı…
HÜKÜMET İSTİFA ETTİ
Kılıç Ali konuğuna “Kahve ister misin” diye sordu.
Recep Peker, “Ne kahvesi bana bir viski ver” dedi. Çok üzgündü. Atatürk’ün bu türlü bir davranışı kendine reva görmesini kabul edemiyordu. Rüşvet yemeyeceğini bilmez miydi?
“Ne yapmalıyım” diye sordu.
Kılıç Ali, “istifa et” diye yanıtladı. “Atatürk’ü yeterli tanırım, bu sana bir ihtar.”
Recep Peker istifa etmeyeceğini belirtti. “Eğer istifa edersem kuşkuların haklı olduğunu kabul etmiş olurum.”
Ertesi gün…
Kılıç Ali, Çankaya Köşkü’ne çıktı; Recep Peker’in kararını Atatürk’e bildirdi.
Atatürk, “Bir Ulusal Savunma Bakanı da kolundan tutulup atılmaz ya, kendi bileceği bir iş” dedi.
O akşam…
Atatürk ile Başbakan İsmet İnönü yan yana geldi.
İnönü, Peker’in istifa etmemesinin dedikoduları daha artıracağını söyledi. Sonra bulduğu sistemi söyledi: “Hükümet olarak istifa etmek.”
Atatürk teklife sıcak baktı.
İnönü Hükümeti 1 Kasım 1927’de istifa etti.
Tarih: 2 Kasım 1927.
Başbakan İsmet İnönü yeni hükümetini Çankaya Köşkü’ne sundu.
Yeni kabinede Milli Savunma Bakanı Recep Peker yoktu….
SONRA NE OLDU
Recep Peker rüşvet almış mıydı?
Tabii ki hayır. Yoksa….
Bir sonraki İnönü Hükümeti’nde Bayındırlık Bakanı yapılır mıydı?
CHP Genel Sekreteri yapılır mıydı?
1931-1936 yılları ortasında Atatürk ve İnönü ile birlikte devrin “güçlü üçüncü adamı” yapılır mıydı?
Ve en sonunda başkanlığa getirilir miydi?
Recep Peker dürüst bir devlet adamıydı.
Keza….
Şakir Zümre kıymetli bir işadamıydı.
TSK’nın gereksinimi olan birinci silah ve cephaneler, birinci Türk denizaltı su bombaları, Şakir Zümre Fabrikası’nda üretildi. 1937’de Yunanistan, Bulgaristan, Polonya, Mısır üzere ülkelere silah ve cephane ihraç etti. Ne yazık ki, İkinci Dünya Savaşı sonunda ABD ile yapılan muahedeler gereği, yapılan silah yardımı nedeniyle Şakir Zümre Fabrikaları, silah ve cephane üretimini terk etmek zorunda kaldı. Soba üretmeye başladı!
Peki… Atatürk neden bu kadar sert reaksiyon gösterdi?
Üç nedeni vardı; Atatürk laubalilikten hiç hoşlanmazdı; Sovyetler Birliği heyetine Ankara’da verilen davet sırasında konut sahibi Ulusal Savunma Bakanı Recep Peker’in davetlilerden Korgeneral İzzettin Çalışlar’ın çenesini kaşımasına çok kızmıştı. Bu türlü laubali birinin bakan olmasını kabul edemiyordu.
İkincisi… Gerçek bile olmasa dedikodulara ismi karışmış arkadaşından ikram almayı kabul edememişti, kızgındı…
Üçüncüsü... Halkın parasının soyulmasına büyük reaksiyon gösteriyordu; bu mevzularda çok hassas davranıyordu…
Recep Peker olayı ne ilk’ti ne de son’du… Şöyle…