Akdeniz Su Eserleri Araştırma Üretme ve Eğitim Enstitüsü’nün (AKSAM), balon balığı, aslan balığı üzere Akdeniz’de ekosisteme ziyan veren istilacı tiplerle gayret kapsamında bilimsel bir çalışma başlattı. Çalışma ile ‘Diadema setosum’ isimli istilacı ve dikenleri ‘zehirli’ deniz kestanelerinin biyolojisi belirlenecek. Süveyş Kanalı ve gemilerin balast sularıyla Kızıldeniz ile Hint Okyanusu’ndan Akdeniz’e gelen deniz kestaneleri, ayrıyeten bu çalışma ile iktisada kazandırıldı. Bu kapsamda balıkçılara deniz kestanesi avı müsaadesi verildi. Birinci avlamada tutulan 1,5 ton deniz kestanesi, İtalya’ya ihraç edildi. Güney Kore ile kimi Uzak Doğu ülkelerine de numune gönderildi.
İlk sefer 2006’da tespit edildi
AKSAM Müdürü Serkan Erkan, derisi dikenliler familyasına ilişkin cinslerden deniz kestanelerinin Karadeniz, Ege ve Akdeniz’de yaşayan cinslerinin yanı sıra son yıllarda ‘lesepsiyen‘ denilen istilacı cinslerde de önemli artış görüldüğünü söyledi. Erkan, Hint Okyanusu ve Kızıldeniz’den Süveyş Kanalı aracılığı ile gelen bu tiplerin birinci olarak 2006’da tespit edildiğini belirtti.
Hakkında çalışma başlatılan ‘Diadema setosum‘ denilen cinse ait de Erkan, “Diadema setosum dediğimiz bir tıp var. Birinci olarak Kaş’ta tespit edilmişti ve şu an kıyısal alanımızda 0-80 metre zonunda çok aşırı derecede görülmeye başlandı” dedi.
Diken uzunlukları 30 santim
Diken uzunlukları 30 santimi bulan, kolları ve yüzgeçleri bulunmayan bu hayvanların edilgen yapıya sahip olduklarını anlatan Erkan, “Sudaki dalgayla hareket edebiliyorlar. Kıyısal alanda ve ekseriyetle kayalıklarda tutunuyorlar. Bu hayvanın ölümcül bir tehlikesi yok. Yalnızca dikenlerinde toksik unsur var; biraz yakma yapıyor” diye konuştu.
İstilacı çeşitler ile ilgili çalışma yaptıklarını ve bunların sürdüğünü hatırlatan Erkan, “Mide içeriklerine bakıyoruz. Ne ile beslendiğine, hangi hayvanların bunu yediğine, üreme biyolojilerine bakıyoruz. Ya da hangi devirde çoğalıyorlar? Göç periyotlarını araştırıyoruz. Şu an popülasyon belirleme çalışmaları sürüyor” sözlerini kullandı.
Eti makarna sosu oldu
Balıkçılık ve Su Eserleri Genel Müdürlüğü’nün deniz kestanelerini kıymetlendirmek için çalışma başlattığını ve bu kapsamda birkaç firmaya av müsaadesi verildiğini anlatan Erkan, “Güney Kore ve Uzak Doğu’da birkaç ülkeye numune gönderildi. Ayrıyeten ton bazında birinci ihracat da İtalya’ya yapıldı. Bu çeşidin eti, İtalya’da makarna sosunda kullanılıyor. Yalnız vurgulamak isterim; istilacı olan bir cinsin toplanmasına müsaade verildi. Doğal olan hiçbir çeşidi toplayıp, satma taraftarı değiliz” dedi.