Oysa 20 yıldır iktidarın uyguladığı dinî siyasetlerin ve manevi tarafımıza arsızca sarkan tarikat ve cemaatlerin öğretilerin, yetmezmiş üzere bir de resmi kurum olan Diyanet İşleri Başkanlığı bünyesinde yürütülen aktifliklerin insanları memnun etmediği gerçeğini yaşıyoruz. Üstelik yalnızca çağdaş kıymetli bireyler değil, samimi dindar, hatta radikal halli islamcılar bile yaratılan yeni cins dinden ve onun ruhsal eserlerinden ötürü mutsuzdur. Bakmayın siz, kimi dindar çevrelerce düzenlenen etkinliklerde ‘Kur’an ziyafeti’ ya da ‘Kur’an ile ruhumuz coşuyor’ tipinden romantik sözlü afişlere, zira II. Halife Ömer, bir kezinde, bağırarak Kur’an okuyan kişiyi sert formda uyarmış, aksi halde cezalandıracağı tehdidinde bulunmuştur. Elbette, dinî metinlerin, bazen lirik şiir tadında ve insanı mest eden bir güzel seda istikameti vardır, fakat ağır duygusallık gerektiren Kur’an okuma seansının, dinleyicileri bir müddet sonra yoracağı da inkar edilemez.
‘Dinde ıslahat olamaz’ argümanını savunma ismine, her türlü özgür kanıya orantısız bağnazlıkla ve tahammülsüz karşı çıkışlarla saldıran mistik hezeyanlı güruh, değişiktir ki İslam’ın karşısına avatar cinsli bir tuhaf din çıkarmıştır. Bize de düşe düşe, İslamcılara İslam’ı anlatma, daha da garip olanı, İslamcıları Müslüman olmaya davet yapma misyonu düştü. İslamcıların en büyük alameti farikaları ise mutsuz çehreye sahip olmaları ve diğerlerini da mutsuzluğa gark etme yeminine sıkı sıkıya bağlı bulunmalarıdır.
Konumuzun yörüngesine gelecek olursam, hiç de o denli, vaaz yahut hutbe verir üzere bir yazı yazma niyetlisi değilim. Kitabın tam ortasından ve -şimdilik- yorucu ve karşılaştırmalı/ kıyaslamalı malumata girmeden, lakin tespitlerimin kaynaklarını vermeyi ihmal etmeksizin paragraf kısımlarıyla örnekler sunacağım. Bayan sanatkarlara, onların kıyafet ile görsel sunularına ve gençliğin nefes alabildiği müzik şenliklerini iptal etme saplantılı İslamcı iktidara, çobanların kaval çalmasının dahi haram olduğuna inanan cümbüş düşmanı trollere ve hakikatlere her vakit ulaşamayan safdil dindarlara özet transferlerde bulunacağım.
Peygamber vaktinde bayan şarkıcılar
Arap müzik tarihçisi Henry George Farmer, Kâtip Çelebi’yi kaynak göstererek peygamber zamanında müzikçi erkeklerden kelam eder. Kelam gelimi, Hz. Ali ile eşi Fatma’nın düğününde tef çalarak müzik söyleyen Amr b. Umeyye ed-Damîrî ve Hamza b. Yetîm’den bunlardandır. Ayrıyeten Hamza isimli bir ses sanatçısınız, Bilal-i Habeşi ile Hz. Muhammed’in huzurunda tef çalıp müzik söylediğini aktarır. Öte yandan, tef vurup müzikler söyleyen Hintli Baba Sanduk isimli birinden de bahsedilir.
Peki lakin… Hz. Muhammed devrinde Medine’de ve açık alanlarda herkese müzik söyleyen Zeynep el Ensarî isminde bir Müslüman bayan olduğunu(1); Kıpti asıllı Şirin’in Hz. Muhammed’in yanında müzik söylediğini ve peygamberin de onu büyük bir hayranlıkla dinlediğini(2) ve Furay’a binti Muavviz isimli hoş sesli bir Müslüman bayana, düğünlerde müzik söyleme müsaadesini şahsen peygamberin verdiğini (3) kaç kişi biliyor?
Festivalleri / müzikli eğlenceyi destekleyen Peygamber
Festivalleri/ Müzikli Eğlenceyi Destekleyen Peygamber Peygamber zamanında düğünlerin ve her türlü enstrümanlı performansların bir tıp şenlik niteliği taşıdığını hatırlatmam gerekir. Bu etkinliklere ait örneklerin sayısı çoktur lakin birkaçını vereceğim. Hz. Muhammed Mekke’den Medine’ye hicret ettiğinde, kente girerken Beni Neccar kabilesinin genç kızları, ellerindeki teflerle şiir ve türküler okuyarak onu musiki ile karşılamışlardır. Peygamber de sevinçli ortamı gülümseyerek izlemiştir (4).
Eşi Ayşe, onun müzikli ortamlara karşı tutumunu ve şenlikli düğünlere yaklaşımını şöyle anlatır: “Bir bayram günüydü, Sudanlılar Peygamber mescidinde, yani caminin içinde, kılıç kalkan oyunu oynuyorlardı. Peygamber bana seslendi ‘İzlemeyi arzuluyor musun?’ diye sordu. Ben de ona: ‘Evet, isterim’ dedim. Peygamber beni gerisinde durdurdu, o anda yanak yanağa idik. Hz. Muhammed şov sunan oyuncuları ‘Haydin Erfide oğulları, göreyim sizi’ diyerek coşturuyordu. Ben usanıncaya kadar çalgılı oyunları seyrettim. Ona: ‘Yeter artık’ deyince oradan ayrıldık (5).
Yine eşi Ayşe aktarıyor. benim yanımda iki bayan türkü söylerken Hz. Muhammed çıkageldi. Onun çabucak akabinde babam Ebû Bekir de içeri girdi. Babam beni azarlayarak: ‘Peygamberin meskeninde şeytan çalgısı ha!’ dedi. Hz. Muhammed ise ona yönelip: ‘Bırak onları (söylesinler)’ dedi.(6)
Arkadaşlarından Enes b. Mâlik anlatıyor: “Hz. Muhammed Medine’nin bir sokağından geçiyordu. O anda tef çalıp müzik söyleyen kızlarla karşılaştı. Kızlar müziklerine ekleme yapıp, ‘Biz Neccâr oğullarının kızlarıyız, Muhammed ne yeterli komşudur’ formunda jestte bulundular Bunun üzerine Hz. Muhammed de onlara, “Allah biliyor ki ben de sizleri seviyorum kızlar” karşılığını verdi.(7)
Bağnazlıktan uzak, centilmenliğin gereklerine hakim ve bayan müzikçilere, aslında başka bayanlara, bugünün köktenci ögeleri üzere gereksiz ve abartı tesettür aksesuarları emretmeyen bir peygamberden, içinde peygamber ışığı olmayan bir peygambersiz dinciliğe insanlık onuru ne kadar katlanabilecektir, vakit ve şartlar bize gösterecek.
Kaynak:
1- İbni Hacer, 2008: 84
2- Ebu Nuaym, 3390; İbni Esir, 178; İbni Hacer, 2008:510
3- İbni Esir, 230
4- Gazali, İhyau Ulûmi’d-Din, II. cilt, s.245
5- Buharî, Îdeyn, 2, Cihad, 81; Müslim, Îdeyn, 19
6- Buhâri, Iydeyn: 2, 3, 25, Cihad: 81, Menâkıb:15, Menâkıbu’l-Ensâr 46, Nikah 82, 114/Müslim, Iydeyn 19, -892-; Nesâi, Iydeyn 3536, -3, 195-197 7- İbn Mâce, Nikâh, 21