Hanife BAŞ- Bayan kurucusu olan startup teşebbüsleri her alanda var. Oyun, yazılım, atıştırmalık besin, biyoteknoloji üzere bütün kesimlerde kendilerini gösteriyorlar. Gelişen teknoloji ve yeni trendler insanlarda farklı gereksinimleri beraberinde getiriyor. Bu alanlardaki açıkları gören bayan teşebbüsçüler öne çıkmayı başarıyor. Bugün, yazı dizimizin konukları; dünyada bile olmayan, oyuncular için bilgisayar paylaşımı uygulamasını iş fikrine çeviren BRB kurucusu Pelin Kumcular, raflarda eksiğini gördüğü sağlıklı atıştırmalıkları üreten Malty’den Elif Özcü ve biyoteknoloji ihracatına başlayan Buse Berber Örçen…
OYUN BİLGİSAYARININ AİRBNB’Sİ!
Oyun, Türkiye’de patlama yapan bir dal. Ülkemizde oyun oynama oranları da çok yüksek. Lakin oyun oynamak isteyen gençler, çocuklar ve yetişkinler istedikleri donanımda bilgisayara her vakit sahip olamıyor. BeRightBack’in kısaltmasıyla BRB’nin kurucuları bu muhtaçlıktan yola çıktı. Oyuncularla bilgisayarları buluşturan bir teşebbüs kuruldu. Kurucu ortak olan Pelin Kumcular, kendilerini oyun bilgisayarlarının Airbnb’si olarak tanımlıyor. P2P temas kurarak oyuncuların istedikleri oyunu sahip oldukları aygıtlardan oynayabilmesini, yeterli bilgisayar sahiplerinin de aygıtlarını paylaşıma açarak ek gelir elde etmesini sağlıyor.
Pelin KUMCULAR
Kumcular, Türkiye’de oyun dünyasına yenilik getirmek istediklerini belirterek, “Ayrıca dünyaya bilgisayar paylaşım iktisadı platformumuzu tanıtmak istiyoruz. Dünyanın geleceği için sürdürülebilir iş modelleri ve tahlillerini benimsemek artık bir seçenek değil, mecburilik. Küresel bir teknoloji platformu olarak bedel üretmek için takımca büyük bir motivasyonla çalışıyoruz” diyor.
DONANIM İHTİYACI
Peki, bu türlü bir teşebbüs fikri nasıl oluştu? Kumcular, bu soruyu şöyle yanıtlıyor: “Oyun geçen yıl en çok yatırım yapılan bölümlerden biri oldu. 2020 Türkiye oyun raporuna nazaran Türkiye’de 36 milyon oyuncu, 7 milyar TL’nin üzerinde harcama yapmış. Lakin bilgisayar oyuncularının yaklaşık yüzde 60’ı muhtaçlığı olan donanıma sahip değil. Ben ve ortaklarım da bu sorunu yaşayan oyuncu kümesinin bir kesimiyiz aslında. Ortağım Onur Can Kılıç’ın değişik bir öyküsü de var. Mac’ler oyun oynamak için üretilmedi. Ailesi de bunu bilerek oyun oynamaması ve üniversitede derslerine konsantre olabilmesi için o periyot kendisine bir Mac bilgisayar almış. Haliyle Onur Can istediği birden fazla oyunu bilgisayarından oynayamadığı bir devir yaşamış. Bu sıradan kıssa bizim de teşebbüsümüzün birinci temellerini attı. Aslında Onur Can yalnız değildi, bizim üzere ekran kartından ya da işletim sisteminden ötürü bilgisayarlarından istediği oyunu oynayamayan birçok kişinin olduğunu fark ettik. Bunun yanında yeterli bilgisayarlara sahip şahısların de bilgisayarlarını her vakit kullanmadığını gördük.
Pazar araştırması da yaptık. Oyuncular BRB’de oyun oynamak, uygun bilgisayar sahipleri de aygıtlarını paylaşıma açarak gelir elde etmek için sistemimize kaydoldu. Bu çalışmanın sonunda pazarda büyük bir muhtaçlığın olduğunu gördük ve çözümümüzü geliştirmeye odaklandık. Nisan 2021’de Kuvvetli Kümesi hissedarları, üst idaresi ve TİKO CEO’su ve Girişimcilik Vakfı İdare Şurası Lideri Sina Afra’dan oluşan heyete fikrimizi sunduk. Sürecin sonunda Güçlü Grubu’nun yatırım şirketi Vestel Ventures’tan tohum öncesi yatırımımızı aldık ve Ekim 2021’de şirketimizi kurduk.”
Pelin Kumcular, bulut oyunla ilgili de, “Bulut oyun (cloud gaming) Türkiye’de yeni yaygınlaşmaya başladı. 1.5 milyon dolarlık bir pazar büyüklüğüne ulaştı. Herkes üzere biz de bu pazarın daha da büyüyeceğini öngörebiliyoruz, zira oyuncuların yüzde 70’i cloud gaming’i denemek istiyor. Bu tecrübesi gerçek bilgisayar kullanarak sağlıyoruz. Bu formda paylaşım iktisadı yaratan bir alternatifimiz yok” diyor.
FARK YARATMAK
Kumcular, fen lisesi mezunu. Boğaziçi Üniversitesi İşletme Bölümü’nü derece ile kazandı. Kendini, “Fark yaratmak, bedel üretmek için çalışan, dünyadaki değişim ve dönüşüme süratlice ahenk sağlayan biri. Yeniliklere açık bir kişiliğe sahibim, Her tecrübe benim için yeni bir öğrenme fırsatı. Birlikte yola çıktığım ortaklarım beni ‘keşifsever’ olarak tanımlıyor” diyor.
BİYOTEKNOLOJİ İHRACATINA BAŞLIYOR
Biyoteknoloji alanında başarılara imza atan bir isim, Buse Berber Örçen. Mikrokapsül doğal koruyucular geliştiren Nanomik Biyoteknoloji’nin kurucusu ve CEO’su. Nanomik, mikroorganizmalara yönelik engelleyici eserler geliştiren bir teşebbüs. Geliştirdiği ve kendi ismini taşıyan doğal besin koruyucusuyla öne çıkıyor. Nanomik’te molekülleri kimyasal koruyucular kadar güçlü hale getiren patentli bir mikroenkapsülasyon sistemi var. Geliştirdikleri doğal koruyucular başta tarım ve besin olmak üzere yapı kesimi, kozmetik, sıhhat üzere pek çok kesimde kullanılıyor.
Buse BERBER ÖRÇEN
ÖĞRENCİYKEN KURDU
Örçen, Marmara Üniversitesi Biyoloji Öğretmenliği kısmında lisans, Mikrobiyoloji kısmında yüksek lisans eğitimini tamamladı. Şu anda Yıldız Teknik Üniversitesi Biyomühendislik kısmında doktora öğrencisi, tıpkı vakitte Galatasaray Üniversitesi’nde MBA programına devam ediyor. Buse Berber Örçen, Nanomik kurulduğunda lisans öğrencisi olduğunu belirterek şunları anlatıyor: “Lisans programında tahsilime devam ederken ikinci sınıftan itibaren farklı kısımlarda staj yapmaya başlamıştım. Bu devirde sentetik koruyucuların doğal alternatiflerini geliştirmeye yönelik çalışmalar yapmaya başladım. Lisans 4. sınıfta ekmek küflenmesini engellemek üzerine yaptığım proje TÜBİTAK tarafından desteklenince aklımda kurguladığım projeyi de hayata geçirme fırsatı buldum. Aldığım küçük hibeyle şu anki Nanomik’in ön çalışmalarını yürüttüm ve umut vadeden sonuçlar alınca teknogirişim takviyesi ile Nanomik’i kurdum. Nanomik kurulduktan kısa bir müddet sonra da o vakitler farklı bir teşebbüs şirketi olan ortağım Arda Örçen ve takımı Nanomik’e katıldı. Arda ve grubu katılana kadar Nanomik bitkisel molekülleri mikrokapsüle eden bir teşebbüstü. Yeni gelen grubun yenilikçi moleküller geliştirebilme altyapısı sayesinde iki farklı derin teknoloji alanını birleştirerek Nanomik’i iki güçlü temel üzerine inşa ettik.”
YURTDIŞI GAYESİ BÜYÜK
Buse Berber Örçen’e, yurtdışına açılma planlarını da soruyoruz: “Ürünlerimizin MENA (Akdeniz ve Kuzey Afrika) ülkelerinde satışı için gerekli ruhsatlar tamamlandı. Bu yıl Amerika ve Avrupa için gerekli ruhsat çalışmalarımız başladı. Globalde stratejik partnerliklerle yürümeyi hedefliyoruz. Bu doğrultuda da şu anda Almanya, İspanya, İtalya, Yunanistan, Çin ve Amerika’da eserlerimizin saha çalışmaları devam ediyor. 2024 yılında Amerika, 2026 yılında da Avrupa’da distribütörlüklerimizi başlatmış olacağız.”
SAĞLIKLI ATIŞTIRMALIKLA GELEN BAŞARI
Elif Özcü, Merve Yetiş ve Berkan Mifleh; Malty’nin, Amerika merkezli Upcycled Food Association’ın Türkiye’den birinci üyesi olduğunu belirttiler.
Marketlerde ve öteki besin satıcılarının raflarında her türlü atıştırmalık var fakat birçok sağlıksız… Bu sahiden yola çıkan Elif Özcü, sağlıklı atıştırmalık üretmek için kolları sıvadı. Malty’yi kurdu. Daha mesleğinin başındayken girişimciliğe soyundu. 2018’de, İTÜ Besin Mühendisliği’nden mezun oldu. Öğrenciliğinde de inovatif ve sorumlu eserler geliştirme ve girişimcilik üzerine birçok projede yer aldı. Anadolu Efes’teki seyahati yeniden öğrenciliğinde stajyer olarak başladı. Mezun olduktan sonra da devam etti. Şimdi iş hayatının ikinci yılında ve kurumsal hayatın içindeyken yolu girişimcilikle kesişti.
O, bir Anadolu Efes çalışanıydı. Onun fikri, Anadolu Efes Teşebbüs Atölyesi’nde 111 fikir ortasından seçildi. 1.5 yıl içinde kurum içi girişimcilik süreçlerini muvaffakiyetle tamamladı. 2’si bayan 3 kurucu ortak olarak 2021 yılı sonunda Anadolu Efes’teki misyonlarından ayrıldılar. Teşebbüslerini şirketleştirerek kendi kanatlarıyla uçmaya başladılar. Anadolu Efes’te spin-off olan birinci teşebbüs olmayı da başardılar.
Özcü, ”Gıda raflarında her gün yeni eserlerle karşılaşıyoruz fakat sağlıklı eserlerde çok kısıtlı seçenekler olduğunu gördük. Meğer daha besleyici ve sağlıklı eserlere muhtaçlık da var. Malty, hammaddesinin maltlanmış tahıllarla zenginleştirilmesi, yüksek lif ve protein kıymetleriyle besleyici, doyurucu ve pazardaki birinci ve tek malt bazlı sağlıklı atıştırmalık bar olmasıyla öne çıkıyor. 4 farklı çeşidiyle raflarda yerini alan doğal, vegan ve besleyici yeni kuşak atıştırmalık Malty barlarımız bine yakın satış noktası ve online kanallarda yer alıyor” diye anlatıyor.
Özcü, eserlerini çeşitlendirmeye ve genişletmeye yönelik çalışmalarına devam ediyor: Çok yakında yalnızca maltlanmış tahılları değil, kullanılmış maltları da besin kullanımına geri kazandırmak ve Türkiye besin pazarında ileri dönüşüm besinle yeni bir bakış açısında eserler yaratabilmeyi ve döngüsel besin iktisadı oluşturmayı amaçlıyoruz” bilgisini veriyor.
HEDEF YURTDIŞI PAZARLARA AÇILMAK
Malty olarak inovatif ve işlevsel içerikler geliştirerek tüketicilere besleyici ve sorumlu besinler sunmayı amaçlıyor. Elif Özcü, bu bahiste şunları söylüyor: “Sağlıklı ve yeterli yaşamak herkesin hakkı, sürdürülebilir bir gelecek ise hepimizin sorunu. Hem kendimiz hem de gezegenimiz için düzgün olacak besinlerin mümkün olduğunu biliyoruz. Bu doğrultuda yeni besin kaynakları yaratmak üzerine çalışmalar yapıyoruz. Bu inovatif ve besleyici kaynakları tüketicilerin günlük koşuşturmacalarında yer edinecek hem kendileri hem de dünya için yararlı olacak eserlere dönüştürmeyi amaçlıyoruz.” Malty’yi küresele açma maksatları de var. Amerika’da ileri dönüşüm besinler üzerine çalışan şirketler topluluğu olan Upcycled Food Association’ın Türkiye’den birinci üyesi oldu. Avusturya, İngiltere ve Hollanda için görüşmelere başladı.
Yarın: Yeni kuşak buluşlar