Batı ülkelerinin sert ekonomik yaptırımlarıyla boğuşan Rusya’da iktisat bürokrasisinin zirve isimlerinden Maxim Oreshkin’in Moskova’nın ekonomik kontrataklarının mimarı olduğu düşünülüyor.
Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin akabinde batılı ülkelerin Moskova’ya uyguladığı ekonomik ve yaptırımlar nedeniyle Rusya global finansal sistemden dışlanırken iktisadının çöküp çökmeyeceği de merak ediliyordu.
Rus bankalarının SWIFT’ten çıkartılması, Rus eserlerinde uygulanan ambargolar ve Rusya Merkez Bankası’nın rezervleri ile Rus iş insanlarının mal varlıklarına el konulması üzere uygulamalar nedeniyle Rus iktisadı sıkıntı vakitler yaşasa da ülke aldığı tedbirler sayesinde yaptırımların bir kısmını boşa düşürdü.
Rusya Merkez Bankası 24 Şubat’taki askeri harekatın akabinde başlayan rubledeki sert bedel kaybına sıkı sermaye denetimleri ile cevap verirken 23 Mart’ta Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin, Avrupa ülkelerine sevk edilen doğalgazın parasını ruble olarak talep etti.
Böylece rublenin pahası tekrar yükselirken Rus iktisadının kimi göstergeleri de beklenenden daha az zayıfladı. Tüm bu iktisat siyasetlerinin mimarı ise Putin’in 40 yaşındaki yardımcısı Maxim Oreshkin.
Bloomberg’de yer alan habere nazaran Oreshkin, Putin idaresinde iktisat siyaseti konusunda en kilit isim. Oreshkin ayrıyeten Moskova idaresinde şu anda batı ülkelerindeki finans bölümünde tecrübe kazanmış birkaç bireyden biri.
MAXIM ORESHKIN KİMDİR?
Daha evvel Fransız banka Societe Generale’in Rusya ünitesinde eski bir bankacı olarak çalışan Oreshkin artık yaptırımların tesirini zayıflatmak için batı finans dünyasından edindiği tecrübesini kullanıyor. Oreshkin ayrıyeten Rusya’da yatırımcı dostu bir iktisat siyaseti oluşturmaya çalışan takımın da uzun müddettir modülü.
İlk gençliğini Sovyetler Birliği’nin sonu periyodunda yaşayan jenerasyonun modülü olan Oreshkin Moskova doğumlu. Bir akademisyen ailesinin iki oğlunun en küçüğü olan ve Moskova İktisat Yüksekokulu mezunu olan Oreshkin şuanda ülkenin en değerli teknokratları ile birlikte çalışıyor.
Birlikte çalıştığı teknokratlar ortasında ayrıyeten Bank of Russia Lider Yardımcısı 44 yaşındaki Alexey Zabotkin ve 39 yaşındaki Maliye Bakan Yardımcısı Vladimir Kolychev de yer alırken seçkin Rus iktisat okullarından mezun bu bireylerin de bu işlere başlamadan evvel Avrupa’daki bankalarda değerli rollerde çalıştıkları belirtiliyor.
‘RUBLE İLE ÖDEMENİN TESİRİ OLUMLU OLDU’
Oreshkin’in Rusya’nın iktisat ataklarının mimarı olduğu düşünülse de kendisi bu hususta net bir bilgi vermekten kaçınıyor. 40 yaşındaki bürokrat Bloomberg’e verdiği demeçte, “Gaz için ruble ile ödeme alma planının tesirinin olumlu olduğunu düşünüyorum” değerlendirmesinde bulunurken bu sistemi tasarlayıp tasarlamadığı hakkında yorum yapmayı reddetti.
Oreshkin ayrıyeten Rusya’nın memleketler arası rezervlerine el koyulmasını ve ABD ve Avrupa Birliği’nin Rusya’ya yönelik engellemeleri nedeniyle ödeyemediği borçların temerrüt olarak ilan edilmesine de reaksiyon gösterdi.
Konu ile ilgili Bloomberg’in görüşlerine başvurduğu Putin idaresinin birinci yıllarında hükümete danışmanlık yapan, daha sonra ise Putin idaresine muhalefet eden ekonomist Sergei Guriev, “Şu anda yaptırımları nasıl aşacaklarını bulmakla meşguller ve bunu epey başarılı bir biçimde yapıyorlar” değerlendirmesinde bulundu.
SAVAŞIN AKABİNDE RUSYA İKTİSADINDA NELER OLDU?
Rusya’nın askeri harekâtının akabinde başlayan yaptırımların Kremlin’e verdiği ekonomik ziyanlar kestirimlerin altında kalırken bu yılın birinci yarısında ülke iktisadının daralması öngörülüyor.
Diğer bir taraftan ruble, Rusya’nın aldığı tedbirler sayesinde mart ayında gördüğü tarihi düşük düzeylerinden bu yana dolar karşısında yüzde 110’un üzerinde artış gösterdi.
Ülkede yıllık enflasyon savaş sonrası yaşanan gelişmelerin akabinde nisanda yüzde 17,83 ile Ocak 2002’den bu yana en yüksek düzeye ulaşsa da sonrasında tekrar Ruble’nin bedelinin yükselmesi ve güç fiyatlarının artışı ile ülkeye ağır para girişi olması üzere sebeplerle frenlendi.
Rusya Federal İstatistik Ofisi’nin datalarına nazaran yıllık enflasyon mayısta yüzde 17,1’e haziranda ise yüzde 15,9’a geriledi.