Covid-19 pandemisi sonrası tüm dünyada kaygıya neden olan çok sayıda ülkede görülen maymun çiçeği (monkeypox) hastalığına ait Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Türkiye’deki birinci hadiseyi açıkladı.
Bakan Koca, “Bir hastamızda maymun çiçeği hastalığı tespit edildi. Hasta 37 yaşında, bağışıklık sistemi yetersizliği var. Kendisi tecrit edilmiş durumda. Temaslı takibi yapıldı, öbür bir olaya rastlanmadı. Bilindiği üzere, bu hastalık teneffüs yoluyla değil, yakın fizikî temasla bulaşıyor” tabirlerini kullandı.
Enfeksiyon Hastalıkları ve Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Esra Ergün Alış da hastalığa ait bilgi verirken Covid-19 ile ortasındaki farkları anlattı.
“COVİD’DEKİ ÜZERE MESKENLERE KAPANMAYI GEREKTİRMESİNİ BEKLEMİYORUZ”
Maymun çiçeği virüsüne ait açıklamalarda bulunan Enfeksiyon Hastalıkları ve Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Esra Ergün Alış, “Maymun çiçeği virüsü, çiçek hastalığı kümesinden olan bir virüs ailesinden yayılan bir hastalık. Ciltte suçiçeği gibisi, içi su dolu kabarık lezyonlar oluşturuyor. Bunun yanı sıra lenf bezlerinde şişkinlik ateş, ağrılar üzere bulgular da oluşturabilen bir hastalık. En büyük bulaşma yolu; ciltte temas. Cinsel yolla bulaş da olabiliyor.
Bir başka risk de bu hastaların bakımını sağlayan şahısların hastaların çamaşır, nevresim üzere eşyalarıyla temasta bulunması. Bu bizim için bilhassa sıhhat çalışanı için kıymetli. Hasta bireylerin bakımlarını sağlayan bireylerin çarşaf, nevresim o usul şeyleri değiştirirken eldiven, önlük, ferdî esirgeyici ekipmanlar kullanımı değerli. Aslında ölümcüllük oranı çok düşük bir hastalık.
Tedavi müddetinde de 1958’den beri görülen bir hastalık olduğu için çeşitli ülkelerde vakit zaman salgınlar da yapmış. Salgını, olması gerekenden fazla görülen hastalık olarak tanımlayabiliriz. Pandemi ise birden fazla ülkelerde hatta kıtalarda görülebilen hastalık bu manada, söz manasıyla bir pandemi kabul edebiliriz. Lakin buradaki insanların merak ettiği, aklına takılan soru Covid’deki üzere konutlara kapanmayı gerektiren bir hastalık olur mu, teorik olarak bunu beklemiyoruz” dedi.
“BULAŞTIRICILIĞININ DENETİM ALTINA ALINABİLEEĞİNİ DÜŞÜNÜYORUZ”
Maymun çiçeği ve Covid-19’un bulaşma yollarındaki farklılıklara ait bilgi veren Dr. Alış, “Öncelikle bulaşma yollarının farklılığı nedeniyle ayırt ediliyor, maymun çiçeği virüsünde lezyonlar evvel görülen alandan yüzden yahut ellerden başlıyor. Burada başladıktan sonra bulaştırıcılık oluyor, münasebetiyle kişi kendisinde bir şey çıktığı vakit artık bulaştırıcı kabul edip çabucak kendini izolasyona alabiliyor. Ancak Covid’de ne yazık ki kişinin kendinde hiçbir bulgu olmasa da bulaştırıcılık günler öncesinden başlayabildiği için kişi onlarca, hatta yüzlerce şahsa bile bulaştırmış oldu.
İkinci avantajlı noktası maymun çiçeği virüsünün, virüs farklılıkları. Maymun çiçeği virüsü bir DNA virüsü, Covid ise bir RNA virüsü. DNA virüsleri mutasyon açısından çok daha az riskli, kararlı yapıda olan, tedavilere de genel olarak güzel cevap veren virüsler. Ancak korona virüsün içinde bulunduğu RNA ailesi ise mutasyonlara çok daha açık.
Tedavi geliştirmesi, aşı geliştirilmesi çok daha sıkıntı olan kümede yer alıyor. Covid damlacık, nefes ve teneffüs yoluyla bulaşıyordu o yüzden de alanlar çok daha değerliydi. İnsanların iç içeliği durumu çok daha değerliydi, bu da ikisinin ortasında çok kıymetli bir fark. Ama maymun çiçeği virüsünde temas gerektirdiğinden damlacık yoluyla bulaş kabul edilmediği için bulaştırıcılığının denetim altına alınabileceğini düşünüyoruz.
Şu an ülkede görüldüğü için biz sanki ne oluyor diyoruz. Bugün Sıhhat Bakanımız sayın Fahrettin Koca maymun çiçeği virüsünün Türkiye’deki birinci hadisesini açıkladı. Bundan sonrasıyla ilgili tedbirler tekrar gündeme gelip, paylaşılacaktır. Öncesinden yapılan çalışmalar aşılar, geliştirilmiş ilaçları mevcut. Kişi kendisinde bu türlü bir lezyon gördüğü anda ki şanslı başkasında; koronada tanımlayamamış olabilirdi bulgularını, cildinde içi sıvı dolu bir lezyon yahut bulgu gördüğünde kendisini izolasyona alırsa aslında önüne geçmiş olur” sözlerini kullandı.
“HENÜZ COVİD BİTMEDİ”
Dr. Alış, korona virüs pandemisinin şimdi sona ermediğini söz ederek vatandaşları aşı periyodlarına uymaları konusunda uyardı. Alış, “Salgın bitmedi, resmi manada bitmiş olarak rastgele bir yerde kabul edilmedi. Yalnızca biz de değil tüm dünyada da devam ediyor. Aşılanma süreçlerine tam uymazsak, aşılara riayet etmezsek ve gerekli tedbirleri almazsak olmaz, şimdi Covid bitmedi” halinde konuştu.