Kayahan Uygur
Aradan 40 yıl geçtikten sonra bu iki Avrupa ülkesinde İkinci Dünya Savaşı sonrası birinci sefer klasik faşizmin yine iktidara gelmesi tesadüf mıydı? Avrupa’da başbakan seviyesinde suikastlar yalnızca bu iki ülkede olmuştu. Ve Avrupa sosyalizminin en radikal isimlerinden Guy Debord “Gösteri Toplumu üzerine yorumlar” ismiyle 1988 yılında yazdığı yapıtında bu iki terör saldırısının dünyayı değiştireceğine daha o vakit işaret etmişti.
YENİ KAPİTALİST SİSTEM ESKİSİNDEN FARKLI
Debord, yükselen kapitalizm ile “gösteri toplumu kapitalizmi” ortasında bir ayrım yaparken ortadaki değerli bir farkı şöyle açıklıyordu: Eskiden devrimciler iktidarları devirmek için bâtın çalışmalara, komplolara, özel örgütlere başvururlardı, artık iktidarlar devrimcilere ve halka karşı saklı çalışmakta, komplolar kurmakta ve sipariş örgütler kurmaktaydı. Terör, çağdaş kapitalizmin insanlığa karşı kullandığı bir silahtı. ABD Lideri George W Bush’un 11 Eylül ataklarından sonra ortaya attığı “proaktif-önleyici terör” kavramının daha o günden tezgâhlandığını yürürlüğe girişinden tam 13 yıl evvel Guy Debord görmüştü.
Olof Palme’nin öldürüldüğü yer
Cuma günü ilan edilen İsveç’teki yeni koalisyon oluşumu tıpkı İtalya’daki üzere faşist kökenli bir hareketin yükünü taşıyor ve Avrupa’da ABD’ye karşı yeni bir demokratik güç odağı oluşmasını uzun bir mühlet engelleyecek özellikte. Bunun manası şudur: Avrupa Birliği’nin kurucu ülkesi İtalya ile İsveç kıtanın güneyinde ve kuzeyinde çok sağ eğilimli hükümetlerle Birleşik Avrupa fikrine ortak bir darbe indiriyorlar. İngiltere ise ABD-İngiltere ikili vatandaşı Boris Johnson liderliğindeki Brexit hareketiyle Avrupa’dan yolunu çoktan ayırmıştır bile. Klasik anti-komünist, sağcı ve kilise güdümlü Polonya merkezli bir Orta ve Doğu Avrupa hareketi de başka bir koldan Avrupa’daki merkez kaç eğilimlerini güçlendiriyor.
KURŞUN YILLAR
İtalya’da “Kurşun Yıllar” olarak anılan terör olaylarının ağırlaştığı 70’lerin sonunu Odatv’de 16 Ocak’ta yayınlanan bir yazımda anlatmıştım. Yazım İtalya’da yaklaşmakta olan tehlikeyi ele alıyordu. O devirde Hristiyan Demokrat Aldo Moro komünistlerle bir “tarihsel uzlaşma” içine girerek Avrupa’da yeni bir üçüncü güç başlatma gayreti içindeydi ve bu kuşkusuz en başta ABD’yi rahatsız ediyordu. Moro, bunun bedelini canıyla ödedi. Guy Debord “artık devrimcilerin polis tarafından satın alındıkları devirde bile değiliz, polislerin direkt devrimci oldukları bir çağı yaşıyoruz” diyordu. Ve karanlık olaylar hakkında ortaya çıkan bilgi kırıntılarının hükümranlar tarafından nasıl çarpıtıldığını da açıklıyordu. İtalya’da terörün arkasındaki sağcı P2 mason locasının isminin açılımı medyada sık sık yazdığı üzere “Propaganda 2” değildi, “Potere 2” yani “İkinci iktidar” , öbür bir deyişle “paralel devlet” idi.
Öldürülen İsveç Başbakanı Olof Palme
İtalya’nın bu hale gelişinde sisteme muhalif olanların toplumsal ve ekonomik problemleri bir yana bırakıp kimliksel problemleri ön plana çıkarmalarının büyük hissesi vardır. Lakin kimliksel sıkıntıların da global güçler tarafından kışkırtıldığı, “göç” kılıfı altında gerçekleştirilen istila ve nüfus mühendislikleriyle beslendiği bilinen bir gerçektir. İtalya, Afrika’dan gelen, Libya ve Tunus üzerinden Avrupa’ya uzanan göç yolu üzerine yıllardır milyonlarca sığınmacıyı ağırlamak zorunda kılmıştır. Bilhassa, İtalya’nın çabucak tabanındaki Libya’ya yönelik Arap Baharı tuzağı, Muammer Kaddafi’nin bir dış müdahale sonucu öldürülmesi bölgedeki istikrarı sarsarak İtalya’yı da tuzağa düşürmüştür. Afganistan’la Pakistan, Suriye ile Türkiye ortasında ne yaşandıysa Libya ile İtalya ortasında da birebiri yaşanmıştır. Bu olaylar kendi ülkelerinde parya durumuna düşen İtalyanların çok sağa yaklaşmasını körüklemiştir.
İSLAMCILIK VE AVRUPA ÇOK SAĞI BİRBİRLERİNİ DESTEKLİYORLAR
İsveç’e baktığımızda da misal bir durum görmekteyiz. İsveç’in bu hale gelmesinde de göç sorunu üzerinden yapılan istismarlar tetikleyici rol oynamıştır. İsveç’in son toplumsal demokrat Başbakanı Magdalena Andersson, “The Independent” gazetesine 28 Nisan’da verdiği demeçte İsveç’te göçmenlerin entegre edilemediğini, ülkede birbirlerinden başka toplumlar oluştuğunu, bunun da çeteleri ve şiddeti kışkırttığını belirtmişti.
Öldürülen İtalya Başbakanı Aldo Moro
O açıklamadan sonra apansızın İsveç çok sağından oldukları sav edilen birilerinin aklına kentlerin en kalabalık yerlerinde Kuran-ı Kerim yakmak geldi. Daha sonra selefi İslamcı mescitlerden, derneklerden çıkan Arap ve Türk kökenli gençler kentlerde karışıklık çıkardılar, polisle çatıştılar, toplu namaz sonrası otomobil yakma, mağaza yağması, sağa sola Molotof fırlatma hareketleri oldu ve sakin, sessiz İsveç son yüzyılda hiç görmediği kan ve şiddet dolu günleri seçim öncesinde yaşadı. Adeta birileri evvelce hazırlanmış bir senaryonun sayfalarını okuyarak sahneye koymaktaydı. İşte İsveç’te çok sağ seçimleri bu ortamda kazandı.İsveç seçimleri öncesi İslamcılar isyan çıkardı
DÜNYADA BUGÜNKÜ DURUM NASIL İNŞA EDİLDİ?
Aldo Moro öldürüldüğünde kim sıkıntısı ki günün birinde İtalya’da çok sağ iktidara gelecek? Olof Palme öldürüldüğünde o devirde “İskandinav hümanizmi” olarak övülen geleneğin son bulacağını kim öngörebilirdi. Peki, 13 Mayıs 1981’de Papa II. Jean-Paul ’e suikast yapan takımın içinde bulunanlardan kimilerinin ilerde Türkiye’de 20 yıldan fazla sürecek bir iktidarın kıymetli isimleri olacağını kim düşünebilirdi?
Papa’ya yönelik suikast teşebbüsüyle Batı’nın ve Doğu’nun Hristiyan toplumlarına “komünist Rusya Papa’yı öldürmek istedi” iletisi verilmek istenmişti. Batı medyasının gürültülü yayınlarına nazaran kelamda sosyalist Bulgaristan istihbaratı ülkücü Mehmet Ali Ağca ve arkadaşlarıyla işbirliği yapmaktaydı. Bu ispatsız ve akıldışı tez güya gerçeğin ta kendisiymiş üzere tekraren tekrarlandı. Kapitalizmin “Gösteri toplumu” etabında medyanın her türlü mecrasını adeta bir monopol üzere ellerine geçirmiş olanlar kendilerine çok güvenmektelerdi.
İsveç’te Kuran’ı yakan casus provokatör
Papa’ya suikast teşebbüsü, Aldo Moro’nun öldürülmesi, Olof Palme’nin katli üzere hiçbir vakit tam olarak aydınlatılmamış olaylarla başlayan bir dizi gelişme gizemli 11 Eylül hücumları sonrası “kendini teröre karşı koruyan devlet düzeni” paradigmasının tüm ülkelerde kabul görmesini sağladı. Günümüzdeki global yapının kanlı temelleri oralardadır.
PEKİ, YA BÖLGEMİZ?
Bu gelişmeler bölgemizden bağımsız değillerdi elbette. Bu olaylara her biri birbirine çok yakın tarihlerde gerçekleşen İran İslam karşı ihtilalini, Rusya’nın Afganistan’a müdahalesini, Afgan-Pakistan hududunda El Kaide’nin kurulmasını, Türkiye’de 12 Eylül darbesini, bundan10 gün sonra 22 Eylül 1980’de başlayan İran-Irak savaşını ekleyebiliriz.
Küresel sistemdeki değişimleri anımsatırken İran İslam karşı ihtilalinin bir simge haline getirdiği başörtüsünü unutmak olmaz. Başörtüsü, 1990’lı yıllarda Türkiye’de gündemdeydi ve en sonunda İslamcılara kazandırılan bir güç uğraşında kıymetli bir obje oldu. Bu çabada birçok bir halde İran ilişkili katiller tarafından öldürülen laik aydınların isimleri ve vefat yıldönümleri bugün artık anılmıyor bile. Demek ki büyük satranç tahtasındaki oyuncu çok başarılı olmuş.
Başörtüsüne karşı İran ihtilali yayılacak
İRAN VE SON DURUM
Ancak Müslüman çoğunluklu ülkelerin sürüklendikleri İslamcılık macerası Arap Baharı altında 2010’larda doruğa ulaştırıldıktan sonra bugün aksisi bir akım var: İran’da başörtüsüne ve mollalara karşı başlatılan ayaklanma.
İran olayları, eski defterlerde bir kısmın sona erip yeni bir kısmın başlaması mıdır? ABD’nin Afganistan’dan çekilmesi İslamcılık ideolojisine karşı yeni bir hal alışın işareti midir? Şimdi tam olarak açık değil. Bu mevzuya daha İran olayları başlamadan 4 Eylül’de yazdığım yazıda değinmiş ve İran’ın ne tıp operasyonlarla bir diktaya sürüklendiğini anlatmıştım.
Ancak İran’ın en azından eskisi üzere olmayacağı da aşikardır. Türkiye’nin de ta CENTO’dan beri bahtı Pakistan ve İran’la birdir. Ve bu durumun CENTO’nun ortadan kalkıp kalkmamasıyla ilgisi yoktur. NATO’nun kendisini kıymetli sayan üyesi ve sadık müttefiki Türkiye’nin (ve Türk aydınının) olaylara bakışı doğal olarak kendi lokal seviyesinden olabilir ancak Türkiye’ye nitekim taraf veren kapitalist merkezler olaylara daha geniş bir açıdan ve birçok ülkeyi kapsayacak biçimde bakıyorlar.
Kayahan UYGUR