İklim değişikliği yalnızca ani su baskınları, kent selleri ya da kavurucu sıcaklar manasına gelmiyor. İklim değişikliğinin çok konuşulmayan bir başka tesiri de gündelik hayatın sürdürülebilirliği için vazgeçilmez olan kritik altyapılara verdiği ağır ziyan. Ulaşım, güç, sanayi üretiminin devamlılığı, pak suya erişim üzere temel muhtaçlıklar iklim değişikliğinin tehdidi altında.
İKLİM KRİZİNDE TEKSAS ÖRNEĞİ
ABD’nin güç altyapısı en sağlam eyaletlerinden Teksas’ta geçen yıl yaşanan, elektrik ve doğal gaza erişimini engelleyen şiddetli soğuklar iklim krizinin kritik altyapılara verdiği tahribatın en somut örneklerinden. Teksas, güç bakımından ABD’nin en varlıklı eyaleti olmasına rağmen yaşanan ağır kar yağışı yüzünden 13 saat elektriksiz kaldı. Misal gelişmelere karşı Türkiye de hazırlık içinde.
ALİAĞA PİLOT BÖLGE
Bu kapsamda, AFAD’ın yürüttüğü İzmir-Aliağa Bölgesi’nde Güç Kesimi Özelinde Kritik Altyapılara İklim Değişikliğinin Tesiri Projesi ile bölgedeki kritik altyapılar için iklim değişikliğinin neden olduğu afet riskleri belirlendi ve risk kıymetlendirilmesi yapıldı.
Bu kapsamda, iklim değişikliğinin güç altyapısına olan tesirlerini ölçmek için pilot bölge olarak seçilen İzmir Aliağa’da yapılan risk tahlillerinin sonuçları incelendi.
Kritik altyapıların iklim değişikliğinden kaynaklı mümkün afetlere karşı dirençli hale getirilmesi için İzmir bölgesi özelinde geliştirilen sistem; kamu bölümü, kritik üretim ve güç dallarını de içerecek formda düzenlendi.
HER KESİME ÖZEL MODELLEME
Böylece muhtemel afet risklerine karşı her bölüm için bir senaryo ve tahlil modellemeleri geliştirildi. Tek bir çatı altında birleştirilip, özel bir yazılımın içine yüklenen modellemelere erişen kullanıcılar, kendi kesimlerinin karşılaşacağı riskleri ve tahlilleri buradan görme talihine sahip.
RİSK TAHLİL RAPORU
Proje kapsamında, öncelikle Aliağa bölgesi için kritik varlıklar belirlendi. İklim değişikliğinden kaynaklanan afetler için risk kıymetlendirilmesi yapıldı. Rapor; eğitim, sıhhat ve başka kamu hizmetleri ile sanayi ve güç dahil tüm dalların mümkün afetler karşısında felce uğramaması için geliştirilen bütün senaryoları ve tahlil modellemelerini içeriyor. Rapordaki bulgulara nazaran şekillendirilen ve her bölüm için başka olarak geliştirilen tedbir ve tahlil modellemeleri, özel yazılıma yüklendi. Kullanıcılar bu yazılım üzerinden kendileriyle ilgili risk değerlendirmelerini yapma talihine sahip. AFAD ayrıyeten risk tahlil sistemlerinin, kesim temsilcileri tarafından kullanılabilmesi için tüm paydaşların da iştirakiyle geçtiğimiz şubat ayında kritik üretim ve kritik kamu hizmetleri temsilcilerine yönelik olarak eğitimler verdi.
Önemli altyapılar hangileri?