ABD Lideri Joe Biden, Çin Devlet Lideri Xi Jinping ile 2 saatten fazla süren bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi. Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada, Biden ve Xİ’nin ikili bağlantılar ile öteki bölgesel ve global sorunları ele aldıkları aktarılarak, iklim değişikliği ve sıhhat güvenliğini ele almak için kendi takımlarını görevlendirdiği belirtildi.
ABD Lideri Joe Biden ve Çin Devlet Lideri Xi Jinping, ekonomik ve jeopolitik tansiyonlar de dahil olmak üzere ikili bağları ele almak üzere bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi. Beşinci defa telefonda görüşen Biden ve Xi’nin görüşmesi 2 saatten fazla sürdü.
Beyaz Saray, görüşmenin mahallî saatle sabah 08.33’te başladığını ve 10.50’de sona erdiğini aktardı. Beyaz Saray tarafından yapılan yazılı açıklamada, görüşmenin ABD ve Çin ortasındaki irtibat çizgilerini sürdürme ve derinleştirme, farklılıkları sorumlu bir biçimde yönetme ve iki ülkenin çıkarlarının örtüştüğü yerlerde birlikte çalışma eforlarının bir kesimi olduğu aktarıldı.
Açıklamada, Biden ve Xİ’nin ikili alakalar ile öbür bölgesel ve global problemleri ele aldıkları aktarılarak, iklim değişikliği ve sıhhat güvenliğini ele almak için kendi takımlarını görevlendirdiği tabir edildi.
Açıklamada, Tayvan konusunda Lider Biden’ın ABD siyasetinin değişmediğini, ABD’nin statükoyu değiştirmeye yahut Tayvan Boğazı’ndaki barış ve istikrarı baltalamaya yönelik tek taraflı gayretlere şiddetle karşı çıktığını vurguladığı belirtildi.
EN SON MART AYINDA KONUŞMUŞLARDI
En son geçtiğimiz mart ayında Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinden kısa bir müddet sonra bir ortaya gelen Biden ve Xi’nin bugünkü görüşmesi, Çin’in Tayvan üzerinde tehdit oluşturması, Rusya’nın Ukrayna’yı işgaline karşılık olarak Çin’in Rusya’yı kınamaması ve ekonomik rekabet üzere tansiyonların mevcut olduğu hususlar etrafında yapıldı. Biden, mart ayında Xi ile yaptığı son görüşmede Çin’in Rusya’nın savaşına maddi dayanak vermesinin “sonuçları” olacağı konusunda ihtarda bulunmuştu.
“BIDEN, ÇİN İLE TEMASTA KALMAK İSTİYOR”
ABD’li yetkililer, Lider Biden’ın Çinli mevkidaşıyla görüşmesinin Tayvan üzerindeki tansiyonu düşürmeye yardımcı olacağını tabir etti. ABD Ulusal Güvenlik Sözcüsü John Kirby dün yaptığı açıklamada, Biden ve Xi’nin sistemli olarak temas etmesinin kıymetli olduğunu söylemişti.
Kirby, “Başkan Biden, yalnızca o bölgede değil, tüm dünyada sahip olduğumuz en kıymetli ikili bağlardan biri olan Çin’in devlet lideri ile irtibat sınırlarının açık kalmasını sağlamak istiyor. Çin ile işbirliği yapabileceğimiz hususlar olduğu üzere açıkçası sürtüşme ve tansiyonun olduğu bahisler da var. Bu, her iki ülkenin de ötesinde sonuçları olan, dünyadaki en değerli ikili bağlantılardan biridir” dedi.
Kirby, bugünkü görüşmenin bir kesiminin Tayvan üzerindeki tansiyonlar, ekonomik alakalar ve Çin’in Rusya’nın Ukrayna’daki savaşına yansısı olacağını söylemişti.
ABD’DEN TAYVAN’A ZİYARET KRİZİ
ABD Temsilciler Meclisi Lideri Nancy Pelosi’nin Çin’in üzerinde hak tez ettiği Tayvan’a beklenen ziyaretiyle ilgili tasaların artması üzerine Çin bu bahiste sert cevap vermişti. Pelosi’nin ABD’den gayriresmi savunma takviyesi alan lakin Çin’in kendi topraklarının bir kesimi olarak gördüğü Tayvan’a ziyareti durumunda Çin bu türlü bir geziyi bir provokasyon olarak göreceğini söyledi. Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Zhao Lijian, “ABD kendi yolunda gitmekte ve Çin’e meydan okumakta ısrar ederse katiyen güçlü reaksiyonlarla karşılaşacaktır” demişti.
Pelosi, Tayvan’a seyahat ederse en son 1997’de o vaktin ABD Temsilciler Meclisi Lideri Newt Gingrich tarafından ziyaret edilen Tayvan’a seyahat eden en üst seviye ABD yetkilisi olacak. Biden, geçen hafta yaptığı bir açıklamada ise ABD yetkililerinin şu anda Tayvan’ı ziyaret etmesinin “iyi bir fikir olmadığını” söylemişti.
ÇİN VE ABD ORTASINDAKİ GERİLİM
Çin ve ABD ortasındaki tansiyonlar, iki ülkenin global sıhhat, iktisat siyaseti, insan hakları konusundaki farklı bakış açıları da dahil olmak üzere Çin’in Rusya’nın Ukrayna’yı işgalini kınamayı reddetmesiyle birlikte uzun müddettir devam ediyor. ABD’li kaynaklara nazaran, ABD ve Çin’in başka gerginlik noktaları ortasında ise ABD’nin soykırım olarak ilan ettiği Çin’in Uygur Türklerine yönelik muamelesi, Güney Çin Denizi’ndeki militarizasyonu, global ekonomik ve siyasi casusluk kampanyası üzere mevzular yer alıyor.