Trabzon’un Maçka ilçesinin Esiroğlu Mahallesi’nde, istilacı turunçgil uzun antenli böceğiyle uğraşta uygulanan kesim ve yakma işleri sonuç vermedi. Fındık ve meyve ağaçlarının kökünü kurutan drakula böceği, 3 yılda 7 bölgeye yayıldığı tespit edildi.
Anavatanı Uzak Doğu olan ve bitki dünyasının kanseri olarak bilinen Turunçgil Uzun Antenli böceği, Trabzon’un kâbusu olmaya devam ediyor. 2016 yılında Trabzon Büyükşehir Belediyesi tarafından İtalya’dan ithal edilen süs bitkileri ile yayıldığı iddia edilen böcekle, 2020 yılından bu yana verilen gayret sonuç vermedi, böcek giderek yayılıyor ve fındık tarlalarını yok etmeye devam ediyor. Böceğin bölgedeki meyve ağaçlarına da yayıldığı tespit edildi.
BAKANLIK İMHA TALİMATI VERDİ
2020 yılında Tarım Orman Bakanlığınca, Bitki Karantinası Tazminatı Takviyesi Uygulama Bildirimi’nde ‘İl/ilçe müdürlüğü nezaretinde Ziraat Odası yahut üreticilerin kendisi tarafından sökülerek, imha edilmiş ve imha süreci hakkında tutanak düzenlenmiş olması’ talimatı verildi. Bu süreçte yaklaşık 4 bin dönüm fındık toprağı karantinaya alınırken, kimi vatandaşlar fındık ağaçlarını kendisi kesmeye çalıştı, kimileri ise işi, ziraat odası tarafından görevlendirilen iş makinelerine teslim etti.
“ELLERİNE YÜZLERİNE BULAŞTIRDILAR”
Uygulanan sistemlerin işe yaramadığını söz eden CHP Maçka İlçe Lideri Nihan Göktürk, şunları söyledi:
* “Kontrolsüz ve ölçüsüz uygulanan kesme, yakma süreçlerini ellerine yüzlerine bulaştırdılar. Kökleri yok edilmeyen ağaçlar yine fidan haline geldi. Kesim yapılan yerlerde ağaç kökü bıraktılar. Böcek buralardan yine çoğaldı.
* Kesilen fındık ağaçlarının taşınması yasak olduğu halde kontrol olmadığı için, vatandaş, ısınma muhtaçlığını karşılamak için fındık kollarını farklı bölgelere taşıdı. Karantina bölgesinden taşınan ağaçlardan böcek farklı bölgelere de yayılmış oldu. İş makinelerinin sokulduğu tarım toprakları verimsiz hale getirildi, yanlış uygulamalar sonucunda tekrar dikilen ağaçlarda da böcek ortaya çıktı.
* Karantinaya alınan toprakların eksiksiz yakılması gerekiyordu. İlçe Tarım Müdürlüğü tarafından Armağan ve Günay mahallelerinde, Esiroğlu’na bağlı Işıklar, Öğütlü, Kumrulu, Bahçekaya, Bahçecik mevkilerinde böcek tespitleri yapılarak sisteme yüklendiğini biliyoruz. Bakanlık tarafından hala rastgele bir ödenek oluşturulmadı. Fındık üreticilerinin mağduriyeti artıyor ve böcek Maçka’nın geneline yanlışsız yayılıyor.”
“SONUÇTA BU BİR BÖCEK VE 300 METRE UÇABİLİYOR”
Fındık tarlalarındaki imha sürecini yürüten Maçka Ziraat Odası Lideri Ogün Oğuz ise eksiklerinin olduğunu kabul ederek şöyle konuştu:
* “Birileri çıkmış, ‘Fındık makineyle mi sökülür?’ diyor. 4 bin dönüm arazinin kazma kürekle sökülecek hali yok. Tarım Bakanlığı bize bir teklifte bulundu. ‘Çiftçiye ödeyeceğimiz takviyenin yüzde 18’ini size aktarmamız halinde bu fındıkları imha edebilir misiniz?’ dendi. Biz de iş makinesi sahiplerini bulduk, anlaştık.
* 12 başka iş makinesiyle 2,5 ay müddet içinde söküm süreci yaptık. Yanlışımız da olmuştur. Tam sökemediğimiz yerler de olmuştur. Takdir edersiniz ki geniş bir alan fakat elimizden geldiği kadar söküm yaptık ve yaktık. Daha sonra bize Tarım Bakanlığı her üreticiye destekleme primlerini ödedi.
* Bu takviye primlerinden kesilen yüzde 18’lik hissesi biz de makinecilere ödedik. Sonuçta bu bir böcek, 300 metre uçabiliyor. Larvalarını bıraktığı yerden yüzlerce yeni böcek çıkarıyor. Kışın fındık ağacının tabanına giriyor, Mayıs-Haziran ayında çıkıyor. Biz elimizden geleni yaptık.”
ÜRETİCİNİN ZİYANI BÜYÜK
Tarım Bakanlığı tarafından fındık tarlaları imha edilen vatandaşlara rekolte tespiti yapılarak kg başına 4 yıl boyunca yılda bir keze mahsus olmak üzere 2020 yılında 15 TL, 2022 yılında ise 26,5 TL fiyat ödenmesine karar verildi. Lakin bu fiyatların yüzde 18’inin kesilerek fındık bahçelerindeki imha işini gerçekleştiren iş makineleri için ziraat odasına aktarılmasına karar verildi. Böylece fındık tarlası yok olan vatandaşın alacağı fiyat, kg başına 2020 yılında 11 TL, 2021 yılında ise 22 TL oldu. Bu sayı 2022 yılı için ise şimdi belirlenmedi.