Anayasa Mahkemesi (AYM), Türk Mühendis ve Mimarlar Odaları Birliği (TMMOB) Lideri Emin Koramaz ile ilgili Başkanlık Sistemini eleştirmesi nedeniyle verilen cezayı söz özgürlüğünün ihlali olarak kıymetlendirdi.16 Nisan 2017 tarihinde gerçekleştirilen Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi referandumu öncesi kamuoyunda önemli tartışmalar yaşanmıştı.
İfade özgürlüğünü ihlal
TMMOB 29 Mayıs 2016 tarihinde gerçekleşen Genel Kurulu’nda Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’yle ilgili “Başkanlık Sistemi’ne Hayır” kararı alındı. Kelam konusu karardan ötürü Koramaz’a para cezası kesildi. Koramaz karara itiraz etti. Ankara 6. Sulh Ceza Hâkimliği itirazı kesin olarak reddetti. Bunun üzerine Koramaz AYM’ye müracaatta bulundu. AYM kararında, Koramaz’a verilen idari para cezasının “ifade özgürlüğünü ihlal ettiğini” ve kelam konusu cezanın yasal desteğinin bulunmadığını vurguladı.
‘Yeni tip faşizm’
Kararda, “AKP’nin yeni anayasası; neoliberalizmin kurumsallaşması, kamu üretimi, kamu girişimciliği, kamusal kontrol ve hizmetin tasfiyesi yanı sıra yasama ve yargının kıymetli ölçüde budanmış bağımsızlığını tümüyle ortadan kaldıracak ve her iki kurum ile yasama organı olan parlamentoyu, yürütme erkini tek kişi otoritesinin inisiyatifine tabi kılacak, diktatörlüğü kurumsallaştıracak, yeni tipte bir sermaye egemenliği, yeni tip bir faşizm ve şeriat-hilafet anayasası olacaktır. TMMOB; AKP’nin Yeni Anayasasına ve Başkanlık Sistemine karşı ikirciksiz hayır diyerek bu sürece karşı emek ve meslek örgütleri ile ortak uğraş sınırının oluşturulması için sorumluluk alır” denilmişti.
Para cezası verilmişti
Kararın akabinde Koramaz hakkında Kabahatler Kanunu’nun 32. unsuru uyarınca 228.01 TL idari ceza uygulandı. Münasebette siyasi partiler dışında diğer bir kamu kurum ve kuruluşlarını propaganda çalışması yapamayacağı belirtildi. Koramaz, kararı AYM’ye taşıdı. AYM, tabir özgürlüğünün ihlal edildiğine hükmetti.
‘TMMOB hiçbir baskı ve cezaya boyun eğmeyecek’
Cumhuriyet’ten Sena Tufan’a konuşan Koramaz, “TMMOB’nin seçim devirlerinde görüş açıklayıp propaganda yapması önünde rastgele bir yasal pürüz olmadığının altına çizildiği kararda, kelam konusu cezayla, Anayasanın 26. Unsurunda teminat altına alınan söz özgürlüğümüzün ihlal edildiği saptanmıştır” dedi.
Koramaz, “Karar, TMMOB’nin sorumluluklarını yerine getirmekteki ısrarcı tavrının haklılığını da göstermek bakımından da çok değerlidir. TMMOB halktan, demokrasiden ve özgürlüklerden yana görüşlerini açıklamakta bugüne kadar hiçbir baskı ve cezaya boyun eğmemiş ve eğmeyecektir” diye konuştu.