Haber7 / Abdurrahman Koç
Türkiye’nin Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın öncülüğünde Madrid’deki 4’lü doruktan diplomatik zaferle ayrılmasının yankıları devam ediyor.
Uzmanlar, Türkiye’nin “terör örgütlerine yönelik” hassasiyetlerini yalnızca İsveç ve Finlandiya’ya değil, tüm Batı’ya gösterdiğini söylüyor. Batı’nın Türkiye’nin jeopolitik pozisyonunu tekrar keşfettiğini aktaran uzmanlar, “Türkiye’nin bu tenkitlere kulak asmayacağı ve güvenliği için harekete geçmekten çekinmeyeceğini de göstermiş oldu” tabirlerini kullanıyor.
Haber7 olarak, NATO muhtırası ve Türkiye’nin yeni periyottaki pozisyonu hakkında Uludağ Üniversitesi Prof. Dr. Ferhat Pirinççi, Gazeteci Muharrir Bercan Meblağ ve Siyaset Bilimci Prof. Dr. Mehmet Şahin’e sorduk.
PİRİNÇÇİ: BATI, TÜRKİYE’YE ESKİ GÖZLE BAKAMAYACAK
“NATO’nun Madrid doruğunu farklı yere koyuyorum, İsveç ve Finlandiya blokajını farklı yere koyuyorum” diyen Prof. Dr. Ferhat Pirinççi, “Çünkü İsveç ve Finlandiya’ya karşı Türkiye’nin ortaya koymuş olduğu çekince ve blokaj, Türkiye’nin direkt doğruya kendi güvenlik telaşlarıyla ilgili. Türkiye şunu söyledi; benim güvenlik tasalarımı dikkate almazsanız NATO’ya üye olamazsınız. Aslında bu bildiri yalnızca İsveç ve Finlandiya değil bütün NATO üyelerine yönelikti. Çünkü Türkiye, kendi güvenlik hassasiyetlerini dikkate almayan öteki devletlere nasıl davranacağını gösterdi bir şekilde. İkincisi bu İsveç ve Finlandiya’nın muhtırayı kabul etmesi çok kıymetli bir muvaffakiyet net bir formda. Bunun tartışılmasını gerçek bulmuyorum. Daha evvel İsveç ve Finlandiya’nın bu türlü bir şey yapması kestirim bile edilemezdi. Bu iki ülkenin muhtıraya uyup uymayacağı vakit gösterecek, Türkiye’nin de veto kartları her vakit için elinde de olacak. Bu açıdan başarı” değerlendirmesinde bulundu.
Pirinççi, NATO ve Batı’nın Türkiye’ye karşı eleştirel gözle baktığını, lakin bu eleştiriyi eskisi kadar açık yapamayacağını aktardı. “Türkiye’nin jeopolitik pozisyonu yine keşfedildi” diyen Pirinççi, Türkiye’nin bu tenkitlere kulak asmayacağını ve güvenliği için harekete geçmekten çekinmeyeceğini göstermiş olduğunu söz etti. Pirinççi, “Şu gerçek ortaya çıktı, Türkiye, sahip olduğu coğrafik pozisyonla ve kendine mahsus uyguladığı siyasetlerle çok değerli bir NATO ülkesi” diye konuştu.
“TÜRKİYE, KENDİ RAYINDA BİR SİYASET UYGULAYAN BİR AKTÖR OLDUĞUNU GÖSTERDİ”
Türkiye’nin Ukrayna krizinde görüldüğü üzere tarafları bir ortaya getirebilen, meseleleri çözebilen bir aktör pozisyonunda olduğunu belirten Pirinççi, “Türkiye’nin buradaki özgünlüğü, memleketler arası bağlantılarda peşine takılma diye tabir ettiğimiz, yeri geldiğinde kendi ulusal çıkarlarını daha fazla gözeten ve kendi rayında siyaset uygulayan bir aktör olduğunu gösterdi” diye konuştu.
“AVRUPA, TÜRKİYE’NİN BU HALİNİ HER VAKİT HATIRLAYACAK”
“İsveç ve Finlandiya örneğinde görüldüğü üzere bundan sonra PKK terör örgütünün hareket alanı daraldı. Avrupa’da da daralacak. Bu daraldıkça da terör örgütünün başka alanlarına da yansıyacak” diyen Pirinççi, şöyle devam etti:
“Dolayısıyla Avrupa ülkeleri bundan sonra siyaset uygularken, Türkiye’nin İsveç ve Finlandiya’ya uygulamış olduğu politikayı her vakit hafızalarında tutacaklar. Milletlerarası bağlar çok taraflı çok boyutlu. Şu an İsveç ve Finlandiya üzerinden konuşuyoruz lakin Türkiye’nin bu terör örgütüne dayanak veren ülkelerle bir sürü münasebetleri var. Bu yüzden, terör örgütüne kayıtsız koşulsuz takviye vermenin bir bedeli olduğu her vakit için zihinlerinde bir yerde olacak”
“Türkiye’nin NATO tepesi ve sonrasındaki siyasetlere baktığımızda dış siyasetteki özgüveni daha kararlı hale geliyor” diyen Pirinççi, “Bundan sonraki süreçte de Türkiye’nin içine kapanık bir ülke olmasını beklemek ya da gücünü yalnızca teröre yahut Yunanistan’a harcamasını beklemek hayalcilik olur. Türkiye’nin gerek NATO, gerek NATO dışında kurmuş olduğu angajmanlarla, bağlarla, bölgeselden globale gerçek giden, istikrarı koruma edici bir aktör olduğunu söyleyebilirim” değerlendirmesinde bulundu.
“İSVEÇ VE FİNLANDİYA, ERDOĞAN’IN KIRMIZI ÇİZGİLERİNİ BİRİNCİ DEFA KABUL ETTİ”
NATO’nun birinci defa FETÖ ile terörle gayretten bahsettiğini aktaran gazeteci Bercan Fiyat, “İsveç ve Finlandiya, Erdoğan’ın kırmızı çizgilerini birinci kere kabul etti” diye konuştu. Fiyat, yalnızca bu iki ülkenin değil, NATO üyesi 30 ülkenin de bu kırmızı çizgilere hassasiyetle uyacağı manasına geldiğini belirtti.
“İLK DEFA ELİMİZ GÜÇLENDİ”
“166 yıl sonra birinci kere Türkiye Batı karşısında kendisi talep eden pozisyona yükseldi” diyen Fiyat, şöyle devam etti:
“Muhalefetimizdeki Erdoğan düşmanlığı, bu diplomatik zaferi görmemizi engellememeli. Bazıları Moskova’dan bakarak “Türkiye Asya’daki müttefiklerini sattı” diyor. Bu gerçek değil. Bizim siyasi geleneğimize baktığımızda biz zati Avrupa siyasi sistemi içerisinde olmaya çalışan bir ülkeyiz. Tabi burada elimiz daima zayıftı, birinci kere güçlü pozisyona yükselmiş durumdayız. Biz tıpkı vakitte Asya açılımımızı da devam ettiriyoruz, Rusya ile Hindistan ile, İran yahut Afrika ülkeleriyle…”
“PKK ESKİSİ ÜZERE TAKVİYE ALAMAYACAK”
“Avrupa ülkelerinin terör örgütü temaslarını yok etmeye çalışıyoruz” diyen Fiyat, şunları aktardı:
“Avrupa eskisi üzere terör örgütü YPG/PKK’yı destekleme kolaycılığına devam edemeyecek. Türkiye’ye verdikleri kelamı tutmazsa Türkiye üyeliği kabul etmez. Üye olduktan sonra kelamlarını tutmazlarsa Türkiye’nin şu anda alternatifleri artmış durumda. Batı sistemi Türkiye’yi elinden kaçırmak istemiyor çünkü global iki dünyanın savaşı kelam konusu.
Örgütler üzerinden global güç çabası bölümü kapanıyor artık. Ülkeler direkt karşı karşıya geliyor. Büyük güçlerin güç gayreti periyoduna giriyoruz. Bu periyotta de örgütlere, küçük tertiplere yer kalmıyor. Yeni devirde PKK üzere terör örgütleri kullanıldıklarını görecekler. Aslında onlardaki ruhsal hayal kırıklığı şimdiden ortaya çıkmış durumda. Türkiye’in Suriye operasyonu öncesinde de zati terörist elebaşlarının Batı’ya yalvaran açıklamaları var bizi niçin korumuyorsunuz diye. Bundan sonraki etapta YPG olsun, FETÖ olsun, DHKP-C olsun bunlarla muvaffakiyet sağlayacaklarına inanmıyorum. Tekrar terör örgütüne dayanak vermeye örtülü bir halde devam edeceklerdir. Lakin Türkiye bu örtülü faaliyetleri engelleyebilecek donanımda ve güçte artık. Bundan sonra PKK’ya, FETÖ’ye bel bağlayanlar istediklerini bulamayacaklar. Bu terör örgütleri de güvendikleri dağlara kar yağdığını görmenin hayal kırıklığı içerisindeler”
ŞAHİN: SOĞUK SAVAŞ DEVRİNDE TÜRKİYE’NİN STRATEJİK EHEMMİYETİNİ TEKRAR ÖN PLANA ÇIKARDI
Türkiye’nin Madrid doruğundaki pozisyonunu iki açıdan pahalandıran Prof. Dr. Mehmet Şahin, “Türkiye’nin “teröre takviye vermeyi bırakacaksınız, savunma sanayi yaptırımlarını kaldıracaksınız” isteği vardı. Artık gerçekleşti. İkinci bir soru akla geliyor, bu kelamlarına uyacaklar mı? Türkiye elindeki kozları kaybetmiş değil. Birtakım ülkeler geçmiş devirdeki üzere uymazlarsa, Türkiye bunu Meclis’e de getirmeyebilir, Meclis de onaylamayabilir. Türkiye, üyelik kontratlarınız başlayabilir dedi, üyesiniz demedi” diye konuştu.
“Türkiye’ye yönelik uzun müddettir suçlama vardı, “NATO’nun problemli üyesisiniz, ekseniniz kayıyor” tartışmaları vardı” diyen Şahin, şöyle devam etti:
“Türkiye burada bir ileti daha verdi, “Ben NATO siyasetine mahzur olan bir ülke değilim. Benim hassasiyetim var. Terörle çabam var. Müttefik olmak isteyen ülkelerin bu hassasiyetime hürmet göstermesi gerekiyor” diyor.
Türkiye’nin ABD’den kurtulup Rusya’nın güdümüne girme üzere bir hedefi yok. Lakin bu son yaşanan bilhassa Ukrayna çerçevesi üzerinden, biliyorsunuz NATO Rusya aykırılığı üzerine kuruldu ve genişledi. Ama son 2008 Gürcistan’daki müdahale, Kırım’ın ilhakı ve Ukrayna’nın işgal edilmesiyle, Avrupa üzerinde Rusya tehdidi kendini tekrar hissettirdi. Husus Rusya olduğu vakit NATO farklı davranıyor. Onun için Rusya ile girilen süreç, Soğuk Savaş devrinde Türkiye’nin stratejik ehemmiyetini tekrar ön plana çıkardı. Asıl olan bu”