Ali İstek Sağman’ın konuşması:
“Kur’an okumak öbür rastgele bir eser okumaktan elbette daha güç ve hepsinden daha fazla çaba, hizmet ve himmete bağlı, pek ince ve pek büyük bir iştir. Zira Kur’an’ın, yalnız her cümlesi muazzam bir teknik mecmuası değil her sözü özel bir beceri kaynağı, her hecesi öteki bir hususiyet yumağı, her edası ve her harfi derin sanatlar ve güçlü nükteler durağıdır.
Bizim imanımıza ve savımıza nazaran islam peygamberinin tarihler boyunca hayatın karşısına koyduğu bu hazreti Kur’an onun kıyametlere dek ayakta duracak ve parlayacak olan mucizesidir. Bunun böyleliği birçok bakımlardan bedahet (apaçıklık) derecesinde bahi (?) (açık) ve sabittir. Ancak bu bakımların en başında hiç kuşku yok onun Nazm-ı Celil’indeki olağanüstü fesahat (Dilin hakikat, düzgün, açık ve akıcı formda kullanılması) ve belagati (Etkili, hoş ve yerinde kelam söyleme) gelir. O denli fesahat ve belagat ki 14 asırdan beri bütün yüksek üdeba (edipler) ve füsehayı (güzel ve düzgün konuşanlar) derinden ilgilemiş, bütün inatçı şuarayı (şairler) istirhab (korkutma yahut korkutulma) ateşleri içinde yakmış, yakmış da tekrar ziyasından (ışık) bir nebze olsun yitirmemiş ve husemasını (düşmanlarını) aciz ve hayran bir duruma sokmuştur.
Bu halde bu türlü mükemmellerin olağanüstüsü olan bir pırlantayı hüviyyetine (öz) yakışır bir ehliyetle (beceriklilik) ele almak, o hayranlıklar doğuran fesahat ve belagatine uygun okumaya çalışmak bir zarurettir. Yoksa bu eşi bulunmaz nazenine karşı kadir-naşinaslık (kıymet bilmezlik) gösterilmiş olur. Hazreti Kur’an’ı, “ma hüvel hakka mehma emken” (mümkün mertebe hakkıyla, gücünüz yettiğince) uygun, yani; tenfiri (korkutmak) ve tasviri (nitelemek) okuyabilmeniz koşulları kısaca şunlardır; Her harfin başka farklı mahreçlerini (çıkış yeri) zatlarını ve sıfatlarını kavramak, tecvide riayet etmek, sözlerin fesahatlarını güzelce belirtmek, devahil (içler) ve levahikin (ilaveler) rollerine nazaran keyfiyyet-i kıraatlerini (hakkını vererek okumak) başarmak, sözlerin birbirleriyle olan iktisar (uzatmama) ve istiklal (müstakil) ilgilerini tebarüz ettirerek (ortaya çıkartmak) okumak, hulasa, uzun, kısa, sözdeki göreve, gayeye, mana ve müeddaya (anlam) en elverişli bir eda ile tatbik-i feda (uygulamak) ederek tilavet etmek, bütün bu işlerde muvaffakiyete kavuşmanın lakin bir tek kaidesi ve fakat bir tek dermanı vardır; taat (?) (Allah’ın buyruklarına uyma, emredileni yapma). “ve minallahi’t-tevfik” (muvaffakiyet yalnızca Allah’tandır).”
Hafız Ali İstek Sağman
1890 yılında Ordu-Ünye’de doğdu. 10 yaşında hafızlığını tamamladı. Beyazıtzade Hafız Ali Efendi’den Tashih-i Huruf, Aşere ve Takrip ilimlerini ikmal etti. 1910 yılında Sultan Selim Camii müezzini olarak misyona başladı. 1920 yılında Süleymaniye Medresesi Kelam-Felsefe kısmını bitirdi. 1928 yıılında Darulfünun Hukuk Fakültesi’nden mezun oldu. Birçok okulda Türkçe, Tarih, Coğrafya, Kur’an-ı Kerim, Tecvid dersleri verdi. Periyodun kıymetli simalarından musiki dersleri aldı, besteler, plak kayıtları yaptı, mevlidler okudu, çeşitli meclislerde Kur’an-ı Kerim tilavet etti. Çeşitli mecmua ve gazetelerde makaleler yayınladı, 40’a yakın kitap yazdı. 13 Eylül 1965 tarihinde vefat etti. Fatih Camii’nde kılınan cenaze namazının akabinde Edirnekapı Kabristanı’na defnedildi.
* Bu ses kaydı Dr. Mehmet Ali Sarı’nın, “Kur’an Tilavetinde Türk Hali ve Merhum Temsilcileri” kitabının “Hafız Ali İstek Sağman” kısmına yerleştirilmiş QR kod ile yönlendirilen www.mihrabadyayinlari.com adresinden dinlenerek deşifre edilmiştir.
Ses kaydı: https://www.mihrabadyayinlari….
*10:30 dakika uzunlukta olan ses kaydının birinci 02:30 dakikası Hafız Ali İstek Sağman’ın konuşması, kalan kısmı ise Kıyamet mühleti tilavetidir.
*Yazıda eski sözlerin parantez içlerinde manaları verilmiş, tam olarak anlaşılamayan, emin olunamayan sözlerin yanına ise soru işareti bırakılmıştır.