Yüksek petrol fiyatları, enflasyon baskısı ve tedarik zincirindeki badireler, net sıfır gayeleri doğrultusunda güç bölümünün acil dönüşüm mecburiliği ve üzerine Rusya’nın Ukrayna işgali… Tüm bu gelişmeler güç dalındaki yatırımcılar üzerinde baş karışıklığına yol açacak baskılar oluşturuyor. Öteki traftan geçen mart ayında toplanan Avrupalı önderler, Rus gazına olan bağımlığı azaltma konusunda fikir birliğine vardırlar ve 2027’ye kadar bu büyük değişimi gerçekleştirme maksadını koydular. Lakin ortada kış aylarına kadar çözülmesi gereken acil bir güç var, başta Almanya olmak üzere birçok ülkede üreticiler güç krizinin soğuk nefesini enselerinde hissediyor.
Milletlerarası Güç Ajansı’nın bu ortamda yayımlanan “Dünya Güç Yatırımları-2022” raporu, bu yılın sonunda güç yatırımlarının global çapta yüzde 8 artarak 2,4 trilyon dolara çıkacağını öngörüyor. Raporda petrol, doğalgaz ve kömüre yapılan yatırımların pandemi öncesine nazaran azalsa da, 2022’de bu alanlardan elde edilen gelirlerin iki katına çıkarak 4 trilyon dolara ulaşacağı kestirim ediliyor. Bu da birtakım ülkelerin bu alandaki yatırım iştahını kabartıyor. Aslında Ajans, artan güç faturalarının dizginlenmesinin birçok ülkede öncelikli politik öncelik haline geldiğine işaret ederek 2022’de tüketicilerin güce ödedikleri ölçünün 10 trilyon dolarla rekor kıracağını hesaplıyor.
RÜZGAR AYKIRI ESİYOR
Ajans , yenilenebilir güç sistemlerine yapılan yatırımların, 2022’de, 1.4 trilyon dolarla en yüksek düzeyine göreceğini öngörüyor. Paris İklim Antlaşması’ndan sonra 2020’ye kadar yüzde düzeyinde olan yenilenebilir güç yatırımlarının yıllık artış oranı, 2020’den itibaren yüzde 12’ye yükseldi. 2021’de yenilenebilir güç alanında en fazla yatırımı 380 milyar dolarla Çin, 260 milyar dolarla AB, 215 milyar dolarla ABD gerçekleştirdi.
Yenilenebilir güç yatırımlarının yaklaşık yarısı güneşe giderken rüzgar yatırımları deniz üstü santrallere kayıyor. Bu santrallere 2021’de 40 milyar dolar harcandı. Lakin Ajans, teknolojik gelişmelerden ötürü maliyetleri düşen güneş ve rüzgar güç sistemlerinde trendlerin t ersine döndüğüne işaret ediyor. Geçen yıl, 2020’ye kıyasla bu iki alanda maliyetler yüzde 10-20 yükseldi.
Ajans’a nazaran bu nedenle 2022 güç verimliliğinin altın yılı olabilir. Geçen yıl güç verimliliği yatırımları yüzde 16 artmıştı. Artan fosil yakıt fiyatları, 2022’de güç verimliliği yatırımlarını daha da ivmelendirmesi öngörülüyor. Fakat Ajans, tüketici gelirlerinin sabit kalması ve kredi maliyetlerinin yükselmesi üzere nedenler, güç verimliliği yatırımındaki artışı frenleyebilir.