Geçen sene Karadeniz’de yaşanan sel felaketinde başta Kastamonu’nda olmak üzere 82 kişi ömrünü yitirdi. Altyapı ve bilinçsizlik bu sene de sel sorunlarını beraberinde getirdi. Meteoroloji Genel Müdürlüğü, dün Karadeniz’deki altı vilayet için kırmızı kod uyarısı yaptı. Meteoroloji ve Afet İdaresi Profesörü Mikdat Kadıoğlu da alınması gerekenler tedbirleri anlattı.
SEL ÖNCESİ HAZIRLIK
Yerleşim yerlerinin sel yataklarına kurulması Karadeniz bölgesinde yaşanan en büyük problemlerden biri. Selden korunmak için afet öncesinde yapılması gerekenler:
- Sel tehlikesi olduğu vakitlerde varsa arabanın yakıt deposu doldurulmalı.
- Kullanma hedefiyle pak banyo küvetine ve kaplara su doldurulmalı.
- Bina dışındaki materyal ve eşyaları içeriye taşınmalı yahut bağlanmalı.
- Elektrikli konut aletlerini fişten çekin, şalterleri yahut vanalar kapatılmalı.
- Acil durumlar için, bina içinde yahut dışında sel basma tehlikesinin az olduğu yüksek yerler belirlenmeli.
SEL SIRASINDA NELER YAPILMALI?
Selde yapılan en büyük yanlışlardan biri akan suda yürümeye çalışmak. Sel sırasında yapılması gerekenler ise şu biçimde:
- Akan sel sularında yürünmemeli. Sel sırasında akan bir karış su bile ayaklarınızı yerden kesip sizi düşürebilir.
- Otomobilinizin etrafında sel suları yükseliyorsa, araba terk edilmeli. Diz düzeyine kadar yükselmiş su düzeyi arabaları sürükleyebilir.
- Ani sellerde sular, iri kayaları yuvarlayabilir, ağaçları, binaları ve köprüleri yıkabilir. Sel suları, üç ve altı metrelik yüksekliğe ulaşabilir. Ani sellerde en küçük bir işaret yahut ihtarda çabucak ve süratle yüksek yerlere kaçmak gerekir.
- Kopmuş elektrik telleriyle temas halinde olabilecek su birikintilerinden, bahçe çitlerinden, ağaçlardan ve başka ıslak cisimlerden uzak durulmalı.
- Gereksiz yere telefon kullanılmamalı.
SEL SONRASI DA ÖNEMLİ
Sel bölgelerinden sel suları çekilmeye başlamadan tehlike geçmiş sayılmaz. Bu durumda sel sonrası yapılması gerekenler:
- Sel suları zehirli hususlar içeriyor olabilir bu yüzden sudan uzak durulmalı.
- Yerel idare tarafından müsaade verilmedikçe konutlara dönülmemeli. Merak gidermek için afet bölgesine gidilmemeli.
- Binaya girmeden evvel binanın temelden çatıya kadar çökme ve yıkılma tehlikesi için denetim edilmesini beklenmeli. Ayrıyeten bölgedeki heyelan tehlikesini de göz önünde tutulmalı.
- Gaz kaçakları, yanıcı ve parlayıcı unsurların olabileceğini düşünerek bina içerisinde çakmak ve gibisi araçlar kullanılmamalı. Aydınlatma için ışıldak yahut el feneri tercih edilmeli.
- Kopmuş hiçbir kabloya dokunulmamalı. Elektrik çarpma riskine karşı yere değen elektrik kablolarından uzak durulmalı.