Borsaya yerli ilgisi artarken kredili süreçlerde de patlama yaşandı. 2019’da 2.8 milyar TL olan kredili süreçler 13.7 milyar TL’ye yükseldi.
Türk Lirası bedelini süratle yitirirken döviz ve altın dışında pay senetlerinin de enflasyondan korunma aracına dönüşmesi, yabancı yatırımcı ilgisi tarihinin en düşüğünde iken Borsa İstanbul’u üste taşıyor. Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) bilgilerine nazaran, 2021 yılı sonunda 2 milyon 342 bin olan Borsa İstanbul’da yerli yatırımcı sayısı, altı ayda yaklaşık 153 bin artarak, haziran ayında 2 milyon 495 bine çıktı. Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği (TSPB) tarafından açıklanan 2022 Haziran ayı raporuna nazaran; yerli yatırımcıların hisse senedi varlıkları ise yılın birinci yarısında yüzde 44.2 oranında büyüyerek haziran ayı sonunda 756.5 milyar lira oldu. Pandemi devrinde başlayan yerli yatırımcı ilgisi, iktisat idaresi siyasetlerinin Türkiye’yi eksi gerçek faizde dünya şampiyonu yapması ile devam etti. Lakin yerli yatırımcı sayısı arttıkça kredili pay senedi alım süreçlerinde de yüzde 390’a varan artışla patlama görüldü.
YERLİ İLE PATLADI
Yine Sermaye Piyasaları Birliği’nin datalarına nazaran 2019’un 12’nci ayında kredili süreç yapan kişi sayısı 11 bin 895 ve toplam kullandıkları kredi stoku 2.8 milyar liraydı. 2022’nin 3’üncü ayında ise kişi sayısı 32 bin 823 bireye tırmanırken krediler 13.7 milyar liraya yükseldi. Analistler, birden fazla kredili süreç yapan ve finansal okuryazarlık seviyesi düşük olan yatırımcıların büyük kayıplar yaşadığına dikkat çekiyor.
Borsa düşerken en fazla canı yananlar
Yabancı kurumsal şirketler yatırımlarını Türk pay senetlerinden çekerken, yerli yatırımcıların bir kısmı de bu fırsatı kredili süreçlerle kıymetlendiriyor. Pay senetleri değerlendikçe kredili süreçler risk yaratmıyor. Borsa tarafını aşağıya çevirdiğinde ise en fazla, kredili süreç yapanların canı yanıyor. Bu kredilerin maliyetleri yüzde 20 yakınsa bugün alınan payların en az yüzde 20’den fazla ralli yapacağına güveniliyor olması gerekiyor.