Kırım’da Rusya-Ukrayna ortasında çatışmaların sürdüğü bir devirde ve Ukrayna’nın 31’inci bağımsızlık günü kutlamalarından bir gün evvel, 60 ülke ve milletlerarası örgütten önderler ve üst seviye yetkililer 2. Kırım Platformu Tepesi’nde bir ortaya geldi. Çevrimiçi ortamda yapılan tepeye katılan 60 ülke ve memleketler arası kurum başkanı, Ukrayna’yı desteklemeye devam edeceklerini belirtti ve “Kırım’ın Ukrayna toprağı olduğu” iletisini verdi.
Amerika’nın Sesi’nin aktardığına nazaran, Polonya Cumhurbaşkanı Andrzej Duda ve Kırım Tatar Topluluğu başkanı ve Ukrayna milletvekili Mustafa Cemilev doruğa şahsen katıldı. Kiev’e gelemeyen ABD, İngiltere, Almanya, Kanada, Fransa, Türkiye, AB ülkeleri, kimi Latin Amerika ve Afrika ülkeleri, Avustralya, Yeni Zelenda, Japonya önderleri tepeye canlı ilişki ya da görüntü bildirileriyle katıldı. BM, NATO, Avrupa Kurulu, AGİT ve AB başta olmak üzere 20 kadar memleketler arası örgüt yöneticisi de toplantıya katılarak Ukrayna’ya takviye verdi.
‘BAZILARI KIRIM’DA OLANLARA SESSİZ KALDI’
Ukrayna Dışişleri Bakanı Dimitro Kuleba’nın yönettiği tepenin açılış konuşmasını Ukrayna Cumhurbaşkanı Vladimir Zelenski ve Polonya Cumhurbaşkanı Andrzej Duda yaptı. Zelenski, Rusya’nın 24 Şubat’ta başlattığı operasyondan bu yana, “işgal ettiği Kırım’dan Ukrayna topraklarına, farklı çeşitlerde 750 seyir füzesi fırlatıldığını” belirterek, “Düşünsenize, altı ayda 750 füze. Okullar, üniversiteler, meskenler, hastaneler, yüzlerce sivil yeri yok ettiler” dedi.
Kırım’ın 2014 yılında Rusya’ya ilhakından bu yana yaşananları anlatan Zelenski, “Rusya, Kırım’da 21’inci yüzyılın en büyük etnik ve dini terör saldırısını gerçekleştirdi. Kimileri sessiz kaldı Kırım’da olanlara, ancak kimileri da karşı çıktı. Biz Kırım halkının da özgürlüğünü savunuyoruz ve bütün bu olanlara müsaade vermeyeceğiz” diye konuştu.
Rusya tarafından tutuklanan Kırım Türk topluluğu önderlerinden, Kırım Tatar Meclis Lider yardımcısı Neriman Celal’in özgür bırakılması için de çaba verilmesi gerektiğini lisana getiren Zelenski, “Kırım halkı için de bu savaşı kazanmalıyız” dedi.
ERDOĞAN: UKRAYNA’NIN TOPRAK BÜTÜNLÜĞÜNÜ DESTEKLİYORUZ
Türkiye ismine görüntü kaydı aracılığıyla doruğa katılan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da Kırım’ın Rusya tarafından ilhakını tanımadıklarını hatırlatarak, “Kırım davasının barışçıl yollarla çözülmesini destekliyoruz. Türkiye, Kırım’ın ilhakının gayri legal olduğunu söylemiştir. Bu yalnızca tüzel değil, ahlaki de bir duruştur. Ukrayna’nın toprak bütünlüğünün egemenliğinin korunması yalnızca bölgesel değil, global güvenlik ve istikrar açısından büyük ehemmiyet taşır. Tarih boyunca büyük acılara maruz kalan Kırım Tatar soydaşlarımız kendi ana yurtlarında barış içinde yaşamanın haklı uğraşını veriyor. Türkiye bu süreçte Ukrayna ve Kırım halkının yanında olmaya devam edecektir” dedi.
Türkiye olarak Rusya ile savaşın da barış yoluyla çözülmesi için efor gösterdiklerini hatırlatan Erdoğan, “Bu alanda kıymetli ve somut muvaffakiyetler elde ettik. Lakin yakalanan ivmenin korunması ve kalıcı sonuçlara dönüşmesi tarafların barış tarafında atacağı adımlara bağlıdır. Kırım dahil, Ukrayna’nın toprak bütünlüğüne takviyemizi tekrarlıyor bölgemizin en kısa vakitte tekrar barışa kavuşmasını diliyorum” diye konuştu.
DUDA: UKRAYNA’NIN YANINDA DURMAKTAN VAZGEÇMEYECEĞİZ
Polonya Devlet Lideri Duda da, Kırım Türkleri’ne Türkçe olarak “kıymetli Kırım dostlarımız, değerli Kırım halkı” diye seslenerek, Zelenskiy’e de “Polonya sizin meskeniniz, Polonya sizin memleketiniz. Polonya Ukrayna’nın yanında durmaktan vazgeçmeyecek, bize gereksinimini olduğu sürece yanınızda olacağız” kelamlarıyla takviyesini açıkladı. Kırım Tatar ulusal hareketinin önderi Mustafa Cemilev de, “Sadece Ukrayna’da değil dünyanın her yerinde müthiş cinayetler işleyen Rusya’ya karşı birlik olma” daveti yaparak, Ukrayna’nın sıkıntı günlerinde yanında olan bütün ülkelere teşekkür etti.
KANADA VE ALMANYA’DAN ‘DESTEK’ MESAJLARI
Bunun akabinde birinci kelamı Kanada ve Almanya Başbakanları Justin Trudeau ve Olaf Scholz aldı. Güç ve besin güvenliği için atılan adımları sıralayan Trudeau, “Kanada her vakit demokrasi ve milletlerarası hukuku savunmak üzere Ukrayna’nın yanında olacak. Rusya’nın savaşına ve müthiş aksiyonlarına alışmamalıyız” dedi. Olaf Scholz da, Kiev’e askeri, mali yardım göndermeye devam edeceklerini, uçaksavar savunma sistemleri de dahil olmak üzere “yeni askeri yardım göndermeye hazırlandıklarını” belirterek, “Ukrayna’nın rastgele bir bölgesinin statüsünü değiştirme teşebbüsünü asla tanımayacağız” diye konuştu.
BLINKEN: KIRIM DA UKRAYNA TOPRAĞIDIR
Ukrayna’ya en güçlü mali ve askeri takviyesi veren ABD ismine konuşan Dışişleri Bakanı Antony Blinken de, milletlerarası toplumdan Rus ordusu Ukrayna’yı terk edene kadar Putin üzerindeki baskılarını sürdürmelerini istedi. Blinken, “Kırım Platform’u çok değerli. Donestk ve Luhansk üzere Kırım da Ukrayna toprağıdır. Bu bizim 2014’deki pozisyonumuzdu, 2022’de de konumumuz olmaya devam ediyor. Ukrayna’ya ekonomik, güvenlik ve diplomatik desteğimize devam etmeliyiz. ABD bunu yapmaya devam edecek” dedi.
JOHNSON İLE MACRON’DAN ‘BİRLİK’ MESAJI
İngiltere Başbakanı Boris Johnson, Vladimir Putin’in “Kırım’a yaptığını tüm Ukrayna’ya yapmak istediğini” lisana getirerek, “Ukrayna’nın verecek tek karış toprağı yoktur. Rusya’nın tek karış Ukrayna toprağını işgal etmesini kabul etmeyeceğiz. Hiçbir vakit olmadığı kadar birlikte durmalıyız. Ekonomik, insani, askeri ve diplomatik dayanağa devam edeceğiz” dedi. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron da, Rusya karşısında “zayıflık göstermeme ve taviz vermeme” daveti yaparak, “Herhangi bir zayıflığa, rastgele bir uzlaşma isteğine sahip olamayız, zira hepimizin özgürlüğü ve dünyanın her yerinde barış tehlikede” bildirisini paylaştı.
‘NATO, UKRAYNA İLE TAM DAYANIŞMA İÇİNDEDİR’
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres de, Rusya’nın işgalinin BM Kuralı’na alışılmamış ve yasadışı olduğunu, her ülkenin toprak bütünlüğün hürmet duyulması gerektiğini söyledi. Sivastopol ve Ukrayna’daki insani duruma dikkat çeken Guteres, bu bahiste 2018’den bu yana 6 başka rapor hazırladıklarını ve bu bahiste gayret göstermeye devam edeceklerini lisana getirdi.
Zirveye bağlanan NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg de, Ukrayna’nın “altı fecî acılı ay geçirdiğini” belirterek, “Ancak tıpkı vakitte acımasız saldırganlığa direnme, karşı koyma, topraklarınızı geri alma ve Rusya’ya büyük maliyetler getirme konusundaki inanılmaz yeteneğinizi de gösterdiniz. NATO, Ukrayna ile tam dayanışma içindedir. Müttefikler, Ukrayna’nın egemenliğini ve toprak bütünlüğünü, kendinizi savunma ve kendi yolunuzu seçme hakkınızı tam olarak destekliyor” dedi.
NATO’nun Ukrayna’ya sağladığı “eşi görülmeyen insani, mali ve askeri destek” konusunda bilgi veren Stoltenberg, “Ukrayna ile uzun vadeli iştirakimize bağlıyız. Ukrayna’nın Sovyet periyodundan NATO standartlarındaki teçhizata geçişine yardımcı olacağız, savunma ve güvenlik dalı reformunuzu sürdüreceğiz ve savaş sonrası tekrar yapılanma yolunda size yardımcı olacağız. NATO; ne kadar sürerse sürsün, Ukrayna’nın yanında olmaya devam edecek. Kış geliyor ve kış sıkıntı olacak. Ezici bir yıpratma savaşı, bir irade savaşı ve lojistik savaş devam ediyor. Bu nedenle Ukrayna’ya takviyemizi uzun vadede sürdürmeliyiz” sözlerini kullandı.
AB Kurulu Lideri Ursula von der Leyen, Avrupa Kurul Lideri Charles Michel, Avrupa Kurulu Genel Sekreteri Avrupa Kurulu Genel Sekreteri Marija Pejçinoviç Buriç de tepeye katılarak, Ukrayna’ya Rusya ile gayretinde takviyeye devam etme kelamı verdi.
MİÇOTAKİS’TEN ‘1974’ BENZETMESİ
G7 devir başkanlığını devralacak Japonya Başbakanı Kishida Fumio, G7 ülkeleri olarak Ukrayna’ya mali ve diplomatik dayanak vermeyi sürdürme taahhüdünde bulundu. AB’nin devir başkanlığını üstlenen Çek Cumhuriyeti başkanı Petr Fiala da, “önümüzdeki devirde bir numaralı misyonlarının Ukrayna halkının yanında durmak” olacağını söyledi. Yunanistan Başbakanı Kriyakos Miçotakis ile Kıbrıs Rum Bölümü Dışişleri Bakanı Yannis Kasulidis, Rusya’nın Kırım ilhakını Türkiye’nin 1974’teki Kıbrıs müdahalesine benzetti.
Geniş iştirakin sağlandığı tepeye Hindistan, Pakistan, Çin, İsrail başta olmak üzere Rusya’ya takviye veren ya da tarafsız kalmak isteyen ülkeler katılmadı.
İsrail hükümeti tepeye takviye vermeyince, yerine davet edilen İsrailli eski diplomat ve insan hakları aktivisti Natan Sharansky, “Benim hükümetimin buraya katılmamasından büyük ıstırap duyuyorum. Lakin eminim, hükümet katılmasa da İsrail halkı, Ukrayna halkının yanında” dedi.