Duygu ERDOĞAN- Mavi çeşit pazarının büyüklüğü gece konaklamasız hizmet veren teknelerle birlikte yıllık 1 milyar doların üzerine çıkıyor. Koronavirüs pandemisi tesiriyle epey güçlü bir dönüş yapan mavi çeşit tatilleriyle tekne/yat pazarı da giderek büyüyor. Pandemi öncesinde Türkiye’de tekne kiralama seçeneğinde talebin yüzde 70’i yabancı turistler tarafından oluşturuluyordu. Pandemiyle birlikte bu oran tam bilakis döndü. Artık tatilleri için tekne kiralama seçeneğini öne alan yerli turistler, geniş aile ya da arkadaş kümeleriyle mavi tipe çıkıyor. Bu sayede 2020 yazından bu yana tekne kiralamaların yüzde 70’i yerli turist tarafından yapılır oldu.
MALİYET HESABI YAPILDI
Türkiye’de 2 binin üzerinde gece konaklamalı mavi seyahat teknesi, 3 bin 300 civarında ise gece konaklamasız saatlik hizmet veren çeşit teknesi bulunuyor. Dünyada ise gece konaklamalı yat kiralama pazarının büyüklüğü 20 milyar doları aşıyor. Günlük kiralanan tekneler ile denizlerde gerçekleşen cruise harici öteki tecrübeler de hesaba katıldığında bu büyüklük 65 milyar dolar düzeyini geçiyor.
Tekne tatili tercih eden yerli turistlerin başka seçenekleri ortasında 5 yıldızlı oteller ve villa kiralama modelleri var. Online tekne kiralama platformu Viravira.co CEO’su Baran Yıldırım, bu açıdan turistin maliyet hesabını yaptığını belirterek, “Akaryakıt ve marina fiyatları bizim açımızdan bilançonun negatif tarafında fakat fiyat artışları şu an yat turizmine olumlu yansıyor. İkame eserler olan yurtdışı paket cins, 5 yıldızlı otel ve villa fiyatlarında önemli artışlar var. Lüks tatil konsepti olarak bilinen tekne turizminde kişi başı günlük fiyatlar başka alternatiflerin altında kalıyor. Kişi başı haftalık 5 bin liradan başlayan fiyatlarla tekne kiralamak mümkün. Ayrıyeten tatil bütçesinin en değerli kalemlerinden olan restoran harcamalarını yapmak yahut beach giriş fiyatlarını ödemek durumunda kalmıyorsunuz” dedi.
BARAN YILDIRIM
2022 yılında yurt içi talebin olumlu görünümünü müdafaaya devam ettiğini anlatan Yıldırım, Rusya ve Ukrayna dışındaki pazarlardaki önemli toparlanmaya da dikkat çekiyor. Yıldırım ayrıyeten, artan talebin hem ticari, hem de kişisel tekne satın alma eğiliminde de epey kıymetli artışları getirdiğini tabir ediyor.
‘POTANSİYEL ÇOK YÜKSEK’
Yelkenli teknelerden guletlere, katamaranlardan motor yatlara kadar geniş hizmet çeşitliliği sunan yat turizminin Türkiye turizminin yükselen pahası olduğunu vurgulayan Rudder & Moor Pazarlama Yöneticisi Can Topçu, “Türkiye bu bahiste gelişmekte olan pazarlar ortasında her geçen sene yer almaya devam ediyor. Türkiye’nin kıyı uzunluğu 8 bin kilometre üzerinde olmasına karşın kişi başına düşen tekne sayısı başka ülkelere kıyasla beklenenden daha az. Almanya’da 184, İtalya’da 68 şahsa bir tekne düşerken Türkiye’de her 2 bin şahsa bir tekne düşüyor. Buna karşın Türkiye’nin doğal coğrafik özellikleri, memleketler arası pazara yakınlığı ve yat turizmine yönelik çalışmalar sayesinde dalın potansiyeli her sene daha da artıyor” diye konuştu.
CAN TOPÇU
Bu tatil modelinin yükselmesinin kıymetli nedenlerinden birinin Kovid-19 nedeniyle gereksinim duyulan izole tatil imkanı olduğunu hatırlatan Topçu, “Pandemi birçok bölümü makûs istikamette etkilemiş olsa da yat kiralama ve tekne dalı genel olarak bu olumsuz gidişattan etkilenmedi” diye konuştu.
BAYRAM HAFTASINDA YÜKSEK DOLULUK
Baran Yıldırım’ın verdiği bilgiye nazaran, bayram haftası doluluk oranı yüzde 95 düzeyinde. En çok tercih edilen destinasyonlar sırasıyla yüzde 44 ile Göcek, yüzde 16 ile Bodrum ve yüzde 15 ile Marmaris var. Bu bölgeleri Fethiye ve Bozburun takip ediyor. Yıldırım, “Bu yıl da Kurban Bayramı’nda tatilcilerin tercihi tekneden yana oldu. Rezervasyonlarda büyük yoğunluk var. Teknelerin ortalama doluluk oranı yüksek dönem devri için yüzde 70’leri aşmış durumda. 15 Haziran ve 15 Eylül ortasındaki yüksek dönemde doluluk oranı yüzde 90’ın üstünde olacaktır. En çok tercih edilen tekne tipi gulet oldu. Sıralama yelkenli ve motoryat olarak devam ediyor” dedi.