Dünya devleri, NATO Başkanlar Zirvesi’nde! İşte kıymetli anlar…
NATO Başkanlar Doruğu’na konut sahipliği yapan İspanya’nın başşehri Madrid’de kritik bir mutabakata imzalar atıldı. Türkiye, İsveç ve Finlandiya ortasında, NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg’in de katıldığı dörtlü görüşme gerçekleştirildi.
ANLAŞMA BÜYÜK YANKI UYANDIRDI
Anlaşma sonrası, kelam konusu İskandinav ülkelerindeki terör örgütünün faaliyetlerine müsaade verilmemesi, silah ambargolarının kaldırılması ve iade taleplerinin acilen yerine getirilmesi üzere hususların yer aldığı bildiri üzerinde mutabakat sağlandı. Dünya basınından çeşitli gazeteler ve medya kuruluşları, İsveç ve Finlandiya’ya NATO yolunu açan kritik bildiriye geniş yer ayırdı. Muahede Türkiye ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın zaferi olarak yorumlandı.
“ÜLKEMİZİN ÇIKARIYLA BAĞDAŞMAYAN BİR TAVİZDİR”
Ancak muhalefet, Türkiye’nin bu diplomatik muvaffakiyetinden rahatsız oldu. YETERLİ Parti Genel Lideri Meral Akşener partisinin küme toplantısında konuştu. Akşener, NATO-Türkiye-İsveç-Finlandiya ortasında imzalanan mutabakatı eleştirirken, “Önemli olan PKK’nın bu iki ülkedeki varlığına son verecek somut aksiyonlarının görülmesiydi. İktidarın İsveç ve Finlandiya nezdinde rastgele bir somut gelişme olmaksızın attığı bu imza maalesef ülkemizin çıkarıyla bağdaşmayan bir ödündür. Bu türlü durumlarda Erdoğan ve arkadaşlarının imza attığı öbür mutabakatlarda da şahit olduk. Hasebiyle her ne kadar sayın Erdoğan ve arkadaşları açısından aldanmak ve aldatılmak sıradan alışkanlık olsa da bu durum Türk milleti için kabul edilebilir değildir” dedi.
“GURURUM İNCİNDİ” AÇIKLAMASI GELMİŞTİ
İYİ Parti Erzurum Milletvekili Muhammet Naci Cinisli, memorandumu eleştirirken, “Türkiye Cumhuriyeti Devleti milletvekilini geçin bir vatandaşı olarak gururum incindi, bu kadar kolay olmamalıydı. Her seferinde Türkiye’nin kelamının pahasını bu kadar küçültmeyin lütfen; ayıptır, günahtır, yazıktır” kelamlarını sarf etmişti. CHP Küme Başkanvekili Engin Altay ise, iktidarın dış siyasette, telaffuzlarına uygun hareket etmediğini öne sürerek, “Aylarca Türkiye’ye, İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliği konusunda içeride hamaset çekip sonra Madrid’e gidip Biden ile yüz yüze gelince buna ‘evet’ denilmesini çok sağlıklı bulmuyoruz. Şayet bir muahede yapılmışsa Sayın Kurtulmuş gelsin, bizce mahsuru yok, Meclis’i bilgilendirsin. Ne kelam alındı, ne taahhütte bulunuldu? Bilmiyoruz. Aylarca efelenildi, Madrid’de bir anda kuzu kesildi” ifadelerini kullanmıştı.
İSVEÇ VE FİNLANDİYA’NIN TÜRKİYE’YE VERDİĞİ TAAHÜTLER
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinistö, İsveç Başbakanı Magdalena Andersson ve NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg başkanlığında yapılan 4’lü tepe sonrasında, bu ülkeler ortasında memorandum imzalandı. Terör örgütü PKK/YPG’ye takviyesi nedeniyle İsveç ve Finlandiya’ya reaksiyon gösteren Türkiye, 4’lü görüşmeden istediğini aldı. İsveç ve Finlandiya’nın verdiği taahhütler şunlar:
- PKK ve uzantılarıyla gayrette Türkiye’yle tam işbirliği.
- Terörizmin tüm biçim ve tezahürleriyle uğraşta Türkiye’yle dayanışma sergilenmesi.
- PYD/YPG ve FETÖ’ye takviye sağlamama taahhüdü.
- Savunma sanayii alanında ambargo kısıtlamalara gidilmemesi, işbirliğinin artırılması.
- İsveç ve Finlandiya’nın terörizmle gayret ve savunma sanayii mevzularındaki ulusal mevzuatlarını ve uygulamalarını tadil etme taahhüdü.
- Terörizm ve örgütlü hatalarla gayret alanında istihbarat paylaşımına ait yapılandırılmış işbirliği düzeneği tesisi.
- Terör suçlularının iadesi konusunda somut adımlar atılması ve ikili seviyede ahdi düzenlemeler yapılması.
- PKK ve uzantılarının ve paravan örgütlerinin para toplama ve eleman devşirme faaliyetlerinin yasaklanması ve bunların soruşturulması.
- Türkiye’ye yönelik terör propagandasının engellenmesi.
- Finlandiya ve İsveç’in PESKO (AB Daimi Yapılandırılmış İşbirliği Süreci) dahil AB güvenlik sistemlerine en geniş biçimde iştirakinin desteklenmesi.
- Bu adımların uygulanmasını denetlemek üzere Adalet, İstihbarat ve Güvenlik kurumlarının iştirakiyle Daimi Ortak Düzenek kurulması.