Vadesinde ödenmeyen vergi ve sigorta borçları; son 6 yılda darbe teşebbüsü, çok kur yükselişleri, yükselen kredi faizleri, pandemi, ekonomik kriz ve son olarak hiper enflasyon nedeniyle sıkça gündemi meşgul etmektedir. Ödenemeyen kamu borçları yalnızca ödeyemeyenler için değil devlet için de önemli bir sorun. Vergi toplamanın maliyeti, her 100 TL’lik tahsilat için 50 kuruş iken, şu anda Hazine dolar bazında borçlanmada yüzde 12 faiz ödüyor ve bu faiz oranı ile dünya birincisiyiz.
31 Ağustos prestijiyle tahsil edilemeyen vergi borçları ise şöyle:Tablo: Sözcü Gazetesi
Sözcü müellifi Nedim Türkmen de bugünkü yazısında yapılandırmayı ihlal edenler için yeni bir fırsat geleceğini belirterek, “Seçime bir yıldan az bir vakit kaldığı dikkate alındığında; yeni düzenlemenin yalnızca yapılandırma değil, af kararları de içereceğini söylemek için kahin olmaya gerek yok” dedi.
Nedim Türkmen’in yazısı şöyle:
“2016 ile 2021 yılları ortasında 3 adet af ve yapılandırma 2 adette yalnızca yapılandırmayı ilgilendiren kanun çıkartıldı. Bu kanunlar kapsamında 31 Ağustos 2022 tarihine kadar vergi dairelerince yapılan vergi tahsilatları toplamı 180 milyar 698 milyon TL’dir.
EKİM AYINDA YENİ BİR FIRSAT GELİYOR
1 Ekim’de Meclis’in açılması ile birlikte yeni bir torba yasa teklifi Meclis’e sunulacak. Bu yasa teklifinde; Temmuz 2022 tarihi prestijiyle Kredi Yurtlar Kurumu’ndan alınan lakin ödenemeyen tahsil kredisi borçları nedeniyle oluşan 26 milyar TL’lik gecikme artırımının ana paraya mı ek edileceğini yoksa gecikme artırımları silindikten sonra kalan fiyatın mı yapılandırıldığını göreceğiz. Dar gelirlilerin icralık ve varlık idare şirketlerine olan 2.000 TL’lik borçlarının da nasıl silineceğini göreceğiz.
Yaz mevsimi vergi mükellefleri açısından epeyce sıcak geçti. Ağır vergi incelemeleri ve ödenmeyen borçlar için e-hacizler yağdı. Torba yasa teklifinde; yapılandırmayı ihlal edenlerin sisteme tekrar dönmeleri için yeni bir hak verilecek.
Vergisini sistemli ödeyenler haklı olarak bu yapılandırmalara karşı çıksalar da ödeyemeyenlere de hak vermek gerektiğini düşünüyorum. Ülkemizde, %97’si KOBİ kapsamına giren işyerleri kelam konusu. Yalnızca bir personel çalışan işyeri sayısı 750.000. Öz sermayesi yetersiz ve verimsiz işyerlerinden oluşan bir iktisatta; bir Alman ya da Norveçli müteşebbisin 40 yılda yaşayamayacağı öngörülemez ekonomik değişimleri çok kısa bir vakitte yaşayan küçük esnaf ne yapsın?
Sürekli ve sistemli nakit akışı yaratılamayan bir iktisatta bu tıp yapılandırma maddelerine şaşırmamak gerektiğini düşünüyorum. Karşılıksız çek, konkordato ve iflas da bu durumun bir sonucu. Krediye erişimi kesilen işletmeler katma paha vergilerini ödemedi ve kredi üzere kullandı. Bunun üzerine gecikme artırımı oranı yıllık %19.2’den %30’a çıkartıldı. Bu tedbir de tahsilatı artırmadı.
Vergi mükellefi olup sistem içine girmiş hiçbir mükellefin, tahakkuk etmiş borcunu ödemeden faaliyetini sürdürebileceği fikrini taşıdığını düşünmüyorum. Yönetimin elinde e-haciz üzere güçlü bir silah varken, bunu akıldan geçirmek saflık olacaktır.
Seçime bir yıldan az bir vakit kaldığı dikkate alındığında; yeni düzenlemenin yalnızca yapılandırma değil, af kararları de içereceğini söylemek için kahin olmaya gerek yok.”