İsrail’in NATO ile işbirliğinin bir modülü olarak, 12 yıl sonra birinci defa Türk donanmasına ilişkin bir gemi İsrail limanına yanaştı.
Türkiye ile İsrail arasında diplomatik bağların normalleşmesinin akabinde, Türk Donanmasına ilişkin bir savaş gemisi 2010 yılından bu yana birinci defa İsrail’e yanaştı. İsrail medyasına yansıyan haberlerde, NATO tatbikatı kapsamında TCG Kemal Reis (F-247) savaş gemisinin, ABD destroyeri USS Forrest Sherman’ın eşliğinde İsrail’in Hayfa limanına demirlediği aktarıldı. TCG Kemal Reis’in Akdeniz’de devriye misyonu kapsamında NATO Daimi Deniz Vazife Kümesi 2’de (SNMG2) yer aldığı öğrenildi. İsrail medyasında TCG Kemal Reis, “Türkiye donanmasının en çağdaş gemilerinden biri” olarak nitelendirilirken, Türk Donanması’nın bir gemisinin İsrail’e demirlemesi “dikkat çekici” olarak yorumlandı. Her iki geminin de İsrail’de birkaç gün kalmasının beklendiği belirtilirken, bu mühlet zarfında yakıt ikmalinin yapılacağı ve varlık göstereceği aktarıldı. İsrail Savunma Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada gemilerin gelişinin, “İsrail’in NATO ile iş birliği ve takviyesinin bir parçası” olduğu vurgulandı. Öte yandan İsrail Savunma Kuvvetleri ile Türk gemisinin, birlikte rastgele bir tatbikatta yer almayacağı ya da öbür bir askeri etkileşimde bulunmasının planlanmadığı öğrenildi. TCG Kemal Reis, 2010 yılında yaşanan Mavi Marmara krizinin akabinde İsrail ile alakalarını kesmesinden bu yana İsrail’e yanaşan birinci savaş gemisi olma özelliğini taşıyor.
1960’larda başladı
Türkiye ile İsrail ortasında savunma sanayi, güvenlik iş birliği, istihbarat paylaşımı ve askeri eğitim hususlarındaki bağlantı 1960’lı yıllarda başladı, 1994 yılında imzalanan Savunma İş Birliği Muahedesi ve 1996 Askeri Eğitim İş Birliği Muahedesi ile doruğa ulaştı. İki ülke çok uzun mühlet her sene ortak deniz ve hava tatbikatları gerçekleştirirken, ilgilerin bozulmasının akabinde İsrail, kelam konusu tatbikatları Yunanistan ve Kıbrıs Rum İdaresiyle yapmaya başlamıştı. 2010 yılında Mavi Marmara krizi İsrail’in özür dilemesinin akabinde aşılsa da, 2018 yılında ABD’nin Kudüs’ü İsrail’in başşehri olarak tanımasının akabinde Türkiye, İsrail büyükelçisini Ankara’ya çağırmıştı.
Aynı yıl Filistinlilere yönelik müdahale nedeniyle Ankara, İsrail’den büyükelçisini çekmesini istemişti. Geçtiğimiz aya kadar iki ülke maslahatgüzar seviyesinde temsil ediliyordu. Türkiye’nin 2021 yılında dış siyasetinde olağanlaşma stratejisiyle birlikte, Mart ayında İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog’un Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı ziyaretiyle birinci temas sağlanmış, akabinde geçtiğimiz ay her iki ülke olağanlaşma sürecinin tamamlanması açısından en değerli adım olan karşılıklı büyükelçi atama kararını açıklamıştı.