İtalya’da geçen Perşembe günü Başbakan Mario Draghi’nin istifasını sunmasına yol açan siyasi krizden çıkış yolu aranıyor. Ülke içinden ve dışından Draghi’ye istifa kararından vazgeçmesi telkinleri gelirken erken seçim ihtimali gitgide daha sık dillendiriliyor.
Yaklaşık 1.5 yıl evvel kurulan ulusal birlik hükümetini dağılma evresine getiren kriz, kendi içinde çalkantılar yaşayan popülist 5 Yıldız Hareketi’nin kimlik krizinin bir sonucu olarak görülüyor.
Draghi’ye istifa kararı aldıran atak, koalisyon ortağı 5 Yıldız Hareketi’nin geçen Perşembe günü Senato’da hükümete itimat oyu vermemesi oldu. Hükümet itimat oylamasını geçse de Draghi, liderlik ettiği koalisyonun ulusal birlik yapısının bozulduğu gerekçesiyle misyondan ayrılma kararı aldı.
Cumhurbaşkanı Sergio Mattarella istifa talebini reddetse de Draghi’nin vazifesi bırakmaya kararlı olduğu, gelecek hafta içinde bunu açıklayabileceği belirtiliyor.
Oy ve parlamenter kaybı
2018’de yapılan son genel seçimlerde oyların yüzde 32’sini alarak birinci parti olan 5 Yıldız Hareketi, ortadan geçen 4 yılda takviyesinin yaklaşık 3’te 2’sini kaybetti. Hareketten parlamentoya girenlerin yaklaşık yarısı da bu devirde parti değiştirdi.
İtalya basınında son günlerde yapılan tahlillerde, Conte’nin koltuğunu kaptırdığı Draghi’ye şahsi intikam hissiyle yaklaştığı tezi da yer buluyor.
Roma’nın çöp sorunu rol oynadı
Giuseppe Conte liderliğindeki 5 Yıldız Hareketi, Perşembe günkü inanç oylamasına katılmama kararlarını açıklarken bunun sebeplerinin başında Roma’da yapılması planlanan bir tesisi saydı.
Senato’da itimat oylamasına sunulan pakette, başşehrin müzmin çöp sıkıntısına deva olarak planlanan bir atıktan güç üretimi tesisi de yer alıyordu. 5 Yıldız Hareketi, gereğince çevreci olmadığı ve kuruluş prensiplerine muhalif olduğu gerekçesiyle bu tesise karşı çıkıyor.
Ukrayna’ya silah yardımı
Conte le Draghi ortasındaki birinci büyük zıtlık, Ukrayna’ya silah yardımı konusunda yaşanmıştı.
5 Yıldız Hareketi başkanı Conte, silah takviyesinin Ukrayna’daki savaşı uzattığı teziyle İtalya hükümetinin bu taraftaki yardımlarına karşı çıkıyordu.
Ukrayna siyaseti konusundaki bu çatışma 5 Yıldız Hareketi’nden büyük bir kopuşa da yol açtı. Hareketin eski siyasi başkanı ve mevcut hükümetin Dışişleri Bakanı Luigi Di Maio, Conte ile bu mevzuda yaşadığı uyuşmazlık üzerine geçen ay hareketten ayrıldı.
Di Maio’nun kurduğu “Gelecek İçin Birlikte” isimli yeni kümeye 5 Yıldız Hareketi’nden onlarca parlamenter geçiş yaptı.
Dışişleri Bakanı Di Maio, eski partisini, yaşadığı dayanak kaybını bilakis çevirebilmek için Draghi hükümetini devirmeye çalışmakla suçladı.
Hareket içinde huzursuzluk
Öte yandan 5 Yıldız Hareketi Perşembe günkü itimat oylamasına katılmamış olsa da hükümetten çekilme kararı almış değil. Hareket’ten bakanlar da hala vazifelerine devam ediyor.
Bu durum, 5 Yıldız içinde yeni huzursuzluk ve bölünmelere yol açıyor. Bu sabahki ulusal gazetelerin birçoğunun manşetlerinde 5 Yıldız Hareketi (M5S) içindeki bu görüş ayrılıkları yer aldı.
Ülkenin en büyük gazetelerinden La Repubblica, “M5S’de bakanlar konusunda da kavga” başlığının altında, “Parti içinde çatlaklar büyüyor” diye yazdı.
Corriere della Sera da “M5S’de kaos, seçimler gitgide yaklaşıyor” manşetiyle çıktı.
Giuseppe Conte’nin, popülist 5 Yıldız Hareketi’nin yükselişinde büyük rol oynayan fakat son vakitlerde canlılığını yitiren sistem zıddı, muhalif kimliği tekrar parlatmak istediği üzerinde duruluyor.
Ancak Ukrayna’daki savaş, pandemi, güç krizi ve ekonomik tasalar sürerken İtalya’nın siyasi istikrarsızlığa sürüklenmesinden kaygı ediliyor.