Doğu Kudüs’teki okullarda, “Tevcihi” ismi verilen lise diplomasının alındığı Filistin müfredatı okunuyor. Lakin İsrail, öğrencilere, “Bagrut” sınavıyla sonuçlanan İsrail müfredatının okutulmasını istiyor.
Filistinlilerin kararlı bir biçimde karşı durması nedeniyle İsrail, 1967’den bu yana Doğu Kudüs’teki okullara kendi eğitim müfredatını dayatma konusunda başarısız oldu lakin o vakitten beri bu istikametteki teşebbüsleri devam ediyor.
Özel, Filistin Eğitim Bakanlığı’na, Birleşmiş Milletler Filistinli Mültecilere Yardım ve Çalışma Ajansı’na (UNRWA) ya da Batı Kudüs’teki İsrail belediyesine bağlı olmak üzere dört tip okulun bulunduğu Doğu Kudüs’te, Filistin Eğitim Bakanlığı’nın fiyatsız olarak dağıttığı ders kitaplarına nazaran Filistin müfredatı öğretiliyor.
İsrail, Filistinlilerin kitaplarındaki kimi kısımları kaldırarak alternatif metinler yerleştiriyor
Özel İbrahim Koleji avukatı Nihad Arşid, eğitimle ilgili durumun 2011 yılından sonra değişmeye başladığını söyledi.
İsrail’in bu tarihten evvel Doğu Kudüs’teki okulların eğitim müfredatına karışmadığını belirten Arşid, “2011 yılında birinci defa İsrail kurumlarından Filistin müfredatında yürürlükte olan ders kitaplarının bir kısmının kaldırılması talebi geldi.” dedi.
İsrail Eğitim Bakanlığı ve Kudüs Belediyesi’nin, Filistin idaresine bağlı bölgelerde okutulan kitaplara emsal kitaplar bastığını fakat kapak açısından tüm Filistin sembollerinin kaldırıldığını aktaran Arşid, içerik açısından da provoke ettikleri ileri sürülerek birtakım kitaplardaki metinlerin silindiğini kaydetti.
Arşid, bunun, 1967 yılında kendi müfredatını dayatmak isteyen lakin Filistinliler tarafından reddedilen İsrail’in ikinci teşebbüsü olduğunu lisana getirdi.
İsrail’in kitap içeriklerini değiştirmek ve Filistin yerine İsrail anlatısı koymak istediğini kaydeden Arşid, İsrail yetkililerinin dokuzuncu sınıf Toplumsal Bilgiler kitabında yer alan bir metni sildiğini aktardı.
Arşid, “1948 yılında Filistin’in başına gelen o büyük felaket yılında, Siyonist çetelerin ülkenin yüzde 77’sini işgal ettiğini, katliamlar gerçekleştirdiğini, bir milyon Filistinliyi yerinden ettiğini ve 1967 yılında işgaline yeni bir boyut verdiğini anlatan bir metin vardı. Metinde İsrail’in Filistin halkının haklarını ihlal etmeye devam ettiği kısmı de bulunuyordu. İsrail, provoke ettiği mazeretiyle bu kısmı kitaptan çıkardı.” diye konuştu.
Arşid, İsrail’in yalnızca kitaplardan kısım çıkarmakla yetinmediğini, üzerine alternatif metinler de eklediğini kaydetti.
Doğu Kudüs’teki Filistinliler de İsrail’in bu taraftaki teşebbüslerine reaksiyon göstererek, Filistin Eğitim Bakanlığı’nın bastığı kitapların okutulmasında ısrarcı oluyor.
Bagrut sistemini kabul ettirmek için farklı yollara başvuruluyor
İsrail’in kimi vakit korkutarak kimi vakit da kimi teşvikler sunarak eğitim müfredatını tekrar dayatma çalıştığı tabir ediliyor.
İsrail’in 2017-2018 eğitim öğretim yılından itibaren müfredat değiştirme çalışmalarını ağırlaştırmaya başladığını belirten Arşid, bunu, özel okullara yüksek meblağlarda hibeler önererek Doğu Kudüs’teki okullarda Bagrut sisteminin yürürlüğe alınması ya da Kudüs Belediyesi tarafından Doğu Kudüs’te kurulan ve İsrail müfredatını öğreten çağdaş okullar aracılığıyla yaptığını aktardı.
Arşid, İsrail’in Bagrut imtihanına başvuran Filistinli öğrencilerin sayısının kıymetli ölçüde arttığını, 2013’te birkaç yüz olan müracaat sayısının 2020’de 8 bin 400’e yükseldiğini aktardı.
Gözdağı verme üslubunun kullanılması
İbrahim Koleji ile El-İman Okulları yetkililerinin, İsrail Eğitim Bakanlığı’ndaki bir dinleme duruşmasına çağrıldığını anımsatan Arşid, gönderilen tebligatta İbrahim Koleji’nin, “İsrail Devleti aleyhinde provokatif ders içerikleri ve öğrencileri etkileyecek maddeleri” bulundurmakla suçlandığını belirtti.
Arşid, bilhassa Nekbe (1948’de İsrail’in kurulmasıyla yaşanan büyük felaket) ile Ayrım Duvarı’na kadarki durumu özetleyen metne işaret edilerek bunun İsrail Devleti aleyhinde provokatif bir metin olduğunun belirtildiğini aktardı.
Okula yöneltilen kuşkular incelendikten sonra İsrail Eğitim Bakanlığı Müsteşarlığı’nın, okulun ruhsatını geri alma ve kapatılması için talimatname çıkarma ihtimali üzerinde çalıştığını kaydeden Arşid, şunları söyledi:
“Duruşmaya katıldık. Oradaki temel karşılığımız, provokasyon kuşkusu atfettikleri metinlerin tamamı belirtilmeden, yaklaşık 200 kitapta -her öğretim kademesinden- provokatif metinler bulunduğuna ait kuşkular yöneltilmiş olmasının mantıksız olduğuydu.”
Arşid, İbrahim Koleji olarak, bu kademede yöneltilen bu kuşkulara karşılık veremediklerini, üzerinde çalışılması ve incelenmesi gerektiğini aktardıklarını belirtti.
Avukat ayrıyeten duruşmada, inceleme yapmak, provokatif malzemeler mi yoksa gerçek bir tarihi anlatı mı olduğunun belirlenmesi için kelam konusu kitapları tarih, siyaset, memleketler arası münasebetler ve iktisat alanındaki uzmanlara sunmak için birkaç ay gerektiğini söylediklerini kaydetti.
Oturumun, yöneltilen kuşkulara yönelik yazılı yanıtın tamamlanması için 5 gün ek mühlet verilmesiyle sonlandığına işaret eden Arşid, istenilen cevabı gönderdiklerini, hala İsrail Bakanlığı’nın kararını beklediklerini söz etti.
Basın açıklamasıyla bir kararın genelleştirilmesi
Arşid konuşmasında, İsrail Eğitim Bakanlığı’nın “İbrahim Koleji ve El-İman Okullarından ruhsatın alınması; bir yıllık süreksiz ruhsat verilmesi” talimatı verdiğine ait 28 Temmuz tarihli açıklamasına da değindi.
“Basın açıklamasında bildirildiği üzere biz ne bir karar ne de mevcut ruhsatın iptaline ait bir doküman teslim aldık; ne de süreksiz ruhsat verildi.” diyen Arşid, bakanlığa gönderilen bir yazı ile “ilgili kişi olarak bu karardan avukatın haberi olmaksızın bir kararı içeren medya açıklamasına genelleştirmenin mantıksız olduğunu” tabir ettiklerini belirtti.
Arşid, İsrail makamlarının Doğu Kudüs’teki öbür okullara bildiri göndererek El-İman ve İbrahim Okullarında yaşananlardan ibret alınması davetinde bulunduğuna dikkati çekerek, “Bu durum, İsrail Eğitim Bakanlığı’nın El-İman ve İbrahim Okullarını başka okulları korkutmak için bir araç olarak kullanma teşebbüsü olduğunu gösteriyor.” dedi.