İZMİR – Kyme Antik Kenti’nde 1. derece arkeolojik sit alanlarının statülerini birer birer 3. dereceye düşüren Müdafaa Heyeti kararları tartışılırken, Nemrut Körfezi’nde faaliyet gösteren birçok firma, liman kapasitelerini artırabilmek için çalışmalarına durmaksızın devam ediyor. Nemport A.Ş.’nin liman genişletme çalışmaları da kamuoyunda büyük reaksiyon gördü, itirazlar tekraren lisana getirildi, Aliağa halkı tarafından protestolar gerçekleştirildi.
Gazete Duvar Nemrut Körfezi’ndeki Kyme Antik Kenti’nin yok ediliş sürecinde sona gelindiğini birinci kere üç yıl evvel kamuoyuna duyurdu. Yapılan haberlerde süreç anlatılırken, duruma reaksiyon gösteren sivil toplum örgüt liderleri ve bilim insanlarının görüşüne başvuruldu.
Alınan konsey kararıyla Nemrut Körfezi’nde faaliyet gösteren Nemport A.Ş.’nin limandaki kapasitesini genişletme çalışmalarına reaksiyon gösteren isimlerden biri de Prof. Dr. Ersin Doğer’di. Kyme Antik Kenti’nin korunmasına dair dert duyan Doğer, 2019 yılında Gazete Duvar’da yer alan röportajında, yaklaşık 40 yıldan beri Kyme’nin 1. derece sit alanı olduğunu belirterek, “Peki, ne değişti? Ne değişti de sit daraltılarak 3. dereceye düşürüldü?” diye sordu.
Prof. Dr. Ersin Doğer DOĞER’İN BEYANLARI ‘HASMANE TUTUM’ OLARAK DEĞERLENDİRİLDİ
Haberin yayınlandığı 29 Temmuz 2019’dan bu yana rastgele bir teşebbüste bulunmayan Nemport A.Ş. ise tam 3 yıl sonra Doğer’e bir ihtarname gönderdi. Avukat Özge Güngörürler imzalı ihtarnamede Doğer’in röportajda yer alan beyanlarının ‘asılsız’ olduğu öne sürüldü.
Röportajın içeriğinin anlatıldığı ihtarnamede, “29 Temmuz 2019 tarihinde Gazete Duvar internet haber sitesinde yayımlanan İzmir Temsilcisi Nuray Pehlivan ile yapmış olduğunuz röportajda tarafınızca üstte bahsi geçen ilgili konsey kararına ve müvekkil şirket tarafından yapılması planlanan Liman Tevsii Projesine karşı hiçbir bilimsel temele dayanmayan temelsiz tezler ile hasmane tavır ve davranışlar sergilenmiştir” denildi.
‘BU TELAFFUZLAR BİR PROFESÖRE YAKIŞMIYOR!’
Nemport A.Ş.’nin liman genişletme projesinin yaratacağı tahribat ve ziyanlardan bahseden akademisyen Doğer’in telaffuzlarını, “mesnetsiz, nahoş tabirler barındıran söylemler” olarak nitelendiren şirket, bu telaffuzların bir profesöre ‘yakışmadığını’ da sav etti. Ayrıyeten kelam konusu röportajda, antik kenti yok edecek bu projenin durdurulması için sivil toplum kuruluşlarına ve Aliağa halkına davette bulunan Doğer’e, “Müvekkil şirket tarafından yapılması planlanan projenin antik kenti yok edeceğinden bahisle STK’ların ve Aliağa halkının birlikte ayağa kalkıp bunun engellenmesi/durdurulması gayesiyle mahkemeye gidilmesi gerektiği tarafında tarafınızca tavsiyelerde bulunulmuştur. Tavsiyeleriniz ışığında da birçok gerçek ve hukukî şahıslar tarafından İzmir ili, Aliağa Kyme Antik Kenti I. Derece arkeolojik sit hududunun deniz alanına ait kısmının tekrar düzenlenmesine ait 28.03.2019 tarih ve 11049 sayılı İzmir 2 Numaralı Kültür Varlıklarını Muhafaza Bölge Konseyi kararın iptali talebi ile davalar açılmıştır” denildi.
‘BEŞ GÜN İÇERİSİNDE BEYANLARINI DEĞİŞTİRMESİ’ İSTENDİ!
Şirkete nazaran ‘mesnetsiz’ olan argümanların mahkeme kararlarıyla da tespit edildiği belirtilen ihtarnamede Doğer’den “5 gün içerisinde beyanlarını değiştirmesi” ve bunu da kamuoyuna açıklaması istenilerek şu tabirlere yer verildi:
“Müvekkil şirketin yöntemsiz bir hareket içerisinde bulunduğunu, ilgili kurum ve kuruluşlar tarafından kayırıldığını, kendisine ayrıcalık tanındığını ve yeniden kelamda bu ayrıcalığın birinci olmadığını argüman etmeniz müvekkil şirketin toplumsal saygınlığına, kişilik haklarına ticari prestijine ve manevi bedellerine atak teşkil etmiş ve bu vesile ile müvekkilin kişilik haklarının ihlaline sebebiyet vermiş ve tarafınızca bir düzeltme yapılıncaya kadar da bu durum devam edecektir. Bir profesör unvanına sahip biri olarak haber niteliği taşıyan beyanlarda bulunurken yapılması gereken araştırmayı hakikat gerçekleştirmediğiniz ve kasıtlı yahut kasıtsız olarak yarattığı sonuç bakımından kasıtlı yahut kasıtsız yazılmış olmasının kıymeti bulunmaksızın müvekkil şirketin uğradığı ziyan yazının yayınlandığı anda gerçekleşmiştir. Bu kapsamda işbu ihtarnamede yer alan açıklamalarınız çerçevesinde mesnetsiz tezleriniz düzeltilerek kamuoyunun en geç ihtarnamenin tarafınıza bildiri tarihten itibaren 5 gün içerisinde bilgilendirilmesi, fazlaya ait her türlü dava talep şikâyet ve sair yasal haklarını gizli kalmak suretiyle tarafınıza ihbar ve ihtar ederiz.”
‘HUKUK DÜNYASINDA BİRİNCİ KEZ BU TÜRLÜ BİR SÜREÇ GÖRÜYORUM’
Nemport A.Ş. tarafından Prof. Dr. Ersin Doğer’e gönderilen ihtarnamenin desteklerini ve nasıl sonuçlar doğurabileceğini Avukat Ali Koç’a sorduk. Mahkeme kararlarının ferdî ya da bilimsel görüşlerin yerine geçen hakikatler olarak kabul edilemeyeceğini söz eden Koç, “Hukuk dünyasında birinci kere, bir şahsa belirli bir bahisteki ferdî fikrini ya da bilimsel görüşünü değiştirmesini ve bunu da kamuoyu ile paylaşmasını ihtar eden bir süreçle karşılaşıyorum. Bunun da bu ferdî ya da bilimsel görüşün bilakis mahkeme kararına dayandırılması ayrıyeten değişik. Çünkü, mahkeme kararları ferdî ya da bilimsel görüş oluşturmakta referans olarak kabul edilebilirlerse de bu kararların asli fonksiyonları hangi fikrin ya da görüşün gerçeği yahut hakikati temsil etmesi gerektiği değildir. Süreç ya da davranışın mevzuata uygun olup olmadığı yahut sürecin basamaklarının mevcut mevzuata uygun olup olmadığıdır” sözlerini kullandı.
‘ŞİRKETİN İHTARI HUKUKSAL BİR KIYMET TAŞIMIYOR’
Kişinin bilimsel görüş ya da kanaatini değiştirerek, kamuoyuna açıklamak zorunda olduğunun ihtar edilmesinin başlı başına anayasal hakların ihlali olduğunu söyleyen Koç, şöyle devam etti:
“Anayasanın 25. Hususu ‘Düşünce ve Kanaat Hürriyeti’ni, 26. unsuru ‘Düşünceyi Açıklama ve Yayma Hürriyeti’ni, 27. husus ‘Bilim ve Sanat Hürriyeti’ni düzenlemektedir. Bunlar da mealen, hiç kimsenin fikir ve kanaatlerini açıklamaya zorlanamayacağını, fikir ve kanaatlerini açıkladığı için kınanamayacağını, herkesin fikir ve kanaatlerini açıklayıp yayabileceğini, bilim ve sanat özgürlüğü olduğunu, bireylerin bilim ve sanatı serbestçe öğrenme, öğretme, açıklama ve yayma hakkı olduğunu vurgulayarak korumaktadır. Bahsi geçen şirketin ihtarı, muhatabı açısından yaptırımı olabilecek bir hukuksal kıymet taşımazken, tersine, temel anayasal hakları ihlale yönelik bir teşebbüs olarak kıymetlendirilerek ihtar sahibi aleyhine sonuç doğurması çok muhtemeldir.”
Konuya ait rastgele bir açıklama yapıp yapmayacağını sorduğumuz Ersin Doğer ise şunları söyledi: “Ben Kyme’yi çocukluğumdan beri bilirim. Gerçek bildiklerimi söyledim ve kaygılarımı lisana getirdim. Şimdilik diğer bir söyleyeceğim yok…”