Her yıl eylül ayının en heyecanlı devirleri okulların açılmasıdır. annesinde birinci defa ayrılan miniklerin kimileri ağlarken, kimileri heyecanla eğitim hayatına hazırdır. Ailelerinse birinci sıkıntısı evlatlarının yeterli bir eğitim alması olurken, bütçede oluşan delikse ana ezayı oluşturur. İster devlet okulundan ister özel okulda okusun okullar açıldığında masraflar düşündürür. Defter, çanta, kalem, ayakkabı, kıyafet derken, son bir yılda alım gücü uygundan güzele darbe alan hane halkı bütçesi eylülde hakikaten sonbahar iklimine girecek üzere görünüyor.
Bir kurşun kalem fiyatı 4 lira, bir defter 20 lira olurken, okul çantaları 1.000 lirayı buluyor.
Geçen aylarda temel besin eserlerinde yüzde 1’e indirilen KDV’nin kırtasiyede de uygulanması isteniyor. Birtakım kırtasiye eserlerinde yüzde 18, defter, kalem, silgi üzere ürünlerdeyse yüzde 8 olan KDV’nin indirilmesi için CHP İzmir Milletvekili Sevda Erdan Kılıç, TBMM’ye teklif sundu. Kılıç, enflasyon ve hayat pahalılığının süratle arttığını belirtirken, okul kitaplarının fiyatsız verilmesine rağmen, her öğrenci için velilere büyük maliyet çıktığını belirtti.
CHP İzmir Milletvekili Sevda Erdan Kılıç, okul masraflarındaki artışın yüzde 80 ila 300 ortasında değiştiğine dikkat çekti.
Geçen yıla ilişkin BİM Kataloğuna göz attık biz de bu fotoğrafta görülen çalışma masasının fiyatı 199 TL olurken, artık tıpkı masayı internette en uygun 425 TL’ye bulabiliyoruz.
img-s1.onedio.com
2021’de A4 80 yapraklı dikişli defter 4,95 TL olarak görülürken, 2022’de 17,50 TL olarak görülüyor. Masa için kaynak: Akakçe
Sırt çantası 2021’de 49,90 TL olurken, bu ay 129 TL olmuş. Ponponlu figürlü kalem çantası geçen yıl 18,50 TL olurken, bu yıl 39,50 TL oluyor.
img-s1.onedio.com
12’li suluboya 12,9 TL’den 13,5 TL’ye çıkıyor. 4’lü silgi geçen yıl 2,95 TL’den 1 yılda 7,50’ye çıkıyor.
Kırtasiyedeki artışlar okul kıyafetlerinde de görülüyor
Okullara nazaran değişen üniformalar, geçen yıldan bu yana en az iki kat artarken, fiyatlardaki artışı okul kıyafeti satan esnaf durumu şu halde anlatıyor:
Geçen sene ilkokul öğrencisinin okul kıyafeti dört modül ortalama 180 ile 220 liraydı. Bu sene bu en az 370 lira. 40 yıldır okul kıyafetleri satıyorum, daha evvel bu kadar yıllık fiyat artışı görmedim.
Kitap alamadığı için fotokopisini çektiren bir veli “90 liralık kitap, geçen sene 30 liraydı. Özgününü almak yerine fotokopisini çektiriyorum. Bayağı bir zorluyor bizi. Fiyatlar ortada” dedi
CHP Milletvekili Ayhan Barut’un Adana’da esnaf ziyareti sırasında bir kırtasiyeci, durumu şöyle anlattı:
Defter geçen sene 15 liraydı, bu sene 30 lira oldu. Geçen yıl 18 lira olan fotokopi kağıdı, bu sene 90 lira oldu. Geçen sene 12 lira olan kalem, 34 liraya yükseldi. Kalem açacağı fiyatı, 5 liradan 15 liraya sıçradı. Fiyatlar böyleyken vatandaş nasıl alacak, biz nasıl satacağız? Nasıl kâr sağlayacağız?
Barut, ‘İktidara davetimiz; parasız, nitelikli, bilimsel eğitimin önünü açın. Velilere ve esnafa sahip çıkın. Veliler sıkıntı durumda, esnaf sıkıntı durumda’ dedi.
Toplamda bir öğrencinin kırtasiye masrafı 1.500-2.000 TL’yi buluyor
Bir kırtasiye çalışanı, taban fiyat kazanan bir ailenin iki çocuğunun yalnızca kırtasiye masrafının 3.000 lirayı bulacağın yola çıkarak, kirada oturan ailelerin ödeyemeyeceğini, etrafından borç isteyeceğini ya da bankadan kredi çekeceğini belirtti.
Ankara’da kırtasiyede alışveriş yapan bir lise öğrencisi, “Bir defter 20 lira. Bir sürü ders var. Test kitabını fotokopi çıkarttırıyorum, korsan. Zira olağan almak imkansız bence, çok değerli. Benim ablam üniversite okuyor. Çok sıkıntı okunuyor yani. Taban fiyatlı olan insan üniversite ya da okul bence okuyamaz” dedi.
Veliler isyanda! Lise öğrencileri isyanda: “Ayıptır, günahtır yani”
Lisede 11’inci sınıfa geçen bir öğrenci de ‘Öğrenci nasıl para yetiştirsin ki. Bizim aldığımız harçlıklar aşikâr. Ailemizden istemeye yeri geliyor utanıyoruz” derken, fiyatını düşünmeden kalem bile alamadıklarını söylerken, arkadaşlarıyla sinemaya bile gidemediklerini vurguladı:
Ayıptır, günahtır yani. Sinemaya gitmeyelim. Şunu yapmayalım, bunu yapmayalım. Tamam hepsi lüks olsun da. Dışarıya çıktığımız vakit bir su 3 lira. Hiçbir şey diyemiyorum, yazıklar olsun.
Bir öğrenci velisi de, “Fiyatlar çok kıymetli, değerlinin değerlisi. Bir yılda niçin bu hale geldi. Kimse sorgulamıyor. Bütün her şey bir yılda oldu. Ne olduysa?” dedi.