Tıp tarihinde birbirinden farklı birçok kıssa var. Lakin bu öyküler ortasında en etkileyici olanı, tabip olabilmek için tam 56 yıl boyunca bayan kimliğini saklamak zorunda kalan Margaret Ann Bulkley’in kıssası…
İLK BAYAN TABİPTEN YARIM YÜZYIL EVVEL YAŞADI
Aybüke Sengir’in derlemesine nazaran 1856 yılında, birinci bayan hekim olarak kayıtlara geçen Elizabeth Garrett’ten tam yarım yüz yıl evvel yaşayan Margaret Ann Bulkley vardı. İsmini hiç duymadığımız bu bayan, devrin en başarılı tabiplerinden biriydi ve tıp dünyasına değerli katkılar sağlıyordu.
Bulkley’in, 19. Yüzyılın başında doktorluğunu bayan kimliği ile yapmasına imkan yoktu. Toplumun bu adaletsiz yaklaşımını aşmak için ismini değiştirdi ve erkek kılığına girdi. Üstelik mesleğini İngiliz ordusuna karşı yaptı. Margaret’in cinsiyeti, fakat öldüğü vakit anlaşıldı. Ordu, tabibin bu sırrı açıklanmasını yasakladı ve 100 yıl boyunca Margaret Ann Bulkley’in öyküsü kapalı kaldı.
AMCASI SAYESİNDE SEÇKİN BİR ETRAFLA TANIŞTI
1789 doğumlu Margaret Ann Bulkley, 14 yaşına geldiğinde, maddi zahmetler ve babasının borçları nedeni ile mahpusa düşmesine, Margaret ve annesinin de Londra’da yaşayan amcasının meskenine sığınmasına sebep oldu.
Burada amcası sayesinde seçkin bir etrafla tanışma talihi yakaladı. Ailesi, seçkin etrafın dayanağı ile zeki Margaret’ın öğretmen olabileceğini düşünüyor, onu bu istikamette destekliyorlardı.
CİNSİYETİNİ GİZLEYEREK TIP EĞİTİMİ ALDI
AMCASININ İSMİNİ ALDI
HAVLULARI KIVRIMLI SINIRLARINI YOK ETMEK İÇİN KULLANDI
Dr. Barry, bu haliyle epey dikkat çekiyordu. Vejeteryandı, sütünü içtiği bir keçisi ve ismi Psyche olan küçük bir köpeği vardı. Gittiği her yere çok güvendiği yardımcısı Danzer’i de götürüyordu. (Danzer Barry’nin 50 yıl boyunca yanında kaldı.)Her sabah Danzer, Barry’e 6 küçük havlu verirdi. Barry bu havluları, kıvrımlı sınırlarını yok etmek için bedenine sarar ve omuzlarını daha geniş göstermesi için vatka üzere omuzlarına yerleştirirdi.
FLORENCE NİGHTİNGALE İLE ORTASINDA MESELELER VARDI
Dönemin en yeterli hekimi tıpkı vakitte en huysuzuydu da. Titiz ve sıkıntı beğenen mizacından kaynaklı daima sorunlar yaşıyordu. Birebir periyot birlikte misyon yaptığı ünlü reformcu hemşire Florence Nightingale, Dr. Barry için ”Daha evvel orduda onun kadar katı bir varlık görmedim” diye gerisinden söylediğiyle bilinir.
SIRRI, MEZARA KONULDUĞU SIRADA ORTAYA ÇIKTI
1857 yılında Kanada’da vazife yaparken rahatsızlanan Dr. Barry, Londra’ya geri dönmek zorunda kaldı. 76 yaşına geldiğinde de öldü. Dr. Barry’nin son isteği, üzerindeki kıyafetlerle süratlice gömülmekti. Lakin son isteği yerine getirilmedi, vefatından sonra hekimin aslında bayan olduğu hatta bedeninde doğum yaptığına dair izler taşıdığı anlaşıldı.
İNGİLTERE ORDUSU’NU BİLE KANDIRDI
Askeri kurumlar Barry’nin cinsiyetini fark etmeyerek, yaklaşık yarım yüz yıl boyunca bir bayanı görevlendirdiklerini anlayınca, büyük utanç duydular ve mevzu ile ilgili dokümanların açıklanmasını 100 yıl boyunca yasakladılar. Margaret Ann Bulkley bilinen birinci bayan tabip olmasının yanı sıra, 56 yıl boyunca İngiltere ordusunu da kandırmayı başarabilmiş tek kişi.