Dünyada tek doğal popülasyonu Antalya’nın Düzlerçamı bölgesinde olan ve kuşağı kritik tehlike altındaki alageyikler için kurulan istasyonda 56 yıldır sürdürülen çalışmalar sonuç verdi. Türkiye’de birey sayısı 500’ü aşarken, bu yıl birinci defa yavru sayısı 30’a ulaştı. DKMP 6’ncı Bölge Müdürü Mahmut Temel, “Yaklaşık 2,5 kat artış yaşandı. Şu anda alanda sayabildiğimiz kadarıyla 129 alageyiğimiz var” dedi.
Anadolu topraklarına has endemik bir çeşit olan alageyiğin, dünyadaki tek doğal popülasyon yerinin Antalya’nın Düzlerçamı bölgesi olarak biliniyor. Tarım ve Orman Bakanlığı Tabiat Müdafaa ve Ulusal Parklar (DKMP) Genel Müdürlüğü 6’ncı Bölge Müdürlüğü’nce, jenerasyonu kritik tehlike altındaki cinsler ortasındaki alageyiğin popülasyonunun artırılması için 56 yıldır devam eden bir proje bulunuyor. 1966 yılında 29 bin hektarlık Düzlerçamı bölgesindeki ormanda, yalnızca 7 birey kalan alageyikler için 35 hektarda Eşenadası Alageyik Üreme İstasyonu kuruldu.
Nesli kritik tehlike altında
Alageyik sayısının artmasıyla istasyon yıllar içinde genişletilerek, toplam 521 hektara ulaştı. Kuşağı kritik tehlike altında olan ve avlanması yasaklanan alageyikler, yıllar içinde hem Düzlerçamı ormanında hem de orman içindeki istasyonda çoğaldı. Sayıları artan alageyiklerden kimileri ise büsbütün yok olduğu doğal alanları Aydın Dilek Yarımadası Ulusal Parkı, Köyceğiz Yaban Hayatı Geliştirme Alanı ve Manavgat Kapan bölgesine bırakıldı.
Üretim yalnızca 7 alageyikle başladı
DKMP 6’ncı Bölge Müdürü Mahmut Temel, Türkiye’nin biyoçeşitliliği açısından alageyiklerin çok değerli bir tıp ve Düzlerçamı Yaban Hayatı Geliştirme Alanı’nın da doğal olarak yayılış gösterdikleri tek alan olduğunu kaydetti. 1966’da kurulan bu alanda üretim çalışmalarının yalnızca 7 alageyikle başladığını lisana getiren Temel, “Üretme çalışmalarında yavrular elde edildi. 2011 yılında burada elde ettiğimiz yavrulardan, Türkiye’nin çeşitli yerlerine nakiller gerçekleştirilmeye başlandı. Aydın, Muğla ve Manavgat’a alageyikler nakledildi. Yok olmuş yerlerde tekrar alageyiğin yaşaması için çalışmalar yapıldı” dedi.
Bu yılki yavru sayısı 30
Özellikle son bir yıldır sayısının artırılması için ağır çalışmalar yaptıklarını anlatan Temel, alageyiklerin taze ot muhtaçlığı için alanda 70 dönümde ekimler yapıldığını, sulukların da artırıldığını belirterek, “Arazideki bu çalışmalarımızın meyvesini de bu sene aldık, çok keyifliyiz. Geçen yıla nazaran, bu sene yavru sayısı temmuz ayı sayımında 30 oldu. Yaklaşık 2,5 kat artış yaşandı. Şu anda alanda sayabildiğimiz kadarıyla 129 alageyiğimiz var” diye konuştu.
Antalya’dan dünyaya alageyik
Söz konusu artışları standart hale getirmeye çalıştıklarını kaydeden Temel, “Önümüzdeki yıllarda da yavru sayısındaki artış bu türlü devam ederse; çok daha fazla yere, buradan nakiller gerçekleştirebileceğiz. Tekrar Türkiye’nin bir sürü yerinde, bilhassa hayat alanı kıyı kısmında alageyiği yine görebileceğiz. Esasen dünyaya da alageyik buradan yayılmış. Ancak şu an maalesef kendi ülkemizde sayımız, son derece az. Lakin buradaki muvaffakiyet, Türkiye’deki alageyik popülasyonunun artışına da vesile olacak” tabirlerini kullandı.
Kan değişimi için özel alan
Üretim istasyonu dışındaki doğal alanda da alageyikler bulunduğunu lisana getiren Temel, tel örgülü alan dışındakilerin de içeri girebilmesi için özel bir tertibat oluşturulduğunu, bu halde kan değişimi amaçlandığını kaydetti. Temel, bu kapsamda istasyon dışından iki alageyiğin yakalanarak alana bırakıldığını, böylelikle alanda kan değişiminin sağlanabileceğini söyledi. Temel, Türkiye genelinde alageyik birey sayısının ise 500’ü aştığını kelamlarına ekledi.
Avlanması yasak, cezası ağır
Avlanması yasak olan alageyikler için bu yılki tazminat bedeli ise 150 bin TL olarak belirlendi.
Son buzul çağı öncesinde Avrupa’da jenerasyonu tükenen alageyik, varlığını sürdürdüğü Anadolu’dan alınarak, Romalılar ve 15’inci yüzyılda Rodos Şövalyelerince Avrupa ülkelerine tekrar götürüldü. Türkiye’de ise Hititler periyodundaki fotoğraf ve kalıntılarla Van, Tuz Gölü’nün güneyi, Marmara üzere değişik yörelerde bulunan fosillere dayanarak, alageyiğin birçok yörede yaşadığı tespit edildi. 19’uncu yüzyılda Marmara, Ege ve Akdeniz bölgelerinde doğal olarak yaşadığı bilinen alageyiğin dünyadaki tek saf popülasyonu, Antalya Düzlerçamı Yaban Hayatı Geliştirme Alanı ve Eşenadası Yaban Hayatı Üretim İstasyonu’nda bulunuyor. Evvelki yıllarda 10’un altında kalan yavru sayısının, bu yıl birinci sefer 30’a ulaşması ile DKMP 6’ncı Bölge Müdürü Mahmut Temel, gösterilen muvaffakiyet nedeniyle istasyon çalışanlarına teşekkür evrakı takdim etti.