Yönetmen Ali Ergül tarafından çekilen ve kot kumlama işçilerinin yaşam öykülerine odaklanan “Şeva Xîzê” (Kumun Gecesi) belgesel filmi ilk kez çevrimiçi erişime açıldı. Birçok film festivaline katılan belgesel, dünyanın birçok ülkesinde izleyicilerle buluştu.
“Şeva Xîzê”, Nepal’de En İyi Sosyal İçerikli Film ödülüne layık görüldü. Avrupa’nın çeşitli ülkelerinde de gösterime giren film, Berlin Indie Film Festival 2020 En İyi Kısa Belgesel (BEST SHORT DOCUMENTARY), Cannes World Film Festival En İyi Sosyal İçerikli Film (BEST SOCIAL JUSTICE) gibi birçok ödüle değer görüldü. Belgeselin yayınlanmasının ardından silikozis hastalığı tekrar gündeme gelmişti.
Belgeselin asıl karakterlerinden biri olan Ramazan Aydar, yakalandığı silikozis hastalığı nedeniyle çekimlerden sonra vefat etmişti. Mehmet Birkay da silikozis hastalığına yakalananlardan biri. Yaşadıklarını daha önce Gazete Duvar’a anlatan Birkay, şunları söylemişti: “Erdal arkadaşımızı gördüm. Mezardan çıkarılan mumya gibi olmuş. Gözlerinin etrafı mosmor, ağzı açık, zor nefes alıyor. Çok zor bir hastalık. Ağır ağır öldürüyor. Ben 1999 ve 2004 yılları arasında belli aralıklarla toplamda 2 yıl çalıştım. Fakat 8 ay çalışan, 6 ay çalışan gençler de öldü. Ben 38 yaşımda koah oldum.”
“Şeva Xîzê” (Kumun Gecesi) buradan izlenebilir.
Belgeselin konusu şöyle:
İstanbul’daki merdiven altı atölyelerde 1980’li yılların sonlarından 2009 yılına kadar binlerce işçi kot kumlama atölyelerinde çalıştı. Bu atölyelerde çalışan işçiler, tedavisi olmayan silikozis hastalığına yakalandı. “Şeva Xîzê” (Kumun Gecesi) belgeseli, buralarda yaşanan hak ihlallerinin hikâyesine odaklanıyor.