Amerika Birleşik Devletleri’nin 2010 yılında yakaladığı eski Rus askeri ve silah kaçakçısı Viktor Bout, yıllar sonra WNBA yıldızı Brittney Griner’in hür kalmasına karşılık isteniyor. 12 yıldır ABD’de bulunan Bout’un hayatı yakalanmadan evvel Hollywood’a bile husus oldu.
Her şey Rusya’nın Ukrayna’yı işgali sonrasında başladı. ABD’li sportmenler Rusya’dan devlet davetiyle ayrılmaya başlayınca WNBA yıldızı Brittney Griner de yıllarca Avrupa döneminde forma giydiği Ekaterinburg’a veda edip ülkesine dönmek için havalimanına geldi.
Şubat ayında Moskova’daki bir havalimanında, çantasındaki uyuşturucu husus ve kullanmaya yardımcı araçlar nedeniyle polis tarafından tutuklandı. Rusya, ülkeden ayrılan Amerikalı atletlerden yalnızca Griner’i hür bırakmadı ve 10 yıl mahpus istemiyle tutukladı.
BIDEN’A ÇAĞRI
Hem spor dünyası hem de dünya basını ABD’li basketbolcunun tutuklanmasını manşetlere taşıdı. ABD Lideri Biden, Rusya ile ortalarında yaşanan gerginlik nedeniyle durumu görmezden gelmekle suçlanıyor. Geçen hafta ülkede LGBT dahil düzinelerce küme, Brittney Griner’i inançlı bir formda ABD’ye getirmesi için Biden’e bir mektup gönderdi.
RUSYA, VIKTOR BOUT’U TAKASTA İSTİYOR
ABD’de bir WNBA oyuncusunun Rusya’da hapishanede kalması, kelepçeli olarak duruşmalara çıkması büyük reaksiyon çekiyor. WNBA grupları ve yıldızları maçlarında Brittney Griner’i hatırlatıyor, yansılarını gösterip kamuoyunun bilgilenmesini amaçlıyor.
Rusya’nın planı ise Brittney Griner’i verip, ABD’de 2008 yılından bu yana mahpusta bulunan silah kaçakçısı Viktor Bout’u ülkeye getirmek.
Viktor Bout, 2008 yılında tutuklandı ve daha sonra 25 yıl mahpus cezasına çarptırıldı. Fotoğraf: Reuters
ESKİ BİR SOVYET SUBAYI
55 yaşında eski bir Sovyet askeri subayı olan Bout, global silah kaçakçılığından milyar dolarlar kazanmış birisi. 14 yıldır ABD’de mahpus yatan Bout’u vakit zaman gündeme getiren Rusya, eski askerini yıllar sonra bile ülkesine döndürmeye çalışıyor.
Yakalanmasına 3 yıl kala, 2005 yılında vizyona giren Nicolas Cage’in canlandırdığı silah kaçakçısı karakterine dahi ilham veren Bout, Tacikistan’ın Duşanbe kentinde doğup Rus askeri okulunda eğitim gördü.
Sovyetler Birliği’nin dağılmasından sonra Bout, kıtalar ortasında kargo nakliyatı yaparak para kazanmaya başladı. ABD’li yetkililer, Liberya ve Sierra Leone üzere savaşın parçaladığı Afrika ülkelerinde bilhassa çıkarlı bir iş ile Ilyushin nakliye uçaklarında eski Sovyet ordusundan silah taşıyan Bout’un kısa müddette dünyanın en büyük silah tüccarlarından biri haline geldiğini söylüyorlar. Bout, bilerek silah ticareti yaptığını reddediyor.
Bout’un belgesinin içerisinde olan eski bir ABD’li yetkili, Rus hükümetinin onun özgürlüğüne olan ilgisinin şahsî olduğunu ve Lider Vladimir Putin’e yakın güçlü beşerlerle bağları olduğunu söyledi.
ÖLÜM TACİRİ OLARAK BİLİNİYOR
DEA, Viktor Bout’u yakalamak için tıpkı sinemalardaki üzere hata dünyasına iki kapalı casus yerleştirdi. 3. dünya ülkelerine sattığı silahlar nedeniyle ‘Ölüm Taciri’ lakabını alan eski Rus asker, Bangkok’ta yakayı ele verdi.
Manhattan’da ABD vatandaşlarını ve yetkililerini öldürmek için komplo kurmak, uçaksavar füzelerini teslim etmek ve bir terör örgütüne yardım sağlamak hatalarından yargılanan Viktor Bout, ABD’nin Illinois eyaletindeki bir hapishanede cezasını çekiyor.
TAKAS İHTİMALİ GERÇEK OLABİLİR
Bout’un davasına bakan yargıç Shira A. Scheindlin, verdiği röportajda Griner ile Bout’un cürümleri göz önüne alındığında takasın uygunsuz olacağını belirtti.
ABD hükümeti ise artan baskı ve bir ABD vatandaşının yurt dışında mahpusta yatmasını istememesi gerekçesiyle Rusya’dan gelen teklife sıcak bakıyor. WNBA yıldızının davasının tamamlanmasını bekleyip takas teklifinin kabul edebileceği lakin bunun muhtemelen birkaç ay sürmesi bekleniyor.