Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, Bakü’de düzenlenen Türkiye-Azerbaycan-Kazakistan Dışişleri ve Ulaştırma Bakanları Toplantısı’na katıldı. Yapılan üçlü dorukta, Orta Koridor’da kapasite artışı ve verimliliği arttıracak çalışma kümesi Türkiye’nin teklifiyle imzalanan protokolle kuruldu. Toplantıda, Orta Koridor’daki yük nakliyatı konusunda görüşme imkanı yakalayacaklarını belirten Karaismailoğlu, “Bildiğiniz üzere memleketler arası ulaşım koridorları ele alındığında, Orta Koridor aralık ve mühlet açısından başka ulaşım koridorları için güçlü bir alternatif. Çin’den Avrupa’ya yanlışsız yola çıkan bir yük treni, Orta Koridor ve Türkiye’yi tercih etmesi halinde 7 bin kilometreyi 12 günde kat ediyor. Tıpkı trenin Rusya Kuzey Ticaret Yolu’nu tercih etmesi halinde 10 bin kilometrelik bir uzaklık ve en az 15 günlük seyir mühleti kelam konusu. Güney Koridor’unu tercih etmesi durumunda ise gemiyle Süveyş Kanalı üzerinden 20 bin kilometre seyrederek lakin 45 ile 60 günde Avrupa’ya ulaşabiliyor. Bu sayılar bile Orta Koridor’un global ticarette, Asya ve Avrupa ortasında ne kadar avantajlı ve inançlı olduğunu gözler önüne seriyor” tabirlerini kullandı.
“Lojistikte bölgesel bir üs olmayı hedeflemekteyiz”
Şubat ayından bu yana yaşanan Rusya-Ukrayna Savaşı’nın kıymetli ulaşım koridoru olan kuzey koridorunu probleme soktuğuna dikkati çeken Karaismailoğlu, bunun yanında öbür öne çıkan Güney Koridoru rotasının ise güzergahına nazaran hem maliyetli hem de mühlet manasında dezavantajlı olabildiğini söyledi. 23 Mart 2021 tarihinde Malezya’dan Hollanda’nın Rotterdam kentine gerçek seyahati sırasında geçtiği Süveyş Kanalı’nı tıkayan ‘Ever Given’ isimli geminin karaya oturması olayını hatırlatan Ulaştırma Bakanı Karaismailoğlu, konuşmasına şöyle devam etti:
“Bu kaza sonucunda kanal 6 gün boyunca kapalı kalmış ve yüzlerce besin, petrol ve LNG gemisinin beklemesi global tedarik zincirini ezaya sokmuştur. Tüm bu konular göz önüne alındığında, Orta Koridor’un aktif işlerliği hem Azerbaycan hem Kazakistan hem de Hazar Bölgesi’nin global ticarete entegrasyonu açısından epey değerlidir. Bölgemizdeki Asya-Avrupa dış ticaret ağlarının merkezinde olmamız konusunu da dikkate alarak lojistikte bölgesel bir üs olmayı hedeflemekteyiz.”
Ulaştırma ve Lojistik Ana Planı çerçevesinde 2029, 2035 ve 2053 maksat yıllar olmak üzere bölgeyi destekleyici altyapı projelerin bulunduğunu aktaran Karaismailoğlu, “2053 vizyonumuz doğrultusunda, ülkemizin Asya ile Avrupa ortasında 700 milyar doları aşan ticaretten aldığımız hissesi artırmayı hedefliyoruz. 4 saatlik uçuş arasıyla 67 ülkenin ve 30 trilyon dolarlık global ticaret hacminin merkezindeyiz. Bütün yatırımlarımızda, bu potansiyelden daha fazla faydalanabilmeyi amaçlıyoruz. Tüm bu amaçlarımıza erişmek için ulaşım ve bağlantı stratejilerimizi global ve bölgesel koşullar ışığında her daim yeni tutmaya uğraş ediyoruz. Demiryollarında başlattığımız ıslahat hareketi ile bugün yüzde 4 olan demiryolunun nakliyattaki oranının, 2029 yılında yüzde 11’in üzerine yükselmesini, 2053’te ise yaklaşık yüzde 22 olarak gerçekleşmesini öngörüyoruz. Böylelikle ülkemizdeki demiryolunun, yük taşımacılığındaki hissesi 2053’e kadar 7 kat artacak. Yeniden yurtdışına yük nakliyatında da demiryolunun hissesini 10 kat artırmayı hedefliyoruz” diye konuştu.
Ulaştırma alt yapısına 2002 yılından bu yana 172 milyar dolarlık yatırım yapıldığını aktaran Karaismailoğlu, 2053 yılına kadar yaklaşık 198 milyar dolarlık yatırım yapılmasının planladığını söz etti. Bu sayıdan en büyük hissenin demiryolu altyapısını geliştirmek için ayırıldığını aktaran Karaismailoğlu, Türkiye’nin Asya-Avrupa ticaretinden azami faydayı elde etmek için elinden gelenin en düzgününü yapmaya uğraş ettiğini kaydetti.
“BTK Demiryolu sınırının aktif işlemesi ismine birlikte hareket etmemiz gerekiyor”
Projede güzergah ülkelerin önemli sorumluluklarının olduğunu aktaran Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Karaismailoğlu, “Orta Koridor’da ticaretin geliştirilmesi ve sınırın aktifliğinin arttırılması için güzergah ülkeleri olarak üzerimize önemli sorumluluklar düşmektedir. Öncelikle demiryolu ile taşınan yük hacminin arttırılması için maliyetlerin düşürülerek rekabet gücünün kuvvetlendirilmesi gayelerimizden biri olmalıdır. Bizi birbirimize bağlayan Bakü-Tiflis-Kars demiryolu sınırının faal işleyişi, birçok bileşenin bir ortaya gelmesiyle olabilecektir. Bu bileşenlerden en kıymetlisi, hiç kuşku yok ki, altyapıdır. Bunun yanında bölge ülkelerinin gerek nakliyecilik gerekse milletlerarası ticaret manasında yasal düzenlemelerini birbirleriyle uyumlandırması gerekmektedir. Bu çerçevede, BTK demiryolu sınırının faal işlemesi ismine birlikte hareket etmemiz gerekmektedir. Kars-Ahılkelek ortası şu anda 1435 mm’lik tek sınır olarak çalışmaktadır. Lakin, ikinci çizgi olarak 1520 mm’lik bir çizgi yaparak, vakit kayıplarının önüne geçmek ve süreçleri hızlandırmak istiyoruz. Bu planlamanın, sınırın Orta Koridor’a yönelen global yük hareketine en kısa müddette karşılık vermeye katkı sağlayacağını düşünüyoruz” değerlendirmesinde bulundu.
“Geçiş fiyatları ve transit geçiş evrakı sıkıntısını çözmeliyiz”
Konuşmasında karayolu nakliyeciliğine da değinen Karaismailoğlu, “Karayolu nakliyatında da bir dizi adım atmamız gerekmektedir. Ülkemizin emellerinin gerçekleştirilmesi için de karayolu taşımacılığındaki geçiş fiyatlarının kaldırılması, transit geçişin liberalleştirilmesi, Ro-Ro taşıma maliyetlerinin düşürülmesi ve Hazar Deniz nakliyatının verimliliğinin arttırılması gerekmektedir. Geçiş fiyatları ve transit evrak temini konusunda karayolu nakliyatını sekteye uğratan kimi uygulamalara güzergah ülkelerinde rastlanmaktadır. Ülkelerimiz ortasında ticaretin artabilmesi için öncelikle nakliyattaki geçiş fiyatları ve transit geçiş dokümanı sıkıntısını çözmemiz gerekmektedir. Kardeşliğimize yakışır biçimde yasal tabanı hazırlayarak bu bahislerde gerekli çalışmaları hepimizin yapması gerektiğine inanıyorum. Kısa vadede bu sorunların ortadan kalkması hepimizi şad edecek ve ticaretimize olumlu katkı sağlayacaktır” dedi.