Geçmiş seçimlerde AKP’nin en çok oy aldığı kentlerden Konya Selçuklu Belediyesi Kurbanlık Pazar Yeri’nde hem satıcı hem de vatandaşa mikrofon uzattık. Alım gücü düşen vatandaş fiyatları yüksek bulurken, besici de artan maliyetler ve satışların düşüklüğünden keder yandı.
Kurban Bayramı’na sayılı günler kala Konya’da kurban pazarının nabzını tuttuk.
Fiyatların geçen seneye nazaran en az yüzde 100 arttığı pazarda vatandaş da besici de kara kara düşünüyor.
Pazar esnafı “Şu vatandaşın haline bak ya! Bu türlü bir rezillik olur mu? Biz hayvancıların üstüne bindikçe biniyorlar… Direne direne sona geldik… Bir çobanın aylığı 7 bin lira… Üretici can çekişiyor. Tüketici bir yandan perişan biz de bir yandan perişanız” kelamları ile isyan ediyor.
VATANDAŞ FİYATLARDAN, BESİCİ SATIŞLARDAN DERTLİ
Ramazan Bayramı’nda fahiş fiyatlardan ötürü kısık bütçeyle alışveriş yapan vatandaşın yüzü Kurban Bayramı’nda da gülmeyeceğe benziyor.
Geçmiş seçimlerde AKP’nin en çok oy aldığı kentlerden Konya’da Selçuklu Belediyesi Kurbanlık Pazar Yeri’nde hem satıcı hem de vatandaşa mikrofon uzattık.
Alım gücü düşen vatandaş fiyatları yüksek bulurken, besici de artan maliyetler ve satışların düşüklüğünden kaygı yandı.
Geçen yıllara nazaran yoğunluğun yaşanmadığı gözlenen kurbanlık pazar yerinde aldığımız cevaplar şu formda oldu:
YEM 108 LİRADAN 350 LİRAYA ÇIKTI
Aşır Güney (Besici): Geçen yıl yemi en son 108 liraya almıştım, şu an 350 lira… Yeme nazaran enflasyon yüzde 300 olmuş. Biz bunun hakkından nasıl geleceğiz? Ne yapabiliriz? Bize tahlil üretsinler. Öteki bir şey istemiyoruz.
Şu vatandaşın haline bak ya! Bu türlü bir rezillik olur mu? Biz hayvancıların üstüne bindikçe biniyorlar. Artık biz malı sattığımız vakit yerine koyamıyoruz. Yem başta olmak üzere girdiler çok değerli. Saman geçen sene 700 liraydı şu an da 2 bin lira. Bir çuval şeker geçen yıl 200 liraydı, şu an da bin 200 lira. Ne yapacak vatandaş?
‘HAYVANCILIKLA UĞRAŞAN HERKES BU SENE BİTTİ’
Duran Peker (Besici): Ben 30 yıldır bu işi yapıyorum, bu türlü bir şey görmedim. 62 yaşındayım bu türlü bir sistem görmedim. Bu yem fiyatları ve girdilerle para kazanmamızın mümkünü yok.
Hayvancılıkla uğraşan herkes bu sene bitti, sıfırladık. Sonra ne yiyeceğiz ne yapacağız? Seneye bu milletin yarısı bile buraya gelemez. Vatandaşın durumu berbat. Sığır hiç satılmıyor, koyun da tek tük… Geçen sene bundan çok daha uygundu. Bu sene aldığımız çok fiyatlı sattığımız ucuz. Vatandaş da para yok. Bu durumdan biz hiç şad değiliz.
Rıza Taşpınar (Emekli): Mal sahipleri ‘zarar ediyoruz’ diyorlar. Girdiler değerli, adamlara çok görülmez. Olağandan ucuz alıyoruz. Fiyatlar geçen yılın 2-3 katı. Geçen sene 12 bine aldığımız hayvanı bu sene 36-38…
‘BEN OLSAM BU İŞİ YAPMAM’
İsmini vermek istemeyen vatandaş: Geçen sene biz 13 bin 700 liraya kurban aldık, bu sene ise 25-26 liraya aldık. Malına nazaran değişiyor fiyatlar. Artık girdiler çok. Bir torba yem bir kuzu parası olmuş. Ne yapacağız, adamlara ziyan teklif edilmez herhalde. Artık bu arkadaş şu maldan hakikat düzgün para kazanamaz. Ben olsam bu işi yapmam.
Hayrettin Yılmaz (Besici): Ben 23 yıllık kurbancıyım. Ben geçen sene buradan gittiğimde 120 liraya yem aldım. Şu otomobille ben geçen sene buraya 400 lirayla gelip gidiyordum, bu sene bin 700 lirayla gidip geliyorum. Ben şu an yemi 350 liraya alıyorum. Mazotu da 4 katına alıyorum. 3 yıldır dolar, korona, enflasyon vurdu.
Direne direne sona geldik. Seneye de bu formda giderse yapmayı düşünmüyoruz.
Burada et parasının anca bin, bin 500 lira fazlasına verebiliyoruz. Ben 12 bin 500 lira yer parası verdim, 50 mala 50 bin lira giderim var. Şu an da masrafımı alamıyorum. Şu an bin liraya 3 çuval yem alıp dökemiyoruz. Kazandığımız bin lira burada yediğimizin masrafını karşılamıyor.
‘MÜŞTERİ YOK’
İsmet Karagöz (Besici): Ben yıllardır besicilik yapıyorum. Her sene buraya gelip düve satıyorum. Birkaç gündür müşteri yok. Ağır gidiyor ancak ilerdeki günlerde ne olacağını Allah bilir. İnşallah arife günü daha da hızlanır. Büyükbaş kıymetli olduğu için daha çok kuzu koyun ilgi görüyor. Her şey yükseldi kurban fiyatları da yükseldi. Kıymetli satıyoruz ancak bize de değerliye mal oluyor.
İsmini vermek istemeyen besici: Çektiğimiz sıkıntıya bakar mısın, 7 bin lira para verdim buraya, yazık değil mi! Gel bak, toz, çamur, güneşin altında o kadar para alıyorlar. Belediye bizden 7 bin lirayı neden alıyor? Ne hizmet yapmış bize. 7 bin lira yer parası, 5 bin lira nakliye parası, yem parası… Kâr yok.
Şenol Kara (Besici): Hayatı kıymetlendiren da ucuzlatan da biziz. 360 liraya yem alıyorsun, 7 bin lira pazar kirası veriyorsun, 10 bin lira da nakliye veriyorsun. Bunu mecburen satacağımız hayvanın üzerine yansıtmamız lazım. Adam geliyor pahasının altında fiyat veriyor. Yahu tahminen bu adamın borcu var, satması lazım, gittiğinde ya icra ya da hacizle karışılacak.
Hiçbirimiz şu an içinde bulunduğumuz mevcut ortamdan şad değiliz. Devlet büyüklerimizin biz çiftçilere bir tahlil bulması lazım.
6 bin liraya arpamızı satıyoruz ancak arkadaşım sen aslında bize 10 bin liraya tohum sattın, 15 bin liraya gübre sattın. Şayet bizi sahiplenecekseniz ve biz üreteceksek ardımızda durmanız lazım. Şu pazarda gördüğünüz beşerler yalnızca esnaflardan ibaret.
Var mı müşteri, biz kime satacağız? Ya milletimizin alım gücü yok ya da milletimiz son günü bekleyip birbirimize kuracağımız oyunu bekliyoruz.
‘BİRÇOK İNSAN KURBAN KESEMEYECEK’
İsmini vermek istemeyen vatandaş: Kurbanlık bakmaya geldik ancak fiyatlar çok yüksek. Allah herkese nasip etsin diyeceğim lakin zor…
Büyükbaşa paramız yetmeyeceği için küçükbaşa bakıyoruz. Fiyatlar geçen seneye nazaran 3 kat fazla. Az evvel sorduk, fiyatlar olağan üstü, almak mümkün değil.
Rukiye Gök (Ev hanımı): Fiyatlara şaşırmam, biz artırımlara alışığız. Biz sığır kesiyorduk lakin bu sene koyuna düştük. Oğlum ‘fazla maddiyata girmiyor’ dedi ben de ‘tamam annem’ dedim onu kırmadım. Küçüldük, Allah küçültmesin. İnşallah uyguna gideriz, devletimize güveniyoruz.
‘BU İŞİ BIRAKACAĞIM’
İsmini vermek istemeyen besici: Şu an yemin çuvalı 400 lira. Az evvel balya aldım fiyatı 100 lira… Bugün bir çobanın aylığı 7 bin lira, artı yakıtı, çalışanı içerisinde bize para kalmıyor. Şu an ziyan ediyoruz.
Ben şu ana kadar birinci sefer pazara çıktım, naçar kaldığım için. Bizi 4 tane tüccara ezdiriyorlar. Ben esnaftım, hayvancılık daha güzel diye bıraktım. Şu an hayvancılığa döndüm ancak o da bitiyor. Benim geçen yıl 280 malım vardı artık satıyorum 160’a düşürdüm. Satabilirsem kurban da satacağım ve bu işi bırakacağım.
Ömer Aktaş (Besici): Geçen yıl köyden buraya 2 bin liraya gelirken bu sene 6 bin liraya geldim. Mazot fiyatından ötürü her şey değerlendi. Her şey bitti, seneye buraya gelmeyecek üzereyim. Üretici şu an can çekişiyor. Tüketici de haklı, taban fiyat alan adam alamıyor parası yetmiyor. Tüketici bir yandan perişan biz de bir yandan perişanız.
‘FİYATLAR YÜKSEK’
Mustafa Yavuz (Emekli): Şu an istenilen sayılar yüksek fakat alıcı satıcı olmadığı için makul fiyatlara kurban bulunabiliyor. Geçen sene 13 bine aldığımız hayvanın birebirini bu yıl 22 bine aldık. Yüksek fiyatlar. Yemin torbası 400 lira olmuş o yüzden hayvan sahibine de hak vermek lazım.
Mehmet Ali Dişçi (Çalışan): Cebin hoşsa var ancak değilse fiyatlar kıymetli. Geçen sene bin 300 liraya aldığım hayvan bu sene 2-3 katına çıkmış.