Gelecek Partisi Genel Lideri Ahmet Davutoğlu, 6’lı masada alınan karalar ve maksatlarını BBC Türkçe’ye anlattı.
6’lı masayı oluşturan muhalefet partilerinin önderleri, Pazar günü YETERLİ Parti Genel Lideri Meral Akşener’in evsahipliğinde, beşinci kere bir ortaya geldi. Toplantıdan sonra yapılan açıklamada en dikkat cazip olan kısım, 6 partinin işbirliğinin, cumhurbaşkanlığı adaylığı tartışmasına indirgenmesine gösterilen reaksiyondu. Açıklamada, bu tavrın 6 partinin işbirliği çalışmalarını sekteye uğratmayacağı vurgulanıp, “Bir kere daha ilan ediyoruz ki; Türkiye’nin 13. Cumhurbaşkanı, Güçlendirilmiş Parlamenter sistemden yana olan, demokrasi âşıklarının adayı olacaktır” vurgusu yapıldı.
Peki 6’lı masada, bildiriye yansımayan bahisler oldu mu, başkanlar “cumhurbaşkanı adaylığı” tartışmasına neden reaksiyonlu ve her şeyden kıymetlisi aday ne vakit açıklanacak?
Akşener’in evsahipliğinde yaptığınız 6’lı masa toplantısından sonra bir açıklama yaptınız, lakin biz elbette, yansımayan “perde arkası”nı da merak ediyoruz. Nasıl bir gündeminiz oldu?
Dün bildiriye yansımayan, bence çok değerli bir adım atıldı. Onu başka bir açıklamayla daima bir arada duyuralım diye, – sayın Akşener’le de görüştüm- bir ortak bağlantı komitesi kurmak. Aslında metne de koyabilirdik. Yani bu siyasal irtibatı planlayacak, aramızdaki uyumu sağlayacak. Anayasal ve yasal mevzuat konusunda da oldukça bir ilerleme kaydettik, çok sayıda anayasa hususunda mutabakat sağlandı.
“Sanki Türkiye’nin kurtuluşu bir kişinin belirlenmesine bağlı”
Aslında Anayasa Komisyonu‘nun çalışmalarının bu toplantıda açıklanması bekleniyordu
Büyük ölçüde tamamlandı lakin biraz daha çalışmaya muhtaçlık var. Artık açıklasak da beni ve hepimizi üzen biz bu metinleri açıklıyoruz. Geçen ay 4 metin açıkladık, onları tartışmak yerine iktidarın da biraz provokasyonuyla, televizyonlar cumhurbaşkanı adayı kim olacak tartışması yapıyorlar. Yani bıkmadan usanmadan. Bu ruhsal bir algı. Güya Türkiye’nin kurtuluşu, bir kişinin belirlenmesine bağlı. Siyasi süreç zati bu türlü görüldüğü için Türk siyaseti olgunlaşamadı. Yani bir kişi gelsin ve bir bireye her şeyi havale edelim yahut devredelim üzere bir anlayış yanlış. Biz bir mimari, bir bina inşa ediyoruz. O metinleri, hala şunu söylüyorlar, pekala bu altılı masanın ortak unsurları, maksatları ne? Yahu açıkladık. Kimse bunu konuşmuyor, Dün de televizyonlara baktığımda basın açıklamasından çok cumhurbaşkanı adayı, kim olacak, ne vakit açıklanacak? Bu bizi ilgilendiren bir sıkıntı. Gerektiğinde bu açıklanacak Dün de çok açık halde söyledik: Parlamenter sistem yanlısı demokrasiye aşık bir aday olacak. Fakat iktidarın oluşturmaya çalıştığı gündeme hapsolunuyor. Bu hakikat bir şey değil.
Kimlerden oluşacak bu kurul, fonksiyonu ne olacak?
Sorumlu Genel Lider Yardımcılarından oluşan bir küme olacak. Olağan her parti kendisi tayin edecek. Mesela, işte seçim güvenliği, temel prensipler, maksatlar, anayasal mevzuat, kurumsal ıslahatlar, bunların tanıtımı, kamuoyuna aktarılması misyonunu üstlenecek. Bu türlü bir eksiklik olduğunu fark ettik. Başlarda bir ortak yer üretmekti değerli olan. O ortak yer üretildi. Artık bunu kamuoyuna tanıtmak, anlatmak değerli. Sayın Kılıçdaroğlu, sayın Akşener de bir çok toplantılar yapıldığını lakin ürettiğimiz şeylerin hala görülmediği, okunmadığı bilinmediğini tabir ettiler. Benim de katıldığım bir çok yerde, bu 6’lı masanın çerçevesi ne, niçin pratik şeyler söylemiyor, deniliyor. Bu türlü süreci adım adım takip etmek yerine, flaş bir şey açıklanması peşinde herkes. Lakin bir devleti yine tanzim etmek üzere ağır bir sorumluluğumuz var. Artık bunların tekrar inşası popülist telaffuzla olmaz. Ağırbaşlı bir yaklaşımla olur.
“Var olan sistemi isteyen bir cumhurbaşkanı seçmeyeceğiz”
Açıklamanızda, cumhurbaşkanı adaylığı tartışmasına dönük bir reaksiyon de var. “13. Cumhurbaşkanı güçlendirilmiş parlamenter sistem ve demokrasi aşıklarının adayı olacaktır” deniliyor. Bu bahis nasıl geldi masaya?
Şöyle konuşuldu; “Cumhurbaşkanı adaylığı konusunda, iktidarın bize kurmaya çalıştığı ruhsal tuzağa girmeyeceğiz, katılmayacağız.” İşte o açıklamanın son kısmında da belirttik, 13. Cumhurbaşkanı adayı mutlaka parlamenter sistem yanlısı, bir sistem değişikliğini benimseyen bir cumhurbaşkanı olacak. Var olan sistemin gücünü kullanmak isteyen bir cumhurbaşkanı seçmeyeceğiz.
“Geçiş sürecinin ne kadar süreceğine millet karar verecek”
Geçiş süreci ile ilgili öngörünüz nedir? Zira kaç yıl olacağı tartışılıyor…
Bu geçiş sürecinin nasıl olacağını da biraz konuştuk. Natürel orada da lisana getirdim, genel olarak da kabul gören bir görüş. Bu geçiş sürecinin ne kadar süreceğine biz planlama yapabiliriz lakin karar verecek olan millet. Yani parlamentoda oluşan istikrar karar verecek. Parlamentoda biz parlamentoda 360 milletvekilini, 400’ü aşmışsak, bu geçiş süreci çok kısa müddette biter. 360’ı aşmışsak referandum süreci işler , ona nazaran bir idare sistemi kurulur. Lakin halka şunu diyemeyiz biz; 360’ı aldık, ama cumhurbaşkanlığı hükümet sistemiyle bir 5 yıl daha devam edeceğiz. Parlamenter sistemi savunan 360’lık bir blok oluştuğu vakit, mümkün olan en kısa müddette yeni sisteme geçmek lazım. Türkiye’nin beklemeye tahammülü yok.
“Gücün insanları nasıl bozduğunu gördüm”
Bu hususta ortaklaşıldı mı, ortak karara döndü mü?
Evet. Herkesin bu bahiste görüşleri farklı olabilir ancak şu bahiste ortaklaşıldı. Bizim bugün bağlayıcı bir şey söylememiz, oluşan parlamento sistematiğinde anlamsız hale gelir. Biz, 5 yıl, 2 yıl içinde geçeceğiz desek. Lakin parlamentoda 360’ı bulamamışsak bunu şimdiden söylenin manası yok. Yok, 5 yıl sonra geçeceğiz, desek parlamentoda 360′ ı bulduğumuzda bizim 5 yıl sonra dememizin bir manası var mı? Bence bir anlamsız tartışma. Bizim şimdiden halka şunu dememiz lazım. Biz bir an evvel bu sistemi değiştirmek istiyoruz, bize 360’yı verin, biz buradan bir an evvel geçelim. Şayet dersek ki 5 yıl eskisi üzere devam edecek, o vakit halk cumhurbaşkanlığı hükümet sistemin devam edeceği kanaatine kapılır. Türkiye bir 5 yıl daha bu sistemi kaldıramaz, en âlâ cumhurbaşkanı olsa da kaldıramaz. Lakin burada müddet ne kadar olursa olsun, ortak bir idaresi herkesin benimsemesi lazım. Yani şöyle bir kanaat evvelden beri söylüyorum, birileri rahatsız oluyor, yeniden söylüyorum; Tayyip Erdoğan’ın sahip olduğu yetkileri motamot kullanacak yeni bir isim seçmeyeceğiz biz. Bu türlü bir şey vahim bir kusur olur. Ben o gücün insanları nasıl bozduğunu gördüm. Birebir gücü bir diğer bir beşere denetimsiz formda devretmeyiz. Yahut devredilecekse o masada biz olmayız. Hepimiz bir manada kendi tezimizden vazgeçerek masaya oturduk. Siyaset içinden birisinin olması gerektiğinin yanlışsız olduğunu söyledim ben. Fakat nitelikleri değerli ve şunu kabul etmesi lazım, “ben tek başına bu ülkeyi yönetmeyeceğim, bu masa birlikte yönetecek, bir konsensusla mutabakla yönetme kültürünü yerleştireceğiz.” Türkiye’de cumhurbaşkanı şu yahut bu kampanyayla seçilecek değil, popülizmle de seçilecek değil.
“Rövanşizm peşinde koşan kesitler var”
Tam da bunu sorayım, nasıl bir sistemle belirlenecek?
6 önder oturur, günü geldiğinde konuşuruz. Şayet cumhurbaşkanlığı makamına çok güç verirseniz, seçmek sıkıntı olur. Fakat cumhurbaşkanının var olan gücünü, makul bir seviyeye getireceğiz, hepimiz yönetme sorumluluğunu üstleneceğiz denirse cumhurbaşkanlığı makamı, o tek başına güç kullanma cazibesini kaybeder. Ben olağan cumhurbaşkanı gücünü kaybetsin manasında demiyorum. Lakin bu geçiş periyodunda herkesin, yetkileri bir heyet tarafından paylaşılmış bir cumhurbaşkanı olacağını bilmesi lazım. Yoksa 6’lı masanın bir manası kalmaz. O vakit herkes kendi başına girer ve o gücü elde etmeye çalışır. Ben, 5 öndere de teşekkür ediyorum. Bir fazilet gösterildi. “Biz parti genel liderleri olmaktan kaynaklanan cumhurbaşkanı adaylığımızı donduruyoruz, onu o vakit konuşacağız” diyerek bir fedakarlık yapıldı. Problem bir kişinin cumhurbaşkanı olması değil, Türkiye’nin ayağa kalkması. Kampanyalar yapılması, bir grup özel gayretler içine girilmesi, iklimi bozuyor. Bu çerçevede 6’lı masanın iç ahengini bozacak halde bir grup telaffuzlar üretilmesi ki yalnızca iktidardan değil, Davutoğlu olarak bunu söylüyorum; bir taraftan da kendisini muhalefet zanneden, lakin gelecek periyotta denetimsiz bir gücü kendisi kullanmak isteyen bölümler var. Rövanşizm peşinde olan kısımlar var, onların da akınlarına muhatap oluyoruz.
Ama sonuçta iş dönüp dolaşıyor, adayın kim olacağı sorununa kilitleniyor. Kılıçdaroğlu aday olmak istediğini gizlemiyor, fakat masadaki birtakım önderlerden, Akşener, Babacan örneğin “kazanacak aday” kriteri getiriyor. Kazanacak aday kriteriniz nedir?
Ben bu tıp süreçlerde kamuoyundaki demeçlere bakmayı yanlışsız bulmam. Şayet, sayın Kılıçdaroğlu, Uysal, Karamollaoğlu, Akşener, Babacan bir arada oturuyorsak, birinci derecede onların ne söylediğine bakarım. Şu ana kadar sayın Kılıçdaroğlu da, hiçbir önder de masada kendi adaylıkları konusunu gündeme getirmedi. Benim için temel olan o. Son toplantıda da gelmedi. Artık biz birbirimizle yüzyüze konuşurken, kamuoyu üzerinden birbirimize niçin ileti verelim. Olağan ki her parti savlı şeyler söyleyecek. Doğal ki sayın Kılıçdaroğlu genel lider olarak kendi argümanını ortaya koyacak, biz de koyuyoruz. Lakin ne vakit bu adaylıklar konuşulur, rastgele bir başkan bu masada konuşmadan, daima birlikte konuşmadan, ben hiçbir başkanın olacağı yahut olmayacağı konusunda beyanat vermem. Bunu, o masada oluşan siyasi ahlaka uygun bulmam.
Peki ne vakit konuşulacak masada aday?
Seçim kararı alındığı vakit bu mevzular konuşulur.
“A planımız ortak aday”
Kişisel olarak Kılıçdaroğlu’nun adaylığına nasıl bakıyorsunuz?
Hiçbir siyasi önderin adaylığına karşı da taraftar da yorum yapmam, kendim de dahil olmak üzere. Unsurlara ehemmiyet veririm, masa bir karar aldı, bu bahis konuşulmayacak, seçim günü geldiğinde bir arada konuşulacak diye. O vakte kadar olumlu olumsuz yorum yapmayı, o masada varılan mutabakata karşıt görürüm. Ha şunu dedik, seçim takvimi açıklandığında, tavrımızı belirleyeceğiz. Ben A planı varken, B planı konuşmayı hakikat görmem. A planımız bir ortak adaydır. Ancak o olmaması halinde parlamenter sistem içinde bir öbür modeliteler üzerinde konuşulabilir. Değerli olan muhalefetin bu parlamenter sistem iradesi taşıyan bir cumhurbaşkanı iradesini Çankaya’ya taşıması, Beştepe’ye değil.
“Cumhurbaşkanı ateşten gömlek giyecek, bir gücü kullanarak giymeye kalkarsa, kendini de ülkeyi de yakar”
Geçiş sürecinde defacto parlamenter sistem uygulanacağını söylüyorsunuz, nasıl bir formül düşünülüyor?
Önemli olan bu iradayi sergilemek. Nasıl artık parlamenter sistemi ilan ettiğimiz üzere, birebir şey siyaset evrakıyla ortaya konulur. Birebir şey anayasal mevzuatla yapılacak düzenlemeyle aslında belirli olur. Bunu yapacak kişi kim olursa olsun, bunun bir heyet olacağı kabul edilir. Yeni gelen cumhurbaşkanı bunu bilerek cumhurbaşkanı olur. Evvelce bakanlar konseyi vardı. Bakanların imzaları tamamlanmadan bir karar devreye girmezdi. Artık cumhurbaşkanı tek başına bir gece karar alabiliyor. Ortak idareden kastettiğim şu; bu partilerin şahsen başkanlarının ya da temsilcilerinin olduğu, “cumhurbaşkanı kararı” yerine, “cumhurbaşkanlığı kararı” olur. Modellerden birini söylüyorum, illa olmasa da kesinlikle bir yol bulunabileceği söylemek için. Ve cumhurbaşkanı yardımcıları, onların imzalarıyla kararlar uygulamaya konulur. Bunun için de bir anayasa değişikliği yapmak gerekiyor. Bir unsurluk anayasa değişikliği ile fiilen bir kişinin idaresine dayalı cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminin mahiyetini değiştirirsiniz. Parlamenter sisteme geçişin de bir basamağı olur bu. Alışılmış bu bizim parti içinde yaptığımız bir çalışma, başkanlar masada konuşulmuş bir şey değil. Mesela biz bunu teklif olarak götürürüz, diğer önderler daha yaratıcı bir teklif getirirler ve bir yol buluruz. Lakin şu olmayacak, bir kişinin idaresinden şikayet ettikten sonra 6 önder bir diğer kişiyi seçilip kenara çekilmeyecekler. Önümüzdeki aylar iktisadın makûs gidişiyle, bu fakirleşmeyle, açlık hududunun altındaki taban fiyat, genç işsizliğiyle, artan enflasyonla, bütün bunlarla Türkiye çok güç bir periyoda giriyor. Ve önümüzdeki cumhurbaşkanlığı misyonunu kim alacak olursa olsun, ateşten gömlek giyecek. Bu ateşten gömleği bir kişi bir gücü kullanarak giymeye kalkarsa, kendisini de yakar, ülkeyi de yakar. Ancak bu ateşten gömlek, toplumun değişik bölümleri ile paylaşılarak ortak bir sorumlulukla giyilirse, işte yarının Türkiyesi bu türlü kurulur.
“İktidar taktik atılım yapıyor, biz boşa çıkarıyoruz”
Açıklama metninizde erken seçim daveti da var. Fakat bir yandan da adayınız şimdi muhakkak değil. Bu biraz çelişkili bir durum değil mi?
Değil. Siyaset stratejiyle taktiğin ahengine dayanır. Stratejimiz, Türkiye’nin hükümet sistemini parlamenter sisteme dönüştürmek. Stratejik gayemiz şu yahut bu şahsın cumhurbaşkanı olması değil. Stratejik amacımız, Türkiye’nin bozulan devlet yapısını, demokratik hukuk devleti kurallarını hayata geçirmek. Pekala taktik ne? İktidar bir taktik belirledi. İstiyor ki bi bir aday çıkaralım ve tartışma adaya düğümlensin, “o mu uygun, bu mu mu iyi…” Münasebetiyle bu iktidar tarafından yapılan bir taktik harekettir. Biz bu taktik harekete niçin kurban olalım? Alışılmış bu hiç konuşulmuyor, düşünülmüyor değil, konuşuluyor. Lakin kim olacak sorusu masanın ortak toplantısında net olarak gündeme gelmeden ve bu bahiste bir adım atılmadan beyanat vermeyi ben yanlışsız bulmam. Bu çelişki de değil, bu taktik. Onlar bir taktik atılım yapıyor, biz bu hamleyi boşa çıkarıyoruz.
“Erdoğan’ın aday olabilmesi için kesinlikle erken seçime gitmesi gerekiyor”
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın üçüncü sefer aday olup olmayacağı tartışması var. Siz tüzel ve siyasi olarak nasıl değerlendirirsiniz? Masada bu mevzu gündem oldu mu?
Biz bu mevzuyu parti olarak araştırdık. Türkiye’nin en seçkin anayasa hukukçularından birisi biliyorsunuz Genel Lider Yardımcımız sayın Serap Yazıcı. Çok açık net olarak Serap hoca da lisana getiriyor. Üçüncü kere aday olması için kesinlikle erken seçime gitmesi gerekir.
O vakit bir itirazınız olacak mı?
Tabii, bir periyot daha hakkı varmış üzere olağan bir seçime giderse itiraz ederiz . Zira o unsurlarda gerekli düzenlemeler yapılmadığı için eski karar geçerli. “Cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminde iki dönem” denmediği için şu anda iki periyodunu tamamlamış oluyor. Yani vaktinde seçim yaparak bu türlü bir sorun yokmuş üzere karar almak, hukuka alışılmamış olur. Fakat bizim tercihimiz şudur, hukuken değil de, siyaseten tercihimiz şudur, kesinlikle seçimle girmeli cumhurbaşkanı. Yani erken seçime gidererek, seçimi kaybederek gitmeli. Yoksa tüzel bir tartışma çıkararak değil.
6’lı masaya yeni isim: Yeni isim bence yeterli olur
Siz Millet İttifakı içinde yer almıyorsunuz. Daha evvel de sizin teklifiniz olmuştu, bu seçim işbirliği yahut ittifaka ait yeni bir isim arayışı var mı?
Bu 6’lı süreç başladığı vakit ben de kamuoyuna açıkladım, yeni bir ittifak yapılanması ya da çerçevesi oturmuş daha şekillendirilmiş yeni bir isimle olması daha hakikat diye. Lakin istişarelerimizde genel kanaat, TBMM üyeliği seçimine ait seçim ittifakı ile karıştırılacağı için, bunu bir işbirliği süreci olarak görelim ve parlamenter sisteme odaklanalım kanaati yük taşıdı. Onun doğal sonucu olarak da bu halkın ürettiği bir isim oldu 6’lı masa. Yeni bir isim olursa da bence güzel de olur. Biz geçen toplantımızda “Türkiye Masası” diye bir görüntü klip yayınlamıştık. “Mille Masası” dense dendi. Biz kendimizi hiçbir vakit kendimizi 6’lı masa diye tanımlamadık, “6’lı işbirliği sürecimiz” diye tanımladık. Lakin daima de olur bu toplumsal hayatta, bazen isimler sizin yönlendirmeniz olmadan kendisi çıkar ortaya. Fakat yeni bir isim olursa, bizim itiraz olmaz.
Parlamento seçimlerine dönük ittifakla ilgili bir adım atıldı mı yahut bir takvimleme yapıldı mı?
Bunu konuşmadık. Zira mesela Kasım ayında yahut Mart’a kadar bir seçim olursa, bu yeni seçim yasası gündeme gelmeyecek. Hasebiyle iktidar ani bir halde seçime gitmeye karar verirse, ittifakın mahiyeti değişiyor. Seçim ne vakit olacağına bağlı olarak ittifak kesinlikle konuşulacak.
Erken seçim: Bahçeli’den her an bir atılım bekliyorum
Siz erken seçim bekliyor musunuz?
Ben daima şunu söylerim, Türkiye’de biz iki şeyi bilemeyiz; bir ecelimizin ne vakit geleceğini, iki sandığın önümüze ne vakit geleceğini. Hasebiyle, ecele her an gelebilecekmiş üzere insanın hazır olması lazım. Siyasi partilerin de sandık her an önüne gelecekmiş üzere hazır olması lazım. Lakin ben sayın Erdoğan’ın son ana kadar gücünü kullanmaya çalışacağı kanaatindeyim. Bir de uzun müddet iktidara sahip olanlar ekseriyetle bir yanılsama içine girerler. Güya biraz sonra işler düzelecekmiş üzere. Burada iktidarın seçim konusundaki kırılgan taşı sayın Bahçeli’dir. Son iki seçim, yani 2002 ve geçen seçim sayın Bahçeli’nin psikolojisine ayarlı seçimler oldu. Tekrar benzeri sürpriz yapabilir. Sayın Erdoğan, periyodunun sonuna kadar beklemeyi uygun görse bile sayın Bahçeli’den her an bir atılım ben bekliyorum. Lakin biz parti olarak çabucak seçim diyoruz.
Siz bunu Pazar günkü toplantıda da konuştunuz mu?
Tabii. Erken seçim konusu, olma ihtimali, olursa nasıl bir konjonktür doğar bunları daima dünkü toplantıda ele aldık.
“Kolay zafer inancı, muhalefetin yumuşak karnı”
Peki ne görünüyor alanda. Mesela CHP’den de duyuyoruz, “kim aday olursa olsun, 6’lı masanın adayı kazanıyor, 6’lı masa kazanıyor” diye. Siz bu türlü bir tablo görüyor musunuz?
Yok. Ben, daha evvel iki seçimi yönettim başbakan olarak. 7 Haziran ve 1 Kasım’da. Daha evvel de fiilen bilim adamı olarak seçimleri tahlil ettim. Ben hiçbir seçimin kolay olduğu kanaatini taşımıyorum. Daha doğrusu seçimin kolay bir zafer olacağını düşünenler, en büyük siyasi yanılgıyı yaşarlar. Hiç beklenmedik gelişmelerle karşı karşıya kalırlar. Sandık denetim edilebilir bir şey değildir. Sandıkları denetim edebileceklerini zannedenler daima yanıldılar, örnekleri o kadar çok ki. Münasebetiyle, kolay bir zafer inancının, muhalefetin yumuşak karnı olduğu kanaatindeyim. Bizim hepimizin yumuşak karnı. Kolay bir zafer, bir anda muhalefetin rastgele bir ögesini, tek başına davranmaya sevk edebileceği üzere erken bir çıkışla, büyük bir potansiyeli zaafa da uğratabilir. Gerçek olarak da bunu bu türlü görmüyorum. Seçimin mekaniği yoktur, dinamiği vardır, seçim dinamikleri her an değişir.
“Ara periyot mantığıyla çalışacak cumhurbaşkanı olmaz”
Şöyle bir şey var mı A planı ortak aday, B planı herkes kendi adayını çıkarsın, C partilerüstü bir aday yahut sembolik aday?
Siyaset ve devlet deneyimi olan birisinin olması lazım. Bunu rastgele bir kişiyi tanımlamak yahut devre dışı bırakmak için söylemiyorum. Yani 12 Mart üzere böye orta geçiş devri var, münasebetiyle bu türlü bir aday olabilir mi? Ancak 12 mart üzere devirlerde zati gerçek otorite o muhtırayı veren askeriyedeydi. O vakit teknik bir süreç yürütüyordu başbakan diyebilirsiniz. Lakin şu anda o denli bir şey değil. Orta periyot mantığıyla çalışacak bir cumhurbaşkanı olmaz. Nitekim ateşten gömleği giyecek lakin o ateşten gömleği diğerleriyle paylaşmaya hazır bir isim olması lazım.
Ortak açıklamada, NATO doruğuna dönük, iç siyasete yönelik bir atılım olduğuna ait tenkit var. Siz eski Başbakan ve Dışişleri Bakanı olarak, siz orada olsaydınız ne yapardınız?
Ta savaşın birinci başından bu yana NATO’nun mahiyeti değişecek dedim. Büyük resmi görürdüm. NATO’nun mahiyeti değişiyorsa, biz bu fotoğrafta nerede duracağız? Ben ne talep ederdim?
Bir, Türkiye’nin NATO’daki tartısını da göz önüne alacak halde, savunma sanayi de dahil olmak üzere bilhassa F-35 projesini tekrar gündeme getirirdim. F-16 ile yetinmezdim muhakkak. Zira Türkiye NATO’nun merkez ülkesi haline geliyor. İki, NATO madem genişliyor, genişleyen bir öteki yapı var, Avrupa Birliği (AB) . Bizim AB sürecimiz neredeyse fiilen donduruldu. İsveç ve Finlandiya’nın NATO’ya girmesi ne kadar değerliyse, bizim AB birliği sürecimi o kadar değerli, AB sürecinin hızlandırılması değerli. Ve vize muafiyetini talep ediyorum. Yarıda bıraktınız, 2016’da benim başbakanlıktan ayrılmamla birlikte dondurulmuş. O vakit olsaydı, Türkiye vatandaşlar 6 yıldır Avrupa’ya vizesiz gidiyor olacaktı. Üçüncü öge, benim de tehdit algılarım var, bu tehdit terörle temaslıdır. Dördüncüsü madem ki NATO’nun genişlemesi başladı tekrar, Bosna Hersek’in NATO üyeliği süreci hızlandırılsın derdim. Zira, yarın Rusya ile NATO karşı karşıya kalacaksa, Bosna Hersek’in parçalanması sözkonusu ve çabucak içeri yansıyor.
Beşincisi Yunanistan’daki Amerikan varlığı , Dedeağaç ve Türkiye’nin etrafındaki adalar dahil olmak üzere, bu varlığın kime karşısına tehdit oluşturduğu ve hangi NATO planlamasına dahil edildiğini sorar ve bunun net tanımlanmasını isterdim.
Bunlar, resmi bütün olarak görmeyi gerektirir. Fakat ne yaptılar? İçerde popülizm yapmak için İsveç ve Finlandiya üzere bizim AB sürecine en çok takviye veren ülkeleri güya karşıya koyup, onları mahkeme eder üzere bir duruma soktular. Halbuki İsveç ve Finlandiya’dan talep edilenlerin hepsi ABD için de geçerli. FETÖ’nün başı nerede, ABD. Şu anki üçlü mutabakattaki konular, NATO evraklarında esasen yer alan tanımlar esasen. FETÖ, YPG’ye de terör demiyor. Bir de bağlayıcılığı yok, yani güzel niyet beyanı, uygulanmazsa ne olacağı muhakkak değil.
Yöntem olarak da şu olurdu. Bunun altına üç ülke değil, NATO Genel Sekreteri de imza atardı, ABD Lideri da imza atardı, sonra da bu evrak, İsveç ve Finlandiya’ya girişininin onaylanması dokümanının eki olurdu. Artık o denli bir durum yok ki. Bu içeriye dönük, Türk’ün Türk’e propagandasından öteki bir şey değil.
Bir de HDP’nin kongresinde Mithat Sancar, şeffaf görüşmeler yapılması halinde ortak adayı müzakereye hazırız, ancak davetimiz karşılık karşılık bulmazsa adayımızı çıkarırız, dedi. Bunu siz nasıl yorumlarsınız?
Zaten başka bir üçüncü ititfak onlar. Lakin şu anda, aday 6 partinin adayı olacak, şu anki konsensusumuz bu türlü. Bunun dışında bir şey söylemeyi ilkesel olarak yanlışsız bulmam.
HDP ile adaylık konusunda görüşmeye kapalı mısınız?
Ona 6 önderin karar vermesi lazım. Bu bahis konuşulmuş değil ortamızda. Parti olarak bizim HDP ile ikili görüşmeler bağlamında aslında, bizi ziyaret de ettiler, partilerarası bayramlaşma oldu; kongreye de temsilci gönderdik. Fakat 6 önderin oluşturduğu bir süreç ismine benim bir şey söylemem yanlışsız olmaz. Masada da hiç konuşulmadı. Orada esasen farklı bir ittifak yapısı oluştu, diye bu bahis geçti.
“İktidar kanadı Öcalan kartını açacak, yeni bir tahlil süreci başlatacak” argümanları lisana getiriliyor son periyotta. Siz bu türlü bir atak bekler misiniz?
Şu anda iktidarı kaybetmemek için sayın Erdoğan ve Bahçeli’nin yasal görmeyeceği hiçbir şey olmaz. Şu anda onların tek maksatları var, bir halde iktidarlarını sürdürmek. Zira bir sefer iktidarı kaybettiklerinde, bir daha gelemeyeceklerini biliyorlar. Gerçekten yapmadılar mı, 2019’da? Artık bize, 6’lı masanın altında kim var diye soranlar, Öcalan’dan mektup getirdiler.
Ama biz hakikat olanı yapmakla yükümlüyüz. Geçtiğimiz 2 hafta evvel Diyarbakır’da “Demokratik geleceğimizin inşası:Kürt meselesi” diye bir çalıştay yaptık ve 10 unsurluk bir yeni sürecin prensiplerini açıkladık. . Bahçeli çıldırdı ve saldırdı bana. Birebir Bahçeli, Abdullah Öcalan’dan mektup gelmesini yasal gördü. O nedenle iktidardan her türlü manevrayı bekliyorum.
“Seçimin en büyük sürprizini Gelecek Partisi yapacak”
Partinizi kuralı yaklaşık 2,5 yıl oldu. Umduğunuz bulabildiniz mi, zira kamuoyu anketlerine nazaran 2-3 bandını aşamıyor, keza DEVA Partisi de öyle…
Biz yeni bir partiyiz lakin küçük bir parti değiliz. O denli tanımlamalar yapıyorlar. Anket şirketleri ben üçe ayırıyorum. O kamuoyu anketlerine dayalı olarak partimize giydirmeye çalışanları şiddetle reddediyorum. Bir, güzel niyetli işini yapan az sayıda da olsa anket şirketleri var. Bunlar esasen deneklere ulaşamıyorlar endişe iklimi ve pandemi münasebetiyle. Telefonla yapılan anketler. Telefona çıkan birisi için en emniyetli yol, iktidarı desteklediğini söylemektir. Birçok yerde dayanak söz edenler bize, anketçi gelse oyumuz size lakin anketçiye o denli demem zira başıma ne geleceğini bilemem, diyor. AK Parti ve MHP’den kopan ve bize yönelen seçmen ise bunu söz etmekten çekinir. İkincisi, bunu bölüm mantığıyla yapan ve ticari tasayla hareket eden anket şirketleri var. Üçüncüsü de yönlendirmeli anketler. Yani siyasi tercihi iktidar yanlısı bir anket firması, zati bizi görmeyecek. Türkiye’nin en saygın görülen sık sık anketlerine yapan iki firmasında hala Gelecek Partisi’nin hiç ismi yok.
Ben şuna bakarım. Türkiye çapında teşkilatmak, ikincisi hem seçime girme hakkımız ve kapasitemiz var, üçüncüsü alana indiğimde gözlerimle gördüğüm ankete, yani gözlemime bakarım. Bu açıdan baktığımızda Gelecek Partisi Türkiye’nin en savlı partisidir. Bizim şu anda en güç kurallarda kurulan parti biziz ve bu sıkıntı koşulları kıra kıra geliyoruz. 2017 ve 2018’de ikişer parti kuruldu, 2019 Aralık’ta biz kurduk, bizden sonra 40’ı aşkın parti kuruldu. O dehşet iklimini biz kırdık, bedel ödedik. Genel Lider yardımcılarımız sokak ortasında öldürülesiye atağa uğradı, meskenleri kurşunlandı. Münasebetiyle geldiğimiz noktadan ben mutluyum. Göreceksiniz gelecek seçimlerin en büyük süprizini Gelecek Partisi yapacak.
Dodurga seçimleri: Jelibon rezervi bulmak gibi
Dodurga seçimleri iktidar partisinin “zaferiyle” sonuçlandı. Cumhurbaşkanı Erdoğan da bu mevzuda memnuniyetini tabir eden paylaşım yaptı. Nasıl yorumluyorsunuz bu sonucu?
Aynı jelibon rezervi bulmak üzere. Jelibon rezervi bulmakla Dodurga’da seçim kazanmak birebir mantığa dayanıyor. Bir müjde bekliyorlar. Eski Tayyip Erdoğan, ne olacak, kaygısı. Olağan Dodurga halkına, tercihine saygılıyım. Fakat bu ölçekte bir seçimden Cumhurbaşkanı, bir zafer öyküsü çıkarmaya çalışıyorsa, o vakit durumunuz âlâ demektir, çabucak seçime gidelim. Türkiye’yi Alice Mükemmeller Diyarı üzere muştular ülkesi haline dönüştürmeye çalışıyorlar. Şurada doğalgaz bulundu, şurada şu seçimi kazandık. Kendi kitlesinin kopmakta olduğunu görünce, küçük çatışmalardan büyük zafer öyküleri yazma gereksinim hissediyorlar.