İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Tunç Soyer, Aliağa’ya getirilecek Brezilya donanmasına ilişkin Sao Paulo savaş gemisi ile ilgili “Gemi ile ilgili bakanlığın açıklamaları hiç itimat vermiyor. Hindistan’ın kovaladığı gemiyi biz neden alıyoruz? Gemi, boyutu son derece şaibeli ve baş karıştıran bir açıklama ile yürüyor. Bakanlığa davet yapıyoruz. Durdurun, bu gemi çıkmasın, gelmesin” dedi.
Brezilya donanmasına ilişkin, bünyesinde tonlarca asbest barındırdığı sav edilen Nae Sao Paulo isimli savaş gemisinin Aliağa’da sökümü için Etraf, Şehircilik ve İklim Bakanlığı tarafından müsaade verilmesi; İzmir Mimarlık Merkezi’nde düzenlenen basın açıklaması ile protesto edildi.
Açıklamaya; İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Tunç Soyer, İzmir Tabip Odası Lideri Süleyman Kaynak, İzmir Barosu Lideri Özkan Yücel, TMMOB İzmir Vilayet Uyum Heyeti (İKK) Genel Sekreteri Aykut Akdemir, TMMOB Mimarlar Odası İzmir Şubesi yöneticileri ve üyeleri katıldı.
‘Söküm firmalarına ÇED muafiyeti tanınmış’
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından Sao Paulo gemisi ile ilgili yapılan açıklamaları eleştiren İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Tunç Soyer şöyle konuştu:
“İki başlığı var, bu kıssanın. Birincisi geminin kendisi, ikincisi Aliağa söküm tesisleri. İki boyutu var. Gemi ile ilgili bakanlığın açıklamaları hiç inanç vermiyor. ‘Gemiyi gezdiririz, herkes görsün’ diyorlar. Geminin tehlikeli atık envanterini çıkaran firma, girilemeyen yerler olduğunu söylüyor. Biz gezip, neyi göreceğiz? Geminin Hindistan tarafından kabul edilmemiş olması, bir de üstüne onur kırıcı bir durum. Hindistan’ın kovaladığı, geri gönderdiği gemiyi biz neden alıyoruz, nasıl alıyoruz? Gemi boyutu, son derece şaibeli ve baş karıştıran bir açıklama ile yürüyor.
Öbür tarafta, Aliağa’da 40 yıldır devam eden gemi söküm süreçleri var. 22 işletme var. 8’i yalnızca, Avrupa Birliği normlarına uygun işletme yapıyor. 3’te 2’sinin neye nazaran süreç yaptığı meçhul. ÇED’den muafiyet tanınmış bu firmalara. Bir mandıra açarken ‘ÇED olumlu’ raporu almak zorundasınız. Binlerce tonluk gemilerin söküldüğü bir yerde yayılan emisyon, ortaya çıkan kirlilik… Bunların hiçbirinin ÇED mevzuatına tabi olmadığını görüyoruz. Kabul edilebilir değil. Her iki başlıkta da çabayı sürdüreceğiz.
‘Kişisel dava sürecini başlatmayı düşünüyorum’
İzmir Büyükşehir Belediyesi olarak çabayı sürdüreceklerini vurgulayan Soyer şöyle devam etti:
Greenpeace ile istişare yapıyoruz. Şu an gemi daha yola çıkmadı. Çıkıp buraya gelişi en az 45 gün. Bugün itibariyle bakanlığa, devlete bir davet yapıyoruz. ‘Bu süreç bu türlü cereyan etmesin. Durdurun, bu gemi çıkmasın, gelmesin’ diyoruz. Duyuyorlar, bekleyip göreceğiz. Biz burada İzmir’e sahip çıkmaya devam edeceğiz. İzmir’de sivil toplum kuruluşlarını tüm dernekleri vatandaşlarımızı bu çabayı büyütmeye davet ediyoruz. Farkındalığı ne kadar büyütürsek o kadar güzel bir iş yapmış oluruz.”
‘Mücadeleyi milletlerarası boyuta taşıyacağız’
Mücadeleyi memleketler arası boyuta da taşımayı planladıklarını belirten Tunç Soyer, “Çevre hassaslığını taşıyan bir çok heyetle istişare ediyoruz. Greenpeace ile temas halindeyiz. Onlar bir toplantı organize ediyorlar. Mümkün olduğunca milletlerarası hale getireceğiz bu çabayı. Zira bu yalnızca İzmir’in değil dünyanın sıkıntısı. El birliği yapacağız” diye konuştu.
Aykut Akdemir: Dava hazırlığımız var
TMMOB İzmir Vilayet Uyum Heyeti Genel Sekreteri Aykut Akdemir, 15 aydır kelam konusu gemi ile ilgili kimi dokümanlar talep ettiklerini anımsatarak, “Bu bugünün sorunu değil. 15 aydan bu yana değişen bir şey yok. O gün talep ettiğimiz hiçbir evrak açıklanmadı. Bu gemi birinci değil. Son da olmayacak. Göz gerisi edilen her türlü kural bu ülkenin tabiatına, suyuna ziyan vermekte. Gemiyi durdurun, İzmir’e getirmeyin. Dava süreci hazırlığımız var. İzmir’de yereldeki tüm kurum, kuruluş ve örgütlere davet yapıyoruz. Bu çabayı tekleştirmek ve büyütmek gerekiyor” diye konuştu.
‘Türkiye’nin atık siyaseti gözden geçirilmeli’
İzmir Tabip Odası Lideri Süleyman Kaynak da “Sadece bir gemi değil. Aliağa’daki gemi söküm alanının şartlarının da kıymetlendirilmesi gerekiyor. İnsan sıhhati için başta asbest ve radyoaktivite olmak üzere orada çalışan insanların sıhhatine olumsuz tesirler yapacak hususların ülkemize girdiğini görüyoruz. Türkiye’de atık siyasetinin yine gözden geçirilmesi gerekiyor” dedi.
‘Sivil itaatsizliğe muhtaçlığımız var’
İzmir Barosu Lideri Özkan Yücel ise şunları söyledi:
“Baro olarak davalar açıyoruz. Yürütmeyi durdurma karaları da çıkıyor. Lakin uygulayana kadar kaşla göz ortasında gemiler sökülmüş oluyor. Yaşanacak felaketler yaşanmış oluyor. Bu alanda çalışan ülkelere baktığımızda Türkiye’nin içinde bulunduğu riski görmek mümkün. Çok az sayıda ülkede bu söküm süreçlerinin yapıldığını görüyoruz. Pakistan, Bangladeş ve Hindistan üzere. Yönetimin pervasızlığı nedeniyle davalardan diğer bir şeye gereksinim var. Sökülmesin istiyorsak daha kararlı bir çabaya muhtaçlık var. Ben Baro Lideriyim, dava yolunu önermemiz gerekiyor fakat bu sefer ülkemizde farklı bir yol gösteriyoruz. Bu defa farklı bir yola muhtaçlık var. O tesise demir atan gemi sökülüyor. Sökülmesin istiyorsak bu kere daha büyük gayrete ve sivil itaatsizliğe muhtaçlık var. Tesirleri çok uzun vakit devam edecek bir süreçten kelam ediyoruz. Gaziemir’deki radyoaktif çöplük hala temizlenmiş değil. İktidar umursamıyor. Yönetimin yurttaşların sıhhati ve etraf konusunda en ufak bir korku taşımadığını görüyoruz. Biz üzerimize düşen her türlü sorumluluğu yerine getireceğiz. Mevt gemisinin Aliağa’ya yanaşmasına müsaade verilmemesi gerekiyor. Tüm yurttaşlarımızın o geminin limana yanaşmaması için harekete geçmesini umuyorum.”