İktidar Partisi Ordu’da, “Tarıma Dayalı Sanayi Bölgesi Projesi” ismi altında bir projenin uygulanacağını açıklayınca akıllara çabucak Bülent Ecevit’in yıllar evvel Ordu’da uygulamaya başladığı ‘Köy Kent’ projesi geldi. Bugünkü projeye ‘Mega Proje’ diyenler evvel gerçek mega projenin, tıpkı vakitte bir idare ihtilali demek olan ‘Köy Kent’ projesi olduğunu öğrenmeleri gerekir!
KÖY KENT VE ECEVİT
Ecevit’in, Türkiye’nin her yanında yapılması düşündüğü Köy Kent Projesi’nin hedefi şuydu;
Köylülere, ömürlerini çağdaş şartlarda sürdürebilmeleri için sağlıktan eğitime kadar geniş bir alanda; memnun ve hakça bir ortak ömür sağlamak!
1980’lerin öncesinde hazırlanan Köy Kent projesi, iki farklı yöre için planlanmıştı. Bunlardan biri Van’ın Özalp İlçesinde bulunan Dorutay Köyü’nün etrafındaki 13 köyü, başkası ise Bolu’nun Mudurnu ilçesindeki Taşkesti Köyü’nün etrafındaki 16 köyü kapsıyordu.
O vakit yarım kalan bu projeler Ecevit’in tekrar Başbakan olduğu 2000 yılında tekrar başlatıldı.
Bu sefer -projeler hazır olduğu için- uygulanmaya başlanan projede bölge olarak, Ordu’nun Mesudiye İlçesi Çavdar Köyü ve etrafındaki 9 köy seçilmişti.
Kısa vakitte sıhhat merkezi, ilköğretim okulu, ağaç sürece fabrikası kurulan ve etraf yolları tamamlanan Çavdar Köyü’nde ömür değişmeye başlamıştı. Çavdar ve etraf köylerindekiler kooperatifler kurmuş, bu kooperatifler, özlenen devletin dayanağını gerilerinde bulmaya başlamışlardı.
Sanki farklı bir Köy Enstitüleri uygulaması ortaya çıkıyor, kısa vakitte tüm ülkeye yaygınlaştırılabilecek bir uygarlık modeli ömür buluyordu.
Üstelik bu proje, Dünya Bankası tarafından çok olumlu karşılanmış ve 300 milyon dolar dayanak almıştı.
Ne yazık ki, heyecan verici bu proje seçimleri yitiren Ecevit’in 2002’nin sonunda Başbakanlıktan ayrılması ile yarım kaldı.
ECEVİT, TAYYİP ERDOĞAN’DAN KELAM ALDI
Başbakanlıktan ayrıldıktan sonra Rahşan Hanım hastalanmış ve – o vakit şimdi yok edilmemiş olan- Gülhane Hastanesinde sınıf arkadaşım Prof. Dr. Necmeddin Demirci tarafından tedavi altına alınmıştı.
Ziyaretine gittiğimde Bülent Ecevit’in de daima eşinin yanında olduğunu gördüm. Bir tabip olarak kısa bir mühlet Rahşan Hanımın hastalığı üzerine konuşmuş, sonrasında genel bahislere geçmiştik.
“Tayyip Beyefendi ziyarete geldi,” demişti. “Kendisinden, Köy Kent Projesini sürdürmesini rica ettim.”
Bu ricayı nasıl karşıladığını sorunca gözleri parlayarak;
“Olur, memnuniyetle!” dedi. “Elinden geleni yapacağını söyledi!”
O anda düşündüğüm şey, Ecevit’in nasıl olur da bu türlü bir beşere inandığıydı.
“Ben güvenemiyorum lakin inşallah kelamında durur,” demiştim.
KÖY ENSTİTÜLERİ’NDEN SONRA BİR İLK!
Ecevit’in, “En az 30 yıllık rüyam!” dediği ve köye karşıt göçü sağlamayı amaçlayan Köy Kent ile bugün Ordu’da uygulanacağı öne sürülen proje ortasında hiçbir benzerlik yok!
Eğer Ecevit beş yıl daha iktidarda kalsaydı da Köy Kent projesi Türkiye’ye yaygınlaşabilseydi, Türkiye haritasının her yanından aydınlanma odakları fışkıracaktı.
(Köy Enstitülerinin yazgısına ne çok benziyor değil mi? Hani diyoruz ya, Köy Enstitüleri hiç olmazsa bir nesil uygulanabilseydi, bugün ülkemiz kim bilir nerelerde olurdu diye!
YA SEÇİMLERDE NE OLDU?
2002’nin sonunda yapılan seçimlerin sonraki günü Ankara Beşevlerdeki DSP Genel Merkezi’nde toplanmıştık. Ecevit çok üzgün görünüyordu. Yaşanmakta olan büyük düş kırıklığının sessizliğinde;
“Çavdar Köyü’nde durum nasıl?” diye sordu.
Sanki oradan alacağı yüksek oy, DSP’nin yüzde birlere düşmesini unutturacaktı!
“Sadece dört oy almışız!” dedi bir arkadaşımız, gelen sonuçlara bakarak.
Ecevit’in üzgün bakışlarına bir de şaşkınlık oturmuştu;
“Neee, dört oy mu?” diye sordu.
MESUDİYE VE VEFA (!)
İşte size Ecevit’in Köy Kent adanmışlığı…
İşte size Mesudiye Çavdar Köyü’nün vefa tablosu(!)
Köykent Projesi’nin sahibi elbette ki Bülent Ecevit idi. Fakat bu projenin uygulama alanının Mesudiye olması için onu ikna eden kişi Oktay Ekşi idi…
Sanıyorum Çavdar Köyü’nden çıkan o dört oy, Ecevit kadar Oktay Ekşi’yi de üzmüştü o gün!
Şimdi ‘Mega Proje’ diye ortaya çıkanlar, evvel Cumhuriyet tarihinin iki büyük ihtilal projesini okusunlar; Köy Enstitüleri ile Köy Kent projelerini…
Ne yazık ki, ikisi de bağnaz başlar tarafından engellenmiş ihtilal projeleridir.
Suat Çağlayan