İstanbul Mukavelesi’nin 80. hususu uyarınca taraflardan rastgele biri bu mukaveleyi feshedebilirdi. Cumhurbaşkanı Erdoğan da bu maddeyi uyguladı. 20 Mart 2021 tarihinde Resmî Gazetede yayımlanan 3718 sayılı cumhurbaşkanı kararı sonucunda Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından İstanbul Sözleşmesi’nden çıkıldı.
İPTAL TALEP ETTİLER
Bu kararın akabinde İstanbul Mukavelesi’nin savunanlar tarafından Danıştay‘a iptal istemiyle dava açıldı. Geçtiğimiz günlerde görülen davanın duruşmasında Danıştay Savcısı, İstanbul Kontratı ile ilgili Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın kararının iptali talebini yineledi.
DANIŞTAY HUKUKA UYGUN BULDU
Danıştay ise İstanbul Mukavelesi’nin feshiyle ilgili kararını verdi. Buna nazaran İstanbul Mukavelesi’nin feshine ait 20 Mart 2021 tarihli Cumhurbaşkanı Kararının iptal istemi reddedildi. Danıştay, kontrattan çekilme kararının hukuka uygun olduğunu vurguladı.
DAVANIN GEÇMİŞİ
Kamuoyunda İstanbul Mukavelesi olarak bilinen “Kadına Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Gayrete Dair Avrupa Kurulu Sözleşmesi”, Cumhurbaşkanı Kararının, 20 Mart 2021’de Resmi Gazetede yayımlanmasıyla Türkiye Cumhuriyeti tarafından feshedildi.
Cumhurbaşkanı Kararında, “Türkiye Cumhuriyeti ismine 11 Mayıs 2011’de imzalanan ve 10 Şubat 2012 tarihli Bakanlar Şurası kararı ile onaylanan Bayana Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Uğraşa Dair Avrupa Kurulu Mukavelesi’nin, Türkiye Cumhuriyeti bakımından feshedilmesine, 9 nolu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 3. hususu mucibince karar verilmiştir.” denildi.
Feshe ait Cumhurbaşkanı Kararı, mukavele kararları mucibince Avrupa Kuruluna bildirimden 3 ay sonra yürürlüğe girdi ve Türkiye resmen kontrattan ayrılmış oldu.
ÇOK SAYIDA DAVA AÇILDI
Bunun üzerine Cumhurbaşkanı Kararının iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle Danıştay’da çok sayıda dava açıldı. Danıştay 10. Dairesi, açılan davalarda yürütmenin durdurulması istemlerini reddetmiş, iptal istemlerini ise duruşmalı olarak ele almıştı.
Duruşmalarda, Danıştay Savcısı, “bir süreç hangi yola uygun tesis edilmişse tıpkı metoda uyularak feshedilmesi gerekmektedir. TBMM’nin uygun bulma kanunuyla yürürlüğe giren bir muahedenin feshi lakin TBMM’nin uygun bulma kanunuyla kaldırılması kararı ve cumhurbaşkanının uygun bulmasıyla yürürlükten kaldırılacaktır. Yalnızca cumhurbaşkanı kararıyla feshedilemez.” görüşünü lisana getirerek, sürecin iptaline karar verilmesini istemişti.
Türkiye’nin Avrupa Kurulu Periyot Başkanlığı sırasında İstanbul’da imzaya açılan mukavele, “İstanbul Sözleşmesi” olarak anılıyor.
Türkiye, kontrat 11 Mayıs 2011’de imzaya açıldığında birinci imzayı atmış, 24 Kasım 2011’de parlamentosunda öteki ülkelerden evvel onaylamış ve onay sürecini sonuçlandıran Bakanlar Heyeti Kararının 8 Mart 2012’de, Dünya Bayanlar Gününde Resmi Gazete’de yayımlanmasını takiben, 14 Mart 2012’de onay dokümanını Avrupa Kurulu Sekreteryası’na sunan birinci ülke olmuştu.