“Basın Kanunu ile Kimi Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi”nin TBMM Genel Kurulu’nda da tıpkı formuyla kabul edilmesi halinde Anadolu’da yayın yapan gazetelerin ekonomik olarak çıkmaza gireceğine dikkat çeken Türkiye Gazeteciler Konfederasyonu (TGK) Genel Lideri Nuri Kolaylı, Türkiye Gazeteciler Konfederasyonu’nun değişiklik taleplerinin dikkate alınmasını, mahallî gazetelerin feda edilmemesini istedi.
AKP ile MHP tarafından 26 Mayıs’ta TBMM’ye sunulan 40 unsurluk “Basın Kanunu ile Birtakım Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi”, Abdullah Güler başkanlığında toplanan TBMM Adalet Komisyonu’nda, kimi hususlarda değişiklik yapılarak kabul edildi.
Adalet Kurulu toplantısına TGK Genel Lideri Nuri Kolaylı’nın yanı sıra Basın İlan Kurumu Anadolu Gazete Sahipleri Temsilcisi Mustafa Arslan ve TGK Genel Koordinatörü Sinan Tunç da katıldı.
Adalet Komisyonu’ndaki görüşmeleri pahalandıran Türkiye Gazeteciler Konfederasyonu Genel Lideri Nuri Kolaylı, Basın Kanunu ile Birtakım Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’ni görüşen TBMM Adalet Komisyonu’nun, birtakım unsurlarda düzenleme yapsa da, Türkiye Gazeteciler Konfederasyonu’nun değişiklik taleplerinin değerli bir kısmının göz arkası ettiğini söyledi.
Adalet Komisyonu’ndan geçen kanun teklifinin TBMM Genel Kurulu’nda da birebir formuyla kabul edilmesi halinde Anadolu’da yayın yapan gazetelerin kapanma noktasına geleceğine vurgulayan Kolaylı, lokal gazetelerin feda edilmemesini istedi.
Kolaylı, Türkiye genelinde örgütlü 9 gazeteciler federasyonu ile bu federasyonlara üye ve temsil yetkisi veren toplam 86 gazeteciler cemiyeti ile basın meslek örgütünün üye olduğu Türkiye Gazeteciler Konfederasyonu’nca hazırlanan raporun birçok unsurunun, Adalet Komisyonu’nca dikkate alınmamasının üzücü olduğunu söyledi.
Nuri Kolaylı,“Yoğun eforlarımız bir ölçüde faydalı olsa da, istediğimiz sonuçlara şimdi tam manasıyla ulaşamadık. Artık gözümüz TBMM Genel Kurulu’nda. Umuyoruz TBMM Genel Heyeti tekliflerimizi dikkate alır ve mahallî gazeteler kapanmanın eşiğine gelmez. Yaptığımız görüşmeler, görüşlerimizin dikkate alınacağı tarafında olsa da, TBMM Genel Şurasına kadar mahallî gazetecilerin rahat uyku uyuyamayacağına dikkat çekmek istiyorum.
– Basın İlan Kurumu mevzuatı ile ilgili kısmı, BİK Anadolu Gazete Sahipleri Temsilcisi Mustafa Arslan’ın katkılarıyla hazırlanan raporda yer alan teklifler, basın özgürlüğü, basın çalışanlarının özlük hakları ve lokal gazeteler açısından büyük ehemmiyet taşıyor. Adalet Komisyonu’ndan geçen Basın Kanunu ile Birtakım Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkındaki Kanun Teklifi, Türkiye Gazeteciler Konfederasyonu olarak tekraren lisana getirdiğimiz meselelerden kimilerine tahlil getirse de, beklentilerimizi tam olarak karşılamamaktadır” diye konuştu.
Açıklamasında yasa teklifinin olumlu ve olumsuz yanlarına vurgu yapan TGK Genel Lideri Nuri Kolaylı şunları söyledi:
“İnternet Yasası çerçevesinde beklediğimiz birtakım yasal düzenlemelerin kanun teklifinde yer alması, bu mecrada misyon yapan meslektaşlarımızın gazeteci sayılacak olması sevindiricidir. Lakin, meslektaşlarımızı sıkıntı durumda bırakma ihtimali olan; “Halkı aldatıcı bilgiyi alenen yayma” başlıklı yeni bir cürüm oluşturulması, bizleri endişelendirmektedir.
“SOMUT OLMAYAN MÜNASEBETLERLE GAZETECİLER CEZALANDIRILACAK”
– Yoruma açık olan bu düzenleme, somut olmayan münasebetlerle gazetecilerin cezalandırılmalarının yolunu açabilecektir. Bu bahiste Adalet Kurulu üyelerini ayrıntılı olarak bilgilendirdik. Meslektaşlarımızın haber kaynağını açıklamak zorunda kalmamalarına yönelik değişiklik yapılması sevindiricidir. Lakin, 29. unsurun üzerinde daha ayrıntılı çalışılması gerektiğini düşünüyoruz. Basının sansürlenerek değil, özgürleşerek topluma ve demokrasiye katkı sağlayabileceğini tekrar hatırlatmak istiyorum.”
Kolaylı, öbür unsurlara ait çekince ve tekliflerini şöyle sıraladı:
“Öncelikle, basın kesiminde fikir personeli olarak çalışan meslektaşlarımızın yıpranma hakkından yararlanabilmesi için, Basın Kartı kuralının kaldırılarak 5953 sayılı yasaya tabi olmalarının kâfi sayılmasını öneriyoruz. 5953 sayılı Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar Ortasındaki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanun’un ilgili hususu, “Bu Kanunun şümulüne giren fikir ve sanat işlerinde fiyat karşılığı çalışanlara gazeteci denir” diyor. Bu tanım çerçevesinde vazife yapan meslektaşlarımızın yıpranma hakkından yararlanmasını, meslektaşlarımız ismine talep ediyoruz.
Yine teklifin 14. Hususuna nazaran Basın Kartları Komisyonu’nun 9 üyesinden 5’i Bağlantı Başkanlığınca atanmaktadır. Kurulun geniş iştirakli olarak meslek örgütlerinin temsilcilerinden oluşmasını öneriyoruz.
Teklifin 16. Unsuruna nazaran Basın Kartı’nın Basın Ahlak Asıllarına nazaran iptal edilip, 5 yıl müddetle verilmemesi katiyetle kabul edilemez bir düzenlemedir. Husus tümüyle kaldırılmalıdır.
Yine kanun teklifinde yer alan 25. husustaki “gazete yahut internet haber sitesi” kısmının, “gazete ve internet haber sitesi” olarak değiştirilmesini öneriyoruz. Ayrıyeten, “Toplam muhammen bedeli beş yüz bin Türk Lirasının altında” ibaresinin, “Toplam muhammen bedeli elli bin Türk Lirasının altında” halinde değiştirilmesi, daha hakkaniyetli olacaktır.27. unsurdaki talebimiz ise, “gazetelerin en az ikisinde ve internet haber sitesinde” olarak düzenlenmesidir. ”
Adalet Komisyonu’ndan geçen Basın Kanunu ile Kimi Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkındaki Kanun Teklifi’ne ait bilgi veren Basın İlan Kurumu Anadolu Gazete Sahipleri Temsilcisi Mustafa Arslan da, görüşlerini şöyle açıkladı;
“YAZILI BASINI YOK EDECEK BİR SÜREÇ”
“İnternet alanının ‘bırakınız yapsınlar, bırakınız geçsinler!’ yaklaşımından uzaklaşılarak düzenlenip denetlenmesi ve desteklenmesi değerli bir gelişmedir. Radyo ve televizyonların da desteklenmesine dönük adım atılmasını da beklemekteyiz. Ne var ki internet alanına dayanak verirken, yazılı basını dolayısı ile kamu menfaati olan koskoca bir alanı yok edecek bir süreçle karşı karşıya bulunmaktayız.
– Ziraî takviyeler, sanayi tesisleri ile istihdamı artırıcı teşvikler ne için yapılıyorsa çok daha fazlası yazılı basınımız bilhassa Anadolu Basını için kelam konusu olmalıdır. Çünkü en kayıtlı bölüm olarak, alınan resmi ilan gelirlerinin daha fazlası kamuya geri döndürülmekte, haberleşme Anayasal misyonu ile birlikte, katma paha üretilmekte, istihdam oluşturulmaktadır. Bilhassa 25, 27ve 28. Unsurlarda münasebetleri ile arz ettiğimiz değişikliklerin yapılmaması gazete kapanmalarına yol açacaktır. Bu durumdan en çok demokrasimiz ziyan görecek. Lokal siyaset ve sivil toplum değerli bir tahlil ortağını kaybedecektir. İnanıyoruz ki Genel Kurul’da gerekli müdahaleler yapılacak ve dalımız, siyaset, sivil toplum, iş dünyası ve nihayet tüm toplum kısımları kayıp yaşamayacaktır.”
Yasa teklifinin birinci imza sahibi olan Milletvekilleri Fethi Yıldız ve Ahmet Özdemir’in de katıldığı Abdullah Güler Başkanlığındaki TBMM Adalet Komitesi, yapılan değişikliklerin akabinde teklifi TBMM’ye sunacak.
TBMM Adalet Kurulu şu milletvekillerinden oluşuyor;
“Ramazan Can, Gülay Samancı, Belgin Uygur, Muhammed Fatih Toprak, Emine Yavuz Gözgeç, Oğuzhan Kaya, Sabri Öztürk, Abdulkadir Özel, Mahmut Atilla, Bülent Tüfenkci, Orhan Kırcalı, Mustafa Arslan, Rafet Zeybek, Süleyman Bülbül, Tufan Köse, Turan Aydoğan, Zeynel Emre, Alpay Antmen, Abdullah Koç, Mehmet Rüştü Tiryaki, Züleyha Gülüm, Hayati Arkaz, Halil Öztürk, Ayhan Erel ve Hasan Subaşı.”