Irak evvelki gün başşehir Bağdat’ta patlak veren çatışmalarla çalkalandı. Ülkenin tesirli isimlerinden Şii din adamı ve siyasi başkan Mukteda el Sadr’ın geçen pazartesi günü siyasetten büsbütün çekileceğini açıklaması üzerine, destekçilerinin Cumhurbaşkanlığı Sarayı ve yabancı misyon temsilciliklerinin bulunduğu Yeşil Bölge’yi işgal teşebbüsünde bulunması önemli çatışmalar yaşanmasına yol açtı. Çatışmaların yüklü olarak Irak güvenlik güçleri ve onlarla birlikte hareket eden İran yanlısı Haşdi Şabi milisleriyle Sadr hareketine bağlı Saraya Selame (Barış Tugayları) güçleri ortasında yaşandığı bildirildi. Havan topu dahil ağır silahların kullanıldığı belirtilen çatışmalarda etraf hastanelere nazaran can kaybı 30’u geçerken yaralı sayısı ise 800’ü aştı.
İRAN HUDUDU KAPATTI
Bazı ülkeler diplomatik temsilciliklerindeki işçisi bölgeden tahliye ederken, birçok havayolu şirketi de Bağdat seferlerini iptal etti. Türkiye, Avrupa Birliği ve Birleşmiş Milletler taraflara itidal ve şiddetten uzak durma daveti yaparken, Dışişleri Bakanlığı Irak’a seyahat uyarısı yayınladı. İran idaresi ise Irak’la tüm kara sonlarının kapatıldığını ve Bağdat uçuşlarının iptal edildiğini açıkladı. Pazartesi akşamı ülke genelinde sokağa çıkma yasağı ilan edildi.
‘EVE DÖNÜN’ ÇAĞRISI
Dün ise öğlen saatlerinde bir basın toplantısı düzenleyen Mukteda el Sadr, taraftarlarına “Eve dönün” daveti yaptı. Protestoların devam etmemesi gerektiğini çünkü barışçıl karakterini yitirdiğini söyleyen Sadr, “Iraklı kanı dökmek artık yasaklanmıştır. Oturma aksiyonunun dahi son bulmasını istiyorum” sözlerini kullandı. Yaşanan çatışmalardan dolayı Irak halkından özür dileyen Sadr, destekçilerine bir saat içinde konutlarına dönme davetinde bulundu. Sadr’ın açıklamaları tesirli olurken çatışmaların dinmesiyle sokağa çıkma yasağı da kaldırıldı.
ERKEN SEÇİM SİNYALİ
Irak Cumhurbaşkanı Berhem Salih, protestocuların sokaklardan çekilmesinin akabinde yaptığı konuşmada erken seçime yeşil ışık yaktı. Seçimin krizden çıkış manasına geldiğini belirten Salih, “Bu birebir vakitte siyasi ve toplumsal istikrarı garanti ediyor ve Irak halkının isteklerine yanıt veriyor” dedi. Ekim 2021’de yapılan genel seçimlerden bu yana hükümet kurulamayan ve siyasi krizin pençesinde olan Irak’ta bir müddettir Şiiler ortasında iç savaş telaşları yaşanıyordu. Genel seçimlerden birinci parti çıkmasına karşın öteki Şii kümelerle müzakereleri reddeden ve hükümeti kurmak için gereken çoğunluğu sağlayamayan Sadr Hareketi, tekrar seçime gidilmesini ve meclisin lağvedilmesini talep ediyordu.
TAHRAN’IN IRAK’TAKİ NÜFUZUNA KARŞI ÇIKTI
– Mukteda el Sadr, Şii dünyasında “Büyük Ayetullah” olarak tanınan Muhammed Sadık el Sadr’ın oğlu olarak 1974’te Necef’te dünyaya geldi.
– Irak’ta Şii nüfus üzerinde tesirli olan Sadr ailesinin vârisi olarak düşünülmeyen Mukteda el Sadr babası ve ağabeylerinin öldürülmesinin akabinde ailenin başına geçti.
– Irak Devlet Lideri Saddam Hüseyin’in düşüşünün akabinde Irak siyasetinde öne çıkan bir figür olan Sadr, 2003 yılında Sadr Hareketi’ni kurdu.
– ABD ve İran’ın, Irak siyasetindeki tesirini ortadan kaldırma telaffuzuna sahip olan Sadr Hareketi, 2009 seçimlerinden itibaren her seçimde parlamentoya milletvekili sokmayı başardı.
– Ekim 2021 seçimlerinde sandıktan birinci parti çıkmasına karşın hükümet kurulamadı. Sadr, evvelki gün siyasetten çekildiğini duyurdu.