CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu’na Yalova ziyareti esnasında Mısırlı müellif Seyyid Kutub’un “Yoldaki İşaretler” kitabı ikram edildi.
YOLDAKİ İŞARETLER
Seyyid Kutub “Yoldaki İşaretler” kitabında Müslümanlar için bir “yol haritası” çiziyor.
“Örnek Bir Kur’an Nesli” başlığında Müslümanların Kur’an-ı Kerim’e nasıl yaklaşması gerektiğini anlatıyor.
“Kur’an Metodunun Tabiatı” başlığında akide (inanarak bağlanma) vurgusu yaparak İslam’ın akideden ayrılmaz bir bütün olduğunu, akidenin de inançtan ibaret bir vicdan sıkıntısı olmadığını söylüyor. Seyyid Kutub bu durumu şu sözlerle özetliyor:
“İslam akidesi tabirini, pratik bir nizamda, dinamik vicdanlarda, canlı bir toplumda ve muhatap olduğu insanların gerek vicdanlarında kümelenen gerekse de etraflarını saran cahiliye kalıntıları ile savaşa tutuşan bir harekette bulmak ister.”
Seyyid Kutub “Yoldaki İşaretler” kitabında Müslümanlara 11 başlık altında klâsik İslam’a karşı fikirler sunarak İslamiyette var olan hurafeleri eleştirdi.
KİTABI BU TÜRLÜ TANITTI
“Yoldaki İşaretler” kitabını Türkiye’de basan yayınevlerinden biri de Risale Yayınları’ydı.
Yayınevi, kitabı şu kelamları art kapağına taşıdı:
“İslami tekrar diriliş atağı nasıl başlar? Bu hamleyi başlatmaya mutlaka karar vermiş, bu yola koyulmuş olanların; yeryüzünün her köşesine çöreklenmiş olan cahiliye akımına karşı göğüs gerecek ve bu seyahat esnasında etrafını kuşatmış olan cahiliye güçlerine karşı bir yandan belli bir arayı koruma ederken öte yandan bu güçlerle yeniden belli bir münasebet hâlinde olmayı ihmal etmeyen bir öncü cemaat teşkil etmeleri gerekir. Bu türlü bir azimle yola koyulacak olan kelam konusu öncü kümeye; icra edeceği işlevin tabiatını, misyonunun iç yüzünü, gayesinin belkemiğini, uzun seyahatinin hareket noktasını ve yeryüzünün her köşesine kök salmış olan cahiliye akımına karşı takınacağı hali gösterecek olan bir grup “yol işaretleri” gerekir. Kelam konusu yol işaretleri, bu inanç sisteminin temel kaynağı olan Kur’an’a, onun ana prensiplerine ve bir vakitler Allah’ın yeryüzü üzerindeki muradının gerçekleşmesine vasıta olarak tarihin akışını yeni baştan O’nun buyurduğu tarafa hakikat çeviren seçkin ve tertemiz vicdanlarda Kur’an’ın meydana getirdiği görüş açılarına dayanmalıdır.
“Yoldaki İşaretler” sabırsız bir dilek ile beklenen bu öncü küme için yazılmıştır.”
SEYYİD KUTUB KİMDİR
1906 yılında Mısır’ın Asyut kasabasında dindar bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Orta ve lise tahsilini el-Ezher de bitirdi. Kahire Üniversitesi’nin Darul Ulum (Din Okulu) fakültesine girdi. 1933 yılında mezun olduğu fakülteye birebir yıl öğretim vazifelisi olarak tayin oldu. 1939 ve sonrasında İslami fikre yöneldi. 1946’da Pozisyon Dersleri isimli makalesini yayımladı. Birçoklarına nazaran bu makalesi onun İslami fikre girişini temsil eder. Makalesinde toplumun ıslahının ve Müslümanların bu istikamette çalışmasının Kur’an’ın buyruğu olduğunu savunuyor, Mısır’ın o dönemki toplumsal yapısını ve geçirmekte olduğu dejenerasyonu eleştiriyordu.
1949 yılında Amerika Birleşik Devletleri’ne gitti. Bu periyot boyunca Amerikan hayat üslubunu ve toplumunu eleştirmiş ve Amerikan medeniyetini reddetmiştir. Ayrıyeten, 1949 yılında, o yurtdışındayken, İslam’da Toplumsal Adalet isimli yapıtı yayımlandı. Bu yapıtında gerçek toplumsal adaletin İslam’da olduğunu öne sürdü. Ayrıyeten tekrar Amerika Birleşik Devletleri’ndeki yıllarında, daha evvel kaleme almış olduğu edebi makale ve yapıtları eleştiriyor, o periyotlarda sahip olduğu daha seküler olarak tanımlanabilecek edebiyat anlayışından fazla edebiyatın da kaynak olarak en başta İslam’ı alması gerektiğini savunuyordu.
Kitaplarında, çoklukla klasik İslam’a karşı bir çizgiyi savundu. İslamiyette var olan hurafeleri eleştirdi.
Mısır’a döndüğünde, kamu hizmetinden ayrılıp Müslüman Kardeşler teşkilatına katıldı. Teşkilatın gazete ve mecmualarından devamlı olarak fikirlerini aktarmaya çalışırken, teşkilatın genel niyetiyle kendi fikirleri ortasındaki birtakım farklılıklar ortaya çıksa da, Müslüman Kardeşler ile olan ilgisi devam etti.
İDAM EDİLDİ
Eski Mısır Devlet Lideri Cemal Abdünnasır’a düzenlenen 1954 tarihli suikast teşebbüsü nedeniyle birçok Müslüman Kardeşler üyesi üzere o da tutuklandı. Yargılama sonunda Seyyid Kutub’a on beş yıl ağır mahpus cezası verildi. Mahpusta ileride büyük bir kıymet ve üne kavuşacak iki yapıtı olan, Kur’an tefsiri Fi zilâl-il-Kur’an ve Kutub’un siyasi ve düşünsel görüşlerinin en son ve bütününü tabir eden Yoldaki İşaretler’i kaleme aldı. 1964’te özgür bırakıldıktan sonra, 1965’te tekrar tutuklandı. Bu defa de birçok Müslüman Kardeşler üyesi ile birlikte tutuklanmıştı ve tutuklanma nedeni devlete karşı bir darbe teşebbüsüydü. 21 Ağustos 1966’da hakkında idam cezası verildi. Kararı Pakistan, İngiltere, Lübnan, Ürdün, Sudan ve Irak üzere ülkelerdeki birçok dini otorite ve küme reaksiyonla karşılasa ve Nasır’ı kararından döndürmeye çalışsalar da, Seyyid Kutub arkadaşları Muhammed Yusuf Havvaş ve Abdülfettah İsmail ile birlikte 29 Ağustos 1966’da idam edildi.
Mahkeme heyeti onu idama mahkûm ettiğinde Kutub şunları söyledi:
“Eğer Allah kanunu ile mahkûm edilmişsem ben Hakk’ın kararına razıyım. Şayet batıl kanunlarla mahkûm olmuşsam ondan çok daha üstün bir kanıya sahip olduğum için batıldan ve münafıklardan merhamet dilemem. Allah’a şükürler olsun ki on beş sene cihad ettikten sonra bu mertebeye ulaştım. Ben Allah yolunda yaptığım iş için asla özür dilemem. Namazda Allah’ın birliğine şehadet eden parmağım asla bir tağutun kararını onaylayan tek bir harf bile yazmayacaktır.”