Rus güç devi Gazprom, Avrupa’ya gaz tedarikinde ana damar olan Kuzey Akım 1 boru çizgisindeki akışı tamirat nedeniyle 21 Temmuz’a kadar kestiğini duyurmuştu. Perşembe günü boru çizgisinin kullanıma açılması beklenirken, Avrupa, Rusya’nın ülkesine uygulanan yaptırımlara misilleme olarak vanayı kapalı tutmasından kaygı duyuyordu. Bu mevzuda alternatif arayışlarına sürat veren Avrupa Birliği’nin (AB) korktuğu senaryo başına geldi. Reuters’ın Gazprom müşterilerinden birine gönderilen bilgilendirme mektubuna dayandırdığı haberine nazaran, Rusya zorlayıcı sebep (olağanüstü durum nedeniyle mutabakat yükümlülüğünü yerine getirememe durumu) ilan ederek gaz akışını garanti edemeyeceğini açıkladı.
‘OLAĞANÜSTÜ SEBEPLER’ GEREKÇESİYLE
Mektupta, Gazprom’un denetimi dışında gelişen “olağanüstü” sebepler nedeniyle gaz tedariki konusundaki yükümlülüklerini yerine getiremeyeceği söz edildi. Reuters’ın ismini açıklamadığı bir kaynak, mektubun Kuzey Akım-1 boru çizgisi üzerinden Almanya’ya gönderilen doğalgaza ait olduğunu söyledi. Gazprom’dan mevzuya ait rastgele bir açıklama yapılmadı.
ALMAN ŞİRKET DOĞRULADI
Almanya Gazprom’un açıklamasını ‘haksız’ bularak yasal yollardan reddetti. Almanya’nın Rusya’dan en büyük doğalgaz ihracatçısı pozisyonundaki Uniper, Gazprom’dan bir mektup aldığını açıklamış, “talebin yasal bir desteği olmadığı” gerekçesiyle zorlayıcı sebep talebini reddetmişti.
VANANIN AÇILMASINI BEKLEMİYORUZ
Avrupa Kurulu bütçeden sorumlu üyesi Johannes Hahn, Gazprom’un bu mektubunun akabinde bugün doğalgaz akışının Kuzey Akım 1 çizgisinde bakım tamamlandığında devam etmeyeceğini beklediklerini söyledi. Wall Street Journal’ın haberine nazaran Hahn, “Faaliyete tekrar başlanmayacağı varsayımına nazaran hareket ediyoruz” dedi.
BÖLGEYİ RESESYONA SÜRÜKLEYEBİLİR
Financial Times’ın haberine nazaran Memleketler arası Para Fonu (IMF), Rus gazının büsbütün kesilmesinin Avrupa’da resesyona yol açacağı ikazında bulundu. IMF’in Rus gazının büsbütün kesilmesinin Çekya, Macaristan, Slovakya ve İtalya’da yüzde 5’in üzerinde resesyona yol açacağını öngördüğünü yazan FT, bunun önüne geçilmesi için Avrupa Birliği (AB) üyelerinin temin ettikleri LNG’yi paylaşmaları gerektiğini vurguladı
AB KAYNAK ARIYOR
Avrupa ülkeleri, kesintinin kalıcı olması ihtimaline rağmen Rus gazına alternatif arayışlarına sürat verdi. Fransa ile Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), güç alanında kapsamlı stratejik iştirak muahedesi imzaladı. Mutabakata nazaran iki ülke güç alanındaki yatırımlar için ortak fon oluşturulacağını duyurdu. Evvelki gün AB, Azerbaycan’dan satın alacağı doğal gazı, 2027’ye kadar iki misline (20 milyar metreküp) çıkarmak için Bakü ile Stratejik İştirak Mutabakat Zaptı imzalamıştı.
Rusya ve İran’dan dev anlaşma
İran ile Rusya’nın güç şirketi Gazprom ortasında İran’daki petrol ve doğal gaz alanlarına yönelik 40 milyar dolarlık yatırımları öngören mutabakat zaptı imzalandı. Varılan mutabakat kapsamında Gazprom’un, İran’ın Kuzey Pars ve Basra Körfezi’ndeki Kiş Adası yakınlarında bulunan gaz alanlarının geliştirilmesi ve İran’ın LNG projelerinin tamamlanması için on milyarlarca dolar yatırım yapacağını belirtti.