Özelleştirmeler, şeker üretimi ve fiyatlarına iktidarın savlarının tersine olumsuz yansıdı. Özelleştirilen 10 şeker fabrikasından devlet yaklaşık 3.5 milyar lira gelir elde etmişti. İthal edilecek 400 bin ton şekere ödenecek para ise 5 milyar lirayı geçiyor.
Özelleştirilen 10 şeker fabrikalarından elde edilen paranın yurt dışından ithal edilecek 400 bin ton şekerin parasına bile yetmeyeceği hesaplandı. Fabrikaların özelleştirilmesi yüzünden hem şeker üretimi düştü, hem şeker fiyatları kıymetlendi hem de yurt dışından şeker ithal etmek mecburî hale geldi.
ALELACELE SATILDI
İktidar kamunun yükünü hafifleteceği, şeker üretimini artıracağı savıyla Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş’nin elindeki fabrikaları 2018 yılında satışa çıkardı. Toplumdan gelen ağır tenkitlere karşın çabucak alınan kararla 10 şeker fabrikası inşaat, tuz, çay, turizm ve kömür üzere kesimlerde faaliyetleri olan özel dal yatırımcılarına toplam 3 milyar 452 milyon 200 bin lira bedelle satıldı. Yozgat, Ilgın ve Burdur şeker fabrikaları ise satılamayınca kamuda kaldı.
5 MİLYAR TL GİDECEK
Şeker fabrikalarının özelleştirilmesi şeker üretimi ve fiyatlarına söylenenin bilakis olumsuz yansıdı. İktidar artırımların bir türlü denetim altına alınamaması üzerine şeker açığını kapatmak ve fiyatları dizginlemek için yurt dışından 400 bin ton şeker ithal etme kararı aldı. İthal şekerin nakliye dahil ton başına 750 dolara mal olacağı bildirildi. Buna nazaran 400 bin ton ithal şeker için ödenecek döviz 300 milyon doları bulacak. 300 milyon dolar, bugünkü kurlarla 5 milyar lirayı aşıyor. Bu da 10 fabrikanın satışından elde edilen paranın TL bazında 400 bin tonluk şeker ithalatının parasını bile karşılamadığını gösteriyor. Türkşeker, 27 Haziran prestijiyle kimi indirim marketler ve Tarım Kredi için 390 TL’den verdiği 50 kilogramlık kristal şekerin fabrika satış fiyatına yüzde 67 artırım yaparak 650 TL’ye çıkarmıştı.
DOLAR BAZINDA 3’TE 1’İNDEN FAZLA
Fabrikalar dolar yerine TL ile satıldı. Fabrikaları alan şirketlerin birçok ödemelerini taksitlendirdiği için devletin kasasına paranın tamamı bir kalemde girmedi. Fabrikaların satıldığı tarihte dolar kuru yaklaşık 4 lira 30 kuruş civarındaydı. Fabrikalar dolarla ve peşin olarak satılmış olsaydı devletin kasasına yaklaşık 803 milyon dolar döviz girecekti. Bu meblağ bile ithal şeker maliyetinin fabrikalardan gelen paranın 3’te 1’ini aştığı gösteriyor.