24 Şubat’ta başlayan Rusya’nın Ukrayna işgali, savaşın tüm acımasızlığının sergilendiği vahim bir ortamda devam ediyor.
Ruslar, birinci günlerde yıldırım harekâtıyla Kiev’in gardını düşürme amacına ulaşamayınca, taktik değiştirip ülkenin doğusuna yönelmişlerdi.
Son bilgiler çatışmaların merkezinde, Donbass’ın düşmesi için kritik ehemmiyete sahip Severedonetsk ve Lysychansk kentlerinin olduğuna işaret ediyor.
Daha evvel iki kent ortasındaki iki köprüyü imha eden Ruslar, Severodonetsk’in dünyayla kalan irtibatını kesmek için üçüncü köprüyü de ağır bir bombardımanla tahrip ettiler.
Rusların Kiev bölgesinden çekilmesinden sonra İstanbul’daki müzakerelerde elde edilen ilerlemeyi, Batı’dan gelen ‘savaşa devam, arkanızdayız’ telkinleriyle boşa çıkaran Ukrayna’daki Zelenskiy idaresi, son devirde ABD ve Avrupalı müttefiklerine dönük sitem lisanını artıran konuşmalar yapıyor.
İşlerin yavaş yavaş bir hayal kırıklığına gerçek sürüklendiğini gösteren işaretler artıyor.
Sadece Ukrayna makamları için geçerli değil bu durum.
Rus tehlikesini enselerinde hisseden Litvanya’dan gelen açıklamalara bakalım.
Şu kelamlar, Litvanya Dışişleri Bakanı Gabrielius Landsbargis’e ilişkin:
“Ukrayna’da fabrikalar çalışmıyor. Ukraynalılar, savaşmak için gerekli mühimmatı üretemiyorlar. Silahları tükenmeye başladı ve artık büsbütün Batı’nın gönderdiği silahlara bağımlılar.
ABD ve başka ülkeler, Ukraynalılara nitekim istedikleri uzun menzilli füzeleri vermekten vazgeçtiler. Görünen o ki, Washington idaresi içinde Rusya’yı kışkırtma konusuna hala süregelen koruklar var.”
BATI’YA İNANCIN SONLARI NEREDE BAŞLIYOR? NEREDE BİTİYOR?
Ukrayna’nın topraklarının yaklaşık beşte birinin Rusya’nın eline geçtiği bir ortamda ABD Lideri Joe Biden’ın “Zelenskiy’i uyardım ancak dinlemedi” halindeki kelamları, “Batı Ukrayna’yı mukadderatıyla baş başa mı bırakıyor” sorusunu akıllara düşürüyor.
Almanya esasen başından beri Ukrayna’ya yardım konusunda çok daha ihtiyatlı davranıyor.
Savaş başlamadan evvel yardım diye gönderilen siperlerin nasıl bir alay konusu olduğunu hatırlayalım.
Şimdi de Almanlar, Ukrayna’ya yapabileceğimiz yardımların fabrikadan çıkması ekim ayını bulur halinde açıklamalar yapıyorlar.
ABD’den uzun menzilli füze yardımı gündeme geldiğinde Putin, “Böyle bir şey olursa daha evvel vurmadığımız yerleri de vururuz” biçiminde bir reaksiyon vermişti.
İhtimal, bu tehdit ABD’yi frenlemiş olabilir.
BATI’NIN UKRAYNA’YA TAKVİYESİNİN HUDUTLARI NERESİ?
Asıl kıymetli olan konu, Batı’nın Ukrayna’ya olan takviyesinin hudutlarının neresi olduğu sorusu.
Evet, birinci başlarda sağlanan önemli silah, mühimmat ve istihbarat takviyesi, Ukrayna’nın direncini güçlü tutmuş, Ruslar ağır kayıplar vermişti.
Ancak, devamında birebir güçlü direnç sürdürülemedi.
Bu serzenişler şayet sahiden doğruysa, Ukrayna’nın savaşı sürdürecek mühimmatı kalmadı ve yalnızca batıdan gelen yardımlara bağımlı hale düşmüşse ve de Batı’dan gelen yardımlar da bir hududa dayanmışsa, Ukrayna için seçenekler de azalıyor demektir.
Bir müddet sonra, topraklarının bir kısmından vazgeçmek değerine Ruslarla masaya oturmak tek seçenek olarak kalabilir.
UKRAYNA, BATI’NIN “BİZİMLE MİSİN ONLARLA MI?” DAYATMASININ ACI MALİYETİNİ ÖDÜYOR
Bu durumda, Ukrayna’ya son 20 yıldır “Tarafını seç, bizimle misin? Rusya ile mi?” dayatmasını yapan, siyah ve beyaz tonlar ortasında gri tonlara müsaade vermeyen Batı’nın bu savaşı ne diye kızıştırdığı, Ukraynalıları ne kıymetine kışkırttığı sorusu akıllarda kalmış olacak.
Yoksa nitekim milyonlarca Ukraynalının meskenlerini terk edip panik halinde sağa sola kaçışmaları, binlercesinin (belki de on binler) hayatını kaybetmesi, Ukrayna’nın altyapısının çökertilip birçok kentin taş bölümüne dönmesi, Rusların olabildiği kadar güçten düşmesi, gücünü olabildiği kadar kaybetmesi, Batı’ya gerçek ürettiği tehdidin bir ölçüde azaltılması için miydi sorusu zihinlere üşüşmüş oluyor.
Zelenskiy’nin sırtının o kadar sıvazlanması bunun için miydi sanki?
Sen orada savaş, ülken yıkılsın, insanların katledilsin, kaçışsın.
Ne kıymetine?
Rusya’nın gücünün Ukrayna topraklarında zayıflatılması kıymetine.
Zelenskiy sanki, Batı’ya bu kadar angaje olmak yerine, “Ya bizdensin ya ondan” dayatmalarına boyun eğmek yerine, “daha istikrarlı bir siyaset izleseydim işler bu noktaya gelmezdi belki” diye içinden geçiriyor mudur?
Ukrayna savaşıyla ilgili çıkarılacak o kadar o kadar çok ibretlik ders var ki.