Pınar Gültekin cinayeti davasında verilen kararın kamu vicdanını zedelediğini, farklı bölümlerin reaksiyonuna yol açtığını belirten Doç. Dr. Hasan Sınar, “Failin aldığı ‘haksız tahrik’ indirimi, bu kuralın Türk Ceza Hukuku’ndaki yeri ve uygulama alanlarının sorgulanmasına yol açtı. Karar, haksız tahrik müessesini yozlaştıran bir karardır” dedi.
Altınbaş Üniversitesi Hukuk Fakültesi, Ceza ve Ceza Muhakemesi Hukuku Anabilim Kolu Lideri Doç. Dr. Hasan Sınar, yaptığı açıklamada Haksız Tahrik indirimin ne olduğuna ve hangi durumlarda uygulanabileceğine dair yorumlarını paylaştı.
Doç. Dr. Hasan Sınar, “Haksız Tahrik” uygulamasının, Türk Ceza Kanunu’nun (TCK) 29. unsurunda düzenlenmiş bir ceza hukuku kuruluşu olduğunu tabir etti. Sınar, bu kuruma nazaran, bir kimse bir hatası işlerken evvelce kendisine karşı yapılan haksız bir hareketin tesiri altında hareket ediyorsa, bu durumda bu kimsenin kusuru azaldığı için, kendisine ceza verilirken hakkaniyet gereği muhakkak bir indirimin uygulanması gerektiğinin altını çizdi.
“Haksız tahrik, soyut ve mesnetsiz tezlere dayanılarak verilemez”
Sınar, “Haksız tahrik kurumunun yalnızca sanığın cezadan kurtulmak için ileri sürmüş olduğu soyut ve mesnetsiz savlara dayanılarak işletilmesi, bir ceza yargılamasında asla kabul edilemez” dedi.
Doç. Dr. Hasan Sınar, bütün bu gelişmeler ışığında bir ceza yargılamasında, haksız tahrik tezinin mahkeme tarafından kabul görebilmesi için, kanundaki şartların varlığının, ceza muhakemesi hukukunun üniversal prensipleri gözetilerek, hukuka uygun biçimde elde edilmiş ve duruşmalarda tartışılmış kanıtlar ile hiçbir kuşkuya yer bırakmayacak mutlaklıkta ispatlanmış olması gerektiğini vurguladı. Doç. Dr. Hasan Sınar, bu açıdan bakıldığında çelişmeli muhakeme unsuruna ve vicdani ispat kuralına karşıt bir biçimde, yalnızca sanığın soyut ve mesnetsiz argümanlarına dayanılarak, haksız tahrik indirimi uygulanmasının aslında yasaya açıkça alışılmamış olduğunu lisana getirdi.
“Kadına uygulanan ‘tehdit’ ve ‘tecavüz’ tahrik ögesi sayılmamıştı”
2012’de Isparta’da kendisine tehdit ve tecavüz ettiğini söylediği Nurettin Gider’i öldüren Nevin Yıldırım hakkında verilen ömür uzunluğu mahpus cezasının oy çokluğuyla onandığını hatırlatan Doç. Dr. Hasan Sınar, “O vakit Ankara’da Yargıtay 1. Ceza Dairesi, 34 yaşındaki Nevin Yıldırım’ın ‘kasten öldürmek’ hatasını işlediğinin sabit olduğuna hükmetti. Mahallî mahkeme ayrıyeten, bayana uygulanan uzun periyotlu tehdit ve cinsel hücum fiillerini görmezden gelerek, ‘Meşru müdafaa’ ve ‘haksız tahrik’ kararlarının uygulanmasına yer olmadığı tarafında karar vermişti. Bayan hakları örgütleri ise, cinsel kabahat faillerine “haksız tahrik” ve “iyi hal” indirimi yapılırken, kanundaki şartlar gözetilmeden adeta “otomatik” uygulama yapıldığı teziyle reaksiyon göstermişti” tabirini kullandı.
Sınar şunları kaydetti:
“Daha somut bir tabirle, cürüm işleyen bireye karşı evvelden haksız bir fiil gerçekleştirmiş olmalı, kişi maruz kaldığı bu haksız fiil nedeniyle öfke (hiddet) yahut şiddetli ıstırap (elem) duymuş olmalı ve işlediği hatası, haksız fiilden ötürü hissettiği öfke ve kederin tesiri altında kalarak gerçekleştirmiş olmalı.
“Endişe verici”
Sınar, Nevin Yıldırım davasında bu tahrik durumunun somut olarak görülebildiğini lakin mahkeme kararının farklı tarafta olmasının yansılara yol açtığını hatırlattı. Sınar, Pınar Gültekin davasında ise somut kanıtlara dayandırılmamış, yalnızca sanık sözündeki soyut beyanlara dayanarak haksız tahrik indirim uygulanmasının, hak ve adaletin gerçekleştirilmesi bakımından kaygı verici olduğunu belirtti.
“Karar, temyiz mahkemeleri tarafından kesinlikle düzeltilmeli”
Bu üzere yanlış uygulamaların, sadece hukuka muhalif kararların ortaya çıkmasına değil, lakin tıpkı vakitte kamu vicdanının da yaralanmasına da neden olacağının altını çizen Doç. Dr. Sınar, bu nedenle, bu üzere yanlış uygulama örneklerinin, olağan kanun yolları işletilmek suretiyle, daha üst yargı mercileri olan, istinaf ve/veya temyiz mahkemeleri tarafından kesinlikle düzeltilmesi gerektiğini ve bozulan adalet hissinin bu formda yine onarılmasının bir mecburilik olduğunu tabir etti. (DHA)