Muğla’nın Marmaris ilçesinde dün (Salı) saat 19.58’de başlayan orman yangını hala tam manasıyla denetim altına alınamazken bölge tarihinin en büyük 4’ncü yangınıyla baş başa. Birbirinden hoş 36 koya sahip ilçenin neredeyse her sene bir koyu kömür oluyor. Ekonomik açıdan da çam balı üretiminin ana merkezi olan Marmaris’teki üretim durma noktasına geldi. SÖZCÜ’nün tecrübeli muhabiri Mustafa Sarıipek yangın bölgesine gitti ve izlenimlerini yazdı.
“Muğla’nın Marmaris ilçesinde geçirdiğim 28 yılda o kadar çok fazla orman yangını içinde kalıp vazife yaptım ki artık sayısını ben bile hatırlamıyorum. Lakin şunu söyleyebilirim; birbirinden hoş 36 koya sahip Marmaris’in neredeyse her sene bir koyu kömür oluyor.
Ekonomik açıdan da çam balı üretiminin ana merkezi olan Marmaris’teki üretim durma noktasına geldi. Yangının çıktığı 7 Adalar ve Bördübet kesiti ile hala yangının devam ettiği yerleri dolaşırken bir sefer daha içim acıdı. Daha geçen yılın yaraları sarılmamışken üzerine bir yenisi eklendi. Yeniden binlerce can yangında telef oldu.
BU DÖRDÜNCÜ BÜYÜK YANGIN
1996 yılında Marmaris’in Çamlı Köyü Devlet Planlama Teşkilatı (DPT) dinlenme tesislerinde çocukların çıkardığı ileri sürülmesine karşın ispatlanamayan yangın, rüzgarın da tesiriyle Yeşilbelde, Hisarönü ve Armutalan Mahallelerine kadar ulaşırken cennet üzere koylar ateş altında kalmıştı. Üç bir yanımızın yandığı ortamda denize sığınarak canımızı güç kurtardığımız yangının soğutma çalışmalarıyla birlikte bir aya yakın sürdüğü unutulmamalı. Yangında 7 bin 105 hektar kül, yüzlerce hayvan telef olmuştu.
İkinci korkutan yangın ise 2002 yılında Çetibeli’ndeki orman yangınıydı. Bu bölgede “Deli Memed” ismi verilen ve daima taraf değiştiren rüzgar nedeniyle söndürülen yangın diğer yerden patlak vermiş, 15 günde sıkıntı denetim altına alınmıştı. İçten içe yanan ağaçlar günler sonrasında rüzgarla tekrar tutuştuğunu birinci kere orada gözlemlemiştim. Çetibeli’nde bin 500 hektar alan yanmıştı.
GEÇEN YILIN YARALARI HALA SARILMADI
Geçen yıl İçmeler Mahallesi karayolu üzerindeki Armutalan Mahallesi Siteler kesitinde 29 Temmuz’da çıkan, 9 gün süren ve 135 yapının ziyan gördüğü yangında da 13 bin 650 hektar alanın ziyan görmüştü. Bu yangının şimdi yanan ağaçlarının bile temizlenemediği, çalışmaların sürdüğü bir anda yeni bir yıkım ile karşı karşıya kalındı. Marmaris Körfezi’ne denizden tek girişin bulunduğu İçmeler Mahallesi’nden girerken masmavi deniz ve zümrüt yeşili ormanın karşıladığı turistleri artık kara kara dağlar kucaklıyor. Bunun yanı sıra yangınlar ormanlarla birlikte, dünyaca ünlü çam balını da bitirdi. Çam balı üretiminde Muğla’da lokomotif rolü üstlenen Marmaris’in Osmaniye Mahallesi’nde artık çam ağacı diye bir şey kalmadı. Bu durum bal üreticilerini kara kara düşündürüyor.
ŞİMDİ DE HİSARÖNÜ KÖRFEZİ BİTİRİLİYOR
Marmaris’in bir öbür hoş yüzü ise Hisarönü Körfezi. Bilhassa bu bölge mavi çeşit tutkunlarının vazgeçilmezlerinin başında geliyor. Birbirinden hoş koylara sahip bölgede hangi koya giderseniz gidin çam ağacının kolunda sallanıp denize atlayıp yüzdükten sonra birebir çam ağacının köklerine tutunarak karaya çıkabilirdiniz. Sanırım artık bu durum da tarih olacak. Zira çabucak her sene yanan ya da bilhassa yakılan koylardan yakında eser kalmayacak. Cennet koylar adeta yolunmuş tavuğa dönmek üzereler.
SÖZÜN BİTTİĞİ YERDEYİZ
Muğla ve ilçelerinde, resmi kayıtlarda 1977-2018 tarihleri ortasında orman yangınlarında toplam 74 bin 699 hektar kül olduğu biliniyor. Yarım asırda Marmaris 613 yangında 28 bin 890,5 hektarlık yanan alanıyla Muğla’da birinci sırayı alırken son dört yılda meydana gelen orman yangınları sonrasında artık kelamın bittiği yerdeyiz dedirtiyor. Sanırım son kelam olarak çam balı üretimi artık neredeyse sıfır noktasına gelmesi olası. Yanmış, kömür üzere koylara mavi tiplerin gelip gelmeyeceği ise meçhul. Sanki biten bir Marmaris ile karşı karşıya mıyız?”