Doğal gaz gereksiniminin yüzde 40’tan fazlasını Rusya’dan karşılayan Avrupa ülkeleri, alternatif arayışında tahlil bulamayınca, devayı Yeşil Mutabakat’ı birlik çıkarlarına paralel olarak esnetmekte buldu. Paris İklim Mutabakatı ve Yeşil Mutabakat kapsamında iklim değişikliği ile uğraş edeceğini taahhüt eden ve gelişmekte olan ülkeleri baskılayan Avrupa devletleri, çelişkili bir karara imza atarak, gaz ve nükleer enerjiyi yeşil güç kapsamına dahil etti. Kararla birlikte milyarlarca euroluk potansiyel yatırımın önündeki son büyük mani kaldırıldı.
GELECEK YIL YÜRÜRLÜĞE GİRECEK
Enerji yatırımlarını etrafa ziyanlı olup olmadığına nazaran sınıflandıran düzenlemeye, Avrupa Parlamentosu (AP) içerisindeki iki komite, gaz ve nükleerin çevreci olarak tanımlanmaması istikametinde itirazda bulunmuştu. Strasbourg’da yapılan oylamada itiraz 328’e 278 oyla reddedilirken 33 milletvekili çekimser kaldı. Teklifin veto edilebilmesi için gereksinim duyulan 353 salt çoğunluğa ulaşılamadı. Avrupa Parlamentosu ve üye ülkeler teklife 11 Temmuz’a kadar itiraz etmezlerse, düzenleme gelecek yıl prestijiyle yürürlüğe girecek. Avrupa Parlamentosu raportörü Bas Eickhout, oylamanın akabinde kararı “iklim ve güç geçişi için kara bir gün” olduğunu söyledi. Avusturya ise kararı yasa dışı niteleyerek itiraz edeceğini beyan etti.
KARAR YASA DIŞI
Avusturya İklim Bakanı Leonore Gewessler yaptığı açıklamada, “Özellikle Ukrayna’da devam eden savaşla birlikte, nükleer güç ve fosil gaz yatırımları için bir ‘yeşil göz boyama’ programımız olamaz. Nükleer güç ve doğal gaz, iklimin korunmasına katkıda bulunmuyor” tabirlerini kullandı. AB üyesi 27 ülkeden 13’ü (Fransa, Macaristan, Polonya, Finlandiya, Bulgaristan, Hırvatistan, Çekya, Romanya, Slovakya ve Slovenya) elektrik üretiminde nükleer santralleri kullanıyor.
FRANSA’DAN 30 MİLYAR EURO YATIRIM
AB ülkelerinde toplam 106 çalıştırılabilir durumda nükleer reaktör yer alıyor. Nükleer gücün AB ülkelerinin toplam elektrik üretimindeki hissesi da yaklaşık yüzde 25 düzeyinde bulunuyor. Fransa’nın başını çektiği nükleer güç santrallerine sahip AB üyesi ülkeler, bilimsel olguları ve tutulan raporları rafa kaldırarak, santrallerin yeşil mutabakata karşıt olmadığını savunuyor. Kasım 2021’de Fransa başkanı Emmanuel Macron 2030’a kadar inşa edilecek 6 nükleer santral için 30 milyar euro yatırım yapacaklarını kaydetmişti. Çin, Hindistan ve Türkiye’nin de ortalarında bulunduğu sayısız ülke, endüstrileşmeye ve nükleer yatırıma yönelik attığı her adımda, AB ve desteklediği etraf örgütlerini karşısında buluyor.
AKKUYU’DAN VAZGEÇİN BASKISI
2017 yılında toplanan AP, Türkiye ile müzakerelerin askıya alınmasını öneren raporda, Akkuyu Nükleer Güç Santrali projesinden güvenlik münasebetlerini mazeret ederek vazgeçilmesini talep etmiş, rapor 64’e karşı 477 oyla kabul edilmişti. Başta Greenpeace olmak üzere birçok örgüt de, Türkiye’nin nükleer faaliyetlerini durdurması için sayısız hareket düzenlemişti. Her fırsatta etraf çığırtkanlığı yapan Batı’nın, kendi refahı için ne kadar bencilleşebileceği bir defa daha gözler önüne serildi.