YÖK, 2021-2022 eğitim-öğretim yılından itibaren ‘Pedagojik Formasyon Eğitimi Sertifika Programı’nın yine başlatılacağını duyurmuştu. Kararın akabinde husus, tartışmaya neden olup yargıya taşınmıştı. Pekala Danıştayın kararıyla pedagojik formasyon kalktı mı?
Yurt Gazetesi’nin haberine nazaran, uzun vakittir tartışma konusu olan ‘pedagojik formasyon’ yargıya taşındı. Geçen sene Yükseköğretim Konseyi, Ulusal Eğitim Bakanlığı ile yapılan protokol çerçevesinde pedagojik formasyon eğitimine ait tarz ve asılların güncellendiğini duyuruldu.
Açıklamada “Üniversite senatolarının belirleyeceği kriterler, üniversitelerin fiziki alt yapısı, öğretim üyesi yeterliliği, eğitimin niteliği, vilayetlerde Ulusal Eğitim Müdürlüğüne bağlı okulların fiziki kapasitesi ve öğretmenlerin branşlara nazaran dağılımı üzere konuların da göz önünde bulundurularak başlatılması mümkün olabilecektir” denildi.
Danıştaytan yürütmeyi durdurma kararı
O tarihten sonra Eğitim Fakültesi mezunu olmayan bireylerin öğretmen olabilmesini sağlayan doküman olan formasyon alabilmek için öğrenciler üniversitelerde eğitim için başvurdu ve kontenjanlar açıldı. Türk Ruhsal Müşavere ve Rehberlik Derneği, atılan adımın yanlış olduğunu söyleyerek yürütmenin durdurulması için geçen ekim ayında Danıştay’a başvurdu. Danıştay 8’inci Daire’den dikkat çeken bir çıkış geldi ve yürütmeyi durdurma kararı verdi.
Alınan karar ile hala süren pedagojik formasyon eğitimi ve sonraki uygulamaların tüzel tesirine binaen yasal desteği ortadan kalktı. Kararda “Pedagojik eğitim sertifika programı açılış müsaadesi verilen üniversitelerin, ‘Başvuru ve Yerleştirme’ başlıklı 5. hususunun 2. fıkrasında hukuka uyarlık bulunmamakta. ‘Rehberlik Alanına’ yapılacak atamalarda ‘Psikoloji Bölümü’ mezunları istikametinden dava konusu düzenlemenin yürütmesinin durdurulması gerekmektedir” ifadeleri kullanıldı.
“Formasyon eğitiminde gerçek dürüst ders yok”
Türk PDR Derneği ve Eğitim ve Bilim Gücü Dayanışma Sendikası Genel Lideri Oğuz Özat, “İptal olacağını herkes biliyordu. Limitsiz, oransız kontenjanlar açıldığı ve hatta birçok fakültede staj için fiziki ortam imkânı olmadığı hâlde kurallar gözetilmeden açıldığı ortadaydı. 700 bine yakın öğretmen MEB’e atama beklerken ve özel okullarda minimum fiyata dahi iş bulamazken yeni işsiz öğretmenler oluşturulmasının önüne geçildi. ‘Hiçbir şey olamıyorum bari öğretmen olayım’ mantığı hakikat değil. Eğitim, 7-8 dersle öğretmen yapılarak sunulacak kadar ucuz bir hizmet değil. Kaldı ki verilen pedagojik formasyon eğitiminde, öğretmenlik meslek yetkinliğini sağlayacak gerçek dürüst ders de bulunmamaktadır” dedi.
Pedagojik formasyon nedir?
Pedagojik formasyon, pedagoji biliminde eğitim pedagojisi ile ilgili bilgilerin verilmesini kapsar. Pedagojik formasyon, akademik tariflerin, öğrenmeye açık bireylerin algılayabileceği lisanda, farklı formlarda anlatılabilmesi için alınan bir çeşit formasyon eğitimidir. Üniversitelerin fen-edebiyat fakültelerindeki rastgele bir kısımdan alınmış eğitimden sonra, o kısım mezunlarının öğretmenlik yapabilmesi için başlatılmıştır. Sınıf idaresi ve öğretmenlik mesleğine giriş üzere derslerden oluşmaktadır.
Yükseköğretim Kurumu, 2010-2011 yılından itibaren bu öğretmenlik eğitimini Tezsiz Yüksek Lisans ismi altından çıkarıp Pedagojik formasyon eğitimi olarak değiştirmiştir. Evvelden ALES notuna nazaran sıralama yapılırken, 2010-2011 yılından itibaren diploma not ortalamasına nazaran sıralama yapılmakta ve üniversiteler bu ortalamalara nazaran öğrenci almaktadırlar.